Web 3.0 là gì? Internet sẽ thế nào với Web 3.0?

Mặc dù Web đã phát triển rất nhiều trong những năm qua, nhưng nhiều người vẫn lo ngại về những giới hạn của cấu trúc web hiện tại. Vì điều này, cùng với những lý do khác, ngày càng nhiều người tin rằng Web 3.0 sẽ mang đến trải nghiệm vượt trội.

Web 3.0 là thế hệ tiếp theo của World Wide Web

Và sau đây là mọi thứ bạn nên biết về Web 3.0.

Web đã phát triển như thế nào?

Từ năm 1991 đến đầu những năm 2000, hầu hết người dùng Web đều là người tiêu thụ nội dung thụ động. Các trang web đều ở trạng thái tĩnh và người dùng chỉ có thể đọc, nghĩa là họ gặp phải những hạn chế trong việc tương tác trực tuyến.

Trong những ngày đầu của Internet, nội dung trên các trang web tĩnh là nội dung do các ISP (nhà cung cấp dịch vụ internet) lưu trữ hoặc các trang web như GeoCities. Thông tin được trao đổi với tốc độ nhanh hơn đáng kể so với trước đây, nhưng tính tương tác vẫn thấp.

Khi những tiến bộ trong công nghệ máy chủ diễn ra vào năm 1999, tốc độ kết nối internet tăng lên, làm cho quá trình chuyển đổi từ Web 1.0 sang Web 2.0 nhanh hơn.

Đầu những năm 2000, thời điểm bình minh của Web 2.0, khả năng tương tác tăng đột biến, người dùng được trao quyền tạo nhiều nội dung hơn. Các trang mạng xã hội như MySpace và Facebook khuyến khích sự tương tác và mọi người tạo ra các dạng nội dung khác nhau. Kỷ nguyên Web 2.0 phần lớn đã được định nghĩa bởi ba yếu tố: di động, mạng xã hội và đám mây.

Web 3.0 là gì?

Tim Berners-Lee, người tạo ra World Wide Web, mô tả Web 3.0 là "đọc-ghi-thực thi". Nó là một phiên bản Web cung cấp cho người dùng quyền tạo và thực thi các công cụ và phần mềm của riêng họ, thay vì phụ thuộc vào người khác.

Web 3.0, dù vẫn còn sơ khai, hứa hẹn sẽ tạo ra các mạng lưới mở. Web 3.0 bao gồm một số yếu tố như tính toán biên, mạng dữ liệu phi tập trung, đồ họa 3D và trí tuệ nhân tạo.

Semantic Web là một khái niệm được các thành viên của World Wide Web Consortium đề xuất trong những năm 1990, nhằm mục đích cung cấp ý nghĩa cho các từ để máy móc có thể đọc được nội dung trên web. Điều này giúp các chương trình chia sẻ, kết nối và tạo nội dung trên web dễ dàng hơn.

Với Semantic Web, các chương trình sẽ có thể tổ chức một loạt các tập dữ liệu để thực hiện các tác vụ.

Ví dụ, rất nhiều nội dung hiện không được gắn thẻ, có nghĩa là các công cụ tìm kiếm phải phụ thuộc chủ yếu vào từ khóa để xác định nội dung có liên quan. Điều này có thể dẫn đến kết quả tìm kiếm kém chính xác hơn. Việc tạo ra một ngôn ngữ chung trên internet sẽ giúp việc tổ chức, sáng tạo và sử dụng nội dung trở nên đáng tin cậy hơn.

Trí tuệ nhân tạo sẽ là một công cụ quan trọng để xây dựng Web của ngày mai. Semantic Web giúp trí tuệ nhân tạo dễ dàng xử lý ngôn ngữ tự nhiên hơn, cho phép kết quả tìm kiếm nhanh hơn và chính xác hơn cùng với các lợi ích khác.

Web 3.0 cũng ưu tiên các thiết kế 3D vì nó giúp người dùng có khả năng tương tác cao trong các hướng dẫn bảo tàng và trò chơi máy tính. Sự chuyển đổi từ văn bản sang hiển thị trực quan có thể tạo thành một phần chính của phong trào Web 3.0.

Mạng lưới blockchain cung cấp các phương pháp lưu trữ và sử dụng dữ liệu mới. Mạng lưới phân quyền, minh bạch của blockchain kết hợp với hệ thống đồng thuận của nó cho phép việc chia sẻ thông tin có thể minh bạch, dựa trên các quy tắc chung được nhúng trong mã.

So sánh Web 2.0 và Web 3.0

Cấu trúc hiện tại của Internet dựa trên phương pháp trong đó việc tổ chức dữ liệu và nội dung kỹ thuật số được tiến hành bằng cách sử dụng các thẻ và nhãn do người dùng thêm vào để xác định nội dung.

Các trang web được liên kết và dữ liệu được chia sẻ giữa các trang web phần lớn phụ thuộc vào kiến ​​thức của đám đông về nội dung. Với Web 3.0, máy móc sẽ phát huy tác dụng và máy móc có thể nhận ra nhiều loại tập dữ liệu hơn để phân loại nội dung. Điều này giúp thu hút người dùng dễ dàng hơn với nội dung hữu ích hơn với họ.

Hơn thế nữa, cấu trúc dữ liệu cơ bản của Internet phi tập trung (Web 3.0) dựa trên một chuỗi khối (blockchain) thay vì một cơ sở dữ liệu thông thường. Cấu trúc dữ liệu khiến các nền tảng không cần đến tên người dùng và mật khẩu, và bản chất chống giả mạo của công nghệ blockchain mang đến sự hợp tác dễ dàng giữa các nhóm khác nhau trong các dự án mở.

Các dự án có thể được lưu trữ trên đám mây phi tập trung và các trung tâm dữ liệu độc lập, cấu trúc hoàn hảo cho các mạng và công cụ công cộng. Điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể sử dụng các nền tảng đó mà không cần phải xin phép các công ty quản lý tập trung hoặc các công ty công nghệ lớn.

Tính minh bạch của mạng lưới cũng có nghĩa là loài người sẽ có thể sử dụng một mạng internet thực sự miễn phí, vì với công nghệ blockchain, mọi người sẽ khó thực thi các biện pháp kiểm duyệt hoặc chèn mã bất chính vào các ứng dụng của họ.

Web 3.0 đã thật sự có chưa?

Như chúng ta biết, Web đã phục vụ chúng ta rất tốt, Web cung cấp một biển thông tin vô tận để cải thiện cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Mặc dù vậy, công nghệ Web vẫn còn đó rất nhiều thách thức mà Web 3.0 phải giải quyết. Dù có nhiều hứa hẹn, nhưng Web 3.0 vẫn còn một chặng đường dài cần vượt qua ở phía trước, chẳng hạn như cần có sự đồng nhất hơn giữa các dự án Web 3.0 để trao đổi thông tin liền mạch. Ngoài ra, sẽ cần phải xây dựng nhiều cấu trúc hơn để Web 3.0 thực sự thành công.

Các hệ thống giao dịch mới có thể là một sản phẩm của Web 3.0 khi blockchain được áp dụng để xác định các ưu đãi trên các mạng lưới khác nhau, mà ở đó mọi người có quyền kiểm soát nhiều hơn đối với dữ liệu của họ và việc ai chia sẻ dữ liệu đó.

Hoàng Lan theo Make of use