Wi-Fi 5GHz "xịn xò" đấy, nhưng không phải lúc nào cũng tối ưu so với Wi-Fi 2.4 GHz

Bạn đang cảm thấy mệt mỏi với kết nối Wi-Fi của mình? Vậy thì hãy thử chuyển sang sử dụng Wi-Fi 2.4 GHz thay vì 5 GHz.

Chúng ta đều biết Wi-Fi 5 GHz mới hơn, nhanh hơn và ít bị tắc nghẽn hơn, nhưng nó lại có điểm yếu riêng. Trong khi đó, Wi-Fi 2.4 GHz mặc cho tốc độ thấp hơn nhưng lại có thể phủ sóng trong một không gian rộng hơn 5GHz và khả năng xuyên tường cũng như các vật thể rắn tốt hơn.

5 GHz so với 2.4 GHz: Đâu là sự khác biệt?

Wi-Fi có hai "dải" tần số vô tuyến khác nhau: 5 GHz và 2.4 GHz. 5GHz được sử dụng phổ biến với chuẩn Wi-Fi 802.11n hay còn được gọi là Wi-Fi 4, được giới thiệu vào năm 2009. Trước đó, mọi người chủ yếu chỉ biết đến Wi-Fi 2.4 GHz.

Sự xuất hiện của 5GHz thật sự là một cuộc cách tân lúc bấy giờ, với bước sóng ngắn, tốc độ nhanh. Tuy nhiên, công nghệ không dây sau này có tên WiGig còn tiến xa hơn khi sử dụng chuẩn giao tiếp 60 GHz, bước sóng thậm chí còn ngắn hơn, với tốc độ siêu nhanh trong phạm vi nhỏ. 5GHz ít bị tắc nghẽn hơn 2.4 GHz, kết nối không dây ổn định, đáng tin cậy, đặc biệt ở những khu vực dày đặc thiết bị kết nối vào mạng Wi-Fi.

Tóm lại, 5 GHz nhanh hơn và có chất lượng kết nối với nhiều ưu điểm tuyệt vời. Một công nghệ mới và đầy hấp dẫn, vì vậy người ta đã tính đến việc loại bỏ Wi-Fi 2.4 GHz. Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, Wi-Fi 5 GHz có điểm yếu là bước sóng ngắn, độ phủ sóng thấp hơn và không thâm nhập tốt các vật thể rắn như Wi-Fi 2.4 GHz. Nói cách khác, 2.4 GHz là sự lựa chọn tối ưu hơn cho một khu vực rộng lớn và yêu cầu khả năng xuyên tường.

Có thể sử dụng cả hai băng tần cùng lúc

Các router hiện đại thường là một router với công nghệ băng tần kép, có thể hỗ trợ đồng thời các mạng Wi-Fi riêng biệt trên dải tần 5 GHz và 2.4 GHz. Bên cạnh đó, còn có cả router tri-band (ba băng tần) phát ra tín hiệu 2.4 GHz song song với hai tín hiệu 5GHz riêng biệt để giảm tắc nghẽn giữa các thiết bị Wi-Fi hoạt động trên băng tần 5 GHz.

Vì sao lại phải hỗ trợ cùng lúc cả hai băng tần? Vấn đề ở đây không chỉ nằm ở việc nhiều thiết bị sử dụng phần cứng cũ chỉ tương thích được với 2.4 GHz mà đôi khi là vì bạn sẽ muốn sử dụng Wi-Fi 2.4 GHz ngay cả trên một thiết bị hiện đại hỗ trợ 5 GHz.

Các bộ router có thể được cấu hình theo một trong hai cách: Chúng có thể giấu đi sự độc lập giữa mạng 2.4 GHz và 5 GHz hoặc để lộ ra, tất cả phụ thuộc vào cách bạn đặt tên cho hai mạng Wi-Fi này.

Ví dụ: bạn có thể đặt tên chung cho cả hai mạng là "MyWiFi" với cùng một mật khẩu. Trên lý thuyết, thiết bị sẽ tự động ưu tiên kết nối mạng có chất lượng đường truyền tốt hơn vào mọi thời điểm. Nhưng trên thực tế, nhiều thiết bị lại không làm tốt phần việc này và bạn phải chủ động kết nối đến mạng 2.4 GHz khi đáng lẽ ra chúng phải là 5GHz hoặc ngược lại.

Vì vậy, đó là lý do tại sao một số người thường lựa chọn cấu hình router với 2 tên gọi riêng biệt cho hai mạng Wi-Fi. Bạn có thể đặt tên cho một mạng là "MyWiFi - 2.4 GHz" và mạng còn lại là "MyWiFi - 5 GHz".;Tất nhiên, không nhất thiết phải đặt tên có liên quan đến nhau hoặc ám chỉ dải tần theo cách khô khan như vậy - có thể đặt một mạng là "Peanut Butter" và mạng kia là "Jelly", chẳng sao cả. Và tất nhiên, chúng vẫn có thể sử dụng cùng chung một mật khẩu.

Khi nào nên chọn Wi-Fi 2.4GHz?

Nếu vẫn đang kết nối với Wi-Fi 5 GHz và nhận thấy băng thông mạng khá chập chờn, bạn hãy thử kết nối với 2.4 GHz và xem điều gì xảy ra.

5 GHz có vẻ mới hơn, nhanh hơn - và đúng như vậy - nhưng nó chỉ tốt hơn trong không gian nhỏ mà thôi. Nếu bạn muốn bao phủ một không gian rộng lớn, 2.4 GHz sẽ phù hợp. Vì vậy, nếu muốn có tín hiệu Wi-Fi tốt hơn khi ở ngoài trời, hãy sử dụng 2.4 GHz thay vì 5 GHz. Hoặc nếu như tín hiệu Wi-Fi của bạn phải xuyên qua một số vật thể dày đặc, 2.4 GHz sẽ hoạt động tốt hơn nhiều so với 5 GHz.

Ngoài ra, hiện tại Wi-Fi 2.4GHz cũng sở hữu nhiều yếu tố giúp nó hoạt động tốt hơn trước đây. Do nhiều người có xu hướng chuyển sang sử dụng băng tần 5GHz, nên 2.4 GHz sẽ ít có nguy cơ bị tắc nghẽn hơn trước kia. Đồng thời với việc các thiết bị gây nhiễu sóng như điện thoại không dây đời cũ hay các thiết bị dành cho trẻ em dần nhường chỗ cho smartphone tân tiến, thì sẽ ít thiết bị có khả năng gây nhiễu 2.4GHz trong ngôi nhà của bạn hơn.

Tất nhiên, vẫn có nhiều cách để giải quyết vấn đề. Bạn có thể cài đặt hệ thống Wi-Fi Mesh và định vị các điểm truy cập phủ sóng toàn bộ ngôi nhà của mình. Tuy nhiên, nếu đơn giản tất cả những gì bạn muốn chỉ là một tín hiệu Wi-Fi mang lại sự tin cậy hơn cả, hãy thử kết nối với Wi-Fi 2.4 GHz trước khi nghĩ đến 5 GHz.

Wi-Fi 6 sẽ cải thiện 2.4GHz

Dải tần 2.4 GHz từ thuở "sơ khai" đang bị sao lãng. Chuẩn Wi-Fi 802.11n (Wi-Fi 4) hỗ trợ cả 2.4 GHz và 5 GHz, nhưng chuẩn 802.11ac (Wi-Fi 5) chỉ hỗ trợ 5 GHz. Nếu bạn sử dụng router Wi-Fi băng tần kép tương thích chuẩn 802.11ac, nó sẽ hoạt động với cả mạng 802.11ac 5 GHz và mạng 2.4 GHz 802.11n. Hiện tại, 5 GHz đang sử dụng chuẩn Wi-Fi hiện đại hơn.

Wi-Fi 6 sẽ khắc phục vấn đề này. Chuẩn Wi-Fi thế hệ tiếp theo sẽ hỗ trợ cả hai băng tần 2.4 GHz và 5 GHz, vì vậy những cải tiến khác nhau nhằm tăng cường tín hiệu cũng sẽ được áp dụng với Wi-Fi 2.4 GHz.

Cách thức chuyển đổi giữa 2.4 GHz và 5 GHz

Để chọn giữa 2.4 GHz và 5 GHz, hãy truy cập vào giao diện web của router và tìm kiếm thiết lập mạng không dây. Đặt tên hoặc cấu hình SSID riêng biệt cho mạng 2.4 GHz và 5 GHz. Bạn hoàn toàn có thể đặt tên là "2.4 GHz" và "5 GHz" để dễ nhớ cũng như sử dụng cùng một cụm mật khẩu cho mỗi loại.

Theo thiết lập mặc định, router có thể được định cấu hình để sử dụng cùng một tên cho cả hai Wi-Fi. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ không phải đích thân lựa chọn giữa các mạng, thiết bị kết nối sẽ tự động làm phần việc này.

Bây giờ, bạn chỉ cần lựa chọn giữa các mạng trên thiết bị của mình bằng cách vào menu kết nối Wi-Fi của thiết bị.

Sau khi đã đăng nhập vào mỗi mạng một lần, thiết bị sẽ tự động ghi nhớ mật khẩu và bạn có thể dễ dàng kết nối với bất kỳ Wi-Fi nào mình thích trong menu, việc chuyển đổi lúc này trở nên cực kỳ dễ dàng và nhanh chóng.

Nếu Wi-Fi 2.4 GHz không giải quyết được vấn đề và bạn vẫn gặp khó khăn để có được kết nối Wi-Fi ổn định trong toàn bộ căn nhà hoặc nơi làm việc, hãy cân nhắc cài đặt hệ thống Wi-Fi Mesh. Nó mang đến cho bạn nhiều điểm truy cập có thể đặt khắp nhà và rất tốt trong việc mở rộng vùng phủ sóng của Wi-Fi. Không giống như các thiết bị Wi-Fi repeater truyền thống, quá trình thiết lập Wi-Fi Mesh dễ dàng hơn nhiều.

Giang Vu theo How-To Geek