'Xe tự lái dường như là một chiếc áo quá lớn đối với Apple'

Suốt mấy năm qua, tất cả những gì chúng ta biết về dự án xe tự lái của Apple chỉ dừng lại ở tin đồn chứ chưa có dấu hiệu thực tế nào cho thấy nó sẽ thực sự thành hiện thực.;

Từ lâu, Apple đã nổi tiếng trong giới công nghệ với việc luôn giữ bí mật về các dự án sản phẩm mới của mình và kế hoạch xe tự hành của hãng cũng không phải ngoại lệ. Mặc dù vậy, vẫn có nhiều tin đồn xuất hiện trên truyền thông trong nhiều năm qua và đã có những thời điểm tưởng chừng như "Apple Car" sắp ra mắt nhưng lại không xảy ra. Cho đến hiện tại, mọi thứ tiếp tục chỉ dừng lại ở tin đồn và nỗ lực phát triển ôtô của Apple chứ chưa có dấu hiệu nào cho thấy nó sẽ thực sự thành hiện thực. 

Bắt đầu từ năm 2014, Apple được cho là đã khởi động một dự án bí mật nhằm thâm nhập vào lĩnh vực kinh doanh xe tự lái với tên gọi "dự án Titan". Kể từ đó, mọi tin đồn về chiếc xe tự lái của Apple dần lắng xuống và đi vào dĩ vãng. Và cho đến đầu năm nay, vấn đề này lại trở nên nóng hơn bao giờ hết. Các trang báo công nghệ liên tục đăng hàng loạt bài báo liên quan đến dự án xe tự lái của Apple, chẳng hạn như việc Apple thuê cựu nhân viên Tesla để sản xuất xe tự hành, nhiều bằng sáng chế ôtô của Apple được phê duyệt hay sự xuất hiện của những chiếc ôtô bí ẩn xung quanh trụ sở chính của Táo khuyết ở Cupertino, California. Gần đây nhất là những thông tin về các cuộc đàm phán hợp tác phát triển ôtô trị giá hàng tỷ USD giữa Apple với Hyundai và Kia   

Tuy nhiên, ngay vào lúc mà nhiều người tưởng rằng thương vụ giữa Hyundai và Apple chuẩn bị đi đến thỏa thuận cuối cùng, Bloomberg đưa tin về việc Apple đã chủ động hủy bỏ mối quan hệ hợp tác với Hyundai sau khi hãng xe Hàn Quốc để lộ thông tin về cuộc thảo luận quá sớm. Theo đó, từ sự kiện này, CNN nhận xét rằng nếu muốn có một cuộc làm ăn thuận lợi với Apple, tốt nhất là không nên tiết lộ điều gì thông tin gì trên truyền thông. Sau đó, cả Hyundai và Kia đồng loạt bác bỏ thông tin họ đang đàm phán với Apple để phát triển xe tự lái. Ngay lập tức, giá cổ phiếu của hai hãng xe hơi Hàn Quốc lần lượt lao dốc trong phiên giao dịch ngày hôm đó.

Chưa hết, ngay cả các tiêu chuẩn công nghệ sẽ xuất hiện trên xe tự lái của Apple cũng đã được đồn đại trên truyền thông từ lâu nhưng chưa có gì là chắc chắn. Thay vào đó, những thông tin cho thấy sự đi lùi của hãng trong cho kế hoạch xe tự lái lại có tính xác thực cao hơn. Vào năm 2016, các báo cáo tiết lộ Apple thu hẹp tham vọng ở mảng này và bắt đầu cho nhân viên nghỉ việc sau đó vài năm, trong khi những nhà sản xuất ôtô và đối thủ công nghệ vẫn tiếp tục phát triển các dự án của mình.

Thời gian vừa qua, sau khi thương vụ với Hyundai và Kia chấm dứt, mọi người lại bắt đầu đặt câu hỏi về việc nhà sản xuất ôtô nào sẽ trở thành đối tác tiềm năng tiếp theo của Apple cũng như giúp hãng tiến sâu vào thị trường mới mẻ này. Kết quả, hãng xe đến từ Nhật Bản, Nissan đã được giới truyền thông "xướng tên" cho vị trí này. Tuy nhiên, hôm 15/2, Nissan tuyên bố rằng họ không đàm phán với Apple dù trước đó nhiều nguồn tin tiết lộ hãng đã thực hiện một vài cuộc thảo luận với Apple về mối quan hệ hợp tác trong sản xuất ôtô.

Cứ mỗi khi có thêm một thông tin khả quan về "Apple Car", chúng ta lại có cảm giác như nó đang sắp đến gần nhưng cuối cùng thì tất cả vẫn chỉ dừng lại ở tin đồn. 

Reilly Brennan, nhà đồng sáng lập Trucks VC, công ty chuyên đầu tư vào lĩnh vực vận tải, cho biết: "Vài năm trước, một bài báo cáo từng đưa tin rằng dự án xe tự lái của Apple đã chấm dứt. Tôi đã bật cười vì thời điểm đó tôi biết ít nhất 10 người vẫn đang làm việc trong lĩnh vực này tại Apple. Apple vẫn đang phát triển dự án này giống như việc bạn giữ cho nước liên tục sôi bằng cách điều chỉnh về mức lửa nhỏ trên bếp. Có thể sẽ có một thông báo mới sắp tới, nhưng tôi không chắc. Mọi thứ vẫn trong tình trạng này suốt nhiều năm". 

Ôtô hiện là một ngành công nghiệp trị giá hàng nghìn tỷ USD, có thể nói, không khó hiểu tại sao thị trường này lại trở thành "một miếng bánh ngon" trong mắt nhiều gã khổng lồ công nghệ và Apple cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, khó khăn và nguy cơ phá sản khi thâm nhập vào lĩnh vực ôtô tự lái là rất lớn. Ngay cả Tesla, công ty đã chứng tỏ sức hút của xe điện cũng như là nhà sản xuất hàng đầu trong ngành hiện nay, phải mất nhiều năm mới có lãi nhưng thậm chí đó còn chưa phải là lãi kiếm được từ việc bán xe. Do đó, câu hỏi quan trọng đặt ra là Apple sẽ tham gia thị trường khắc nghiệt này như thế nào, tự chế tạo ôtô, hợp tác với một nhà sản xuất ôtô, phát triển phần mềm ôtô hay tạo ra một điều gì đó hoàn toàn khác biệt. 

Các chuyên gia nhận định rằng nếu Apple muốn sản xuất ôtô, hãng cần phải có một đối tác đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Bởi vì chi phí đầu tư cho các khoản về chuyên môn, lực lượng lao động cần thiết để sản xuất hàng triệu chiếc ôtô mỗi năm khiến bất kỳ công ty nào - ngay cả một công ty có tiềm lực tài chính mạnh mẽ như Apple – khó có thể nhảy vào. 

Sam Abuelsamid, nhà phân tích về ngành công nghiệp ôtô thuộc công ty nghiên cứu thị trường Guidehouse Insights, nhận định rằng Apple có thể sẽ dành nhiều sự quan tâm cho các dịch vụ di động hơn, chẳng hạn như robot-taxi vì trong những năm gần đây hãng gã khổng lồ công nghệ Mỹ đang chuyển trọng tâm kinh doanh sang mảng dịch vụ trả phí để tăng doanh thu trong bối cảnh thị trường điện thoại thông minh bão hòa. Trong quá khứ, Apple đã đầu tư vào gã khổng lồ gọi xe Didi của Trung Quốc. Vào năm 2019, Táo khuyết tiếp tục mua lại Drive.ai, startup chuyên về xe tự lái và từng hợp tác với Lyft trong một dự án thử nghiệm robotaxi.

Nếu điều này thành sự thật, nó sẽ có kịch bản tương tự như những gì Apple đã từng làm với dự án Apple TV. Trước đây, nhiều nhà phân tích từng dự đoán rằng gã khổng lồ có trụ sở tại Cupertino, California đang phát triển một mẫu TV dành riêng cho hệ sinh thái Táo khuyết, nhưng kết quả hãng lại ra mắt một đầu phát cho tivi (TV Box). Abuelsamid giải thích: "Apple không tham gia vào thị trường TV vì lợi nhuận quá thấp và họ cũng khó ra mắt được một sản phẩm có thể cạnh tranh với những mẫu đang bán chạy hiện nay". 

Chia sẻ với CNN, một cựu thành viên hội đồng quản trị của Drive.ai cho biết: "Khi Apple đàm phàn để mua lại Drive.ai, tôi thực sự rất nể phục vì sự quyết tâm cũng như thái độ nghiêm túc của họ đối với thương vụ dù cho họ cực kỳ kín tiếng và không muốn chúng tôi công bố hay xác nhận bất kỳ điều gì công khai trước truyền thông. Hiện tại, hầu hết những nhân viên Drive.ai mà tôi biết vẫn đang làm việc trong các dự án liên quan đến xe tự lái của Apple". 

Apple từ chối bình luận về thông tin này. 

Theo CNN, dù xâm nhập vào bất cứ mảng nào trong lĩnh vực ôtô, Apple cũng sẽ vấp phải sự cạnh tranh khốc liệt không chỉ từ các nhà sản xuất ôtô lâu đời mà còn có cả các công ty công nghệ và startup tiềm năng khác. Ví dụ, công ty Zoox, một startup xe tự lái thuộc sở hữu của tập đoàn Amazon, đã lôi kéo nhiều chuyên gia về ôtô từ Apple. Trong khi đó, Apple tỏ ra không hề kém cạnh khi cũng thuyết phục nhân viên từ các hãng xe lớn như Porsche, Google Waymo và Tesla về làm việc cho mình, trong đó có cả vị giám đốc điều hành từng lập nhiều công lớn cho Tesla.

Trước khi Apple hoàn thành dự án phát triển ôtô của mình, giới chuyên gia trong ngành hy vọng hãng sẽ luôn giữ văn hóa bí mật đối với "Apple Car" tương tự như các sản phẩm khác và công bố sản phẩm này muộn nhất có thể, ngay trước khi nó được mở bán. "Sẽ rất bất thường nếu Apple bắt đầu hoạt động như một nhà sản xuất ôtô và úp mở về một sản phẩm mà phải 5 năm sau mới ra mắt", ông Brennan nhận xét.

Tuy vậy, bất chấp tất cả các tin đồn, kể cả thông tin về nhân sự, công nghệ hay đối tác tiềm năng xuất hiện trong nhiều năm qua, nhiều nhà phân tích cho rằng khả năng mà dự án xe tự lái của Apple thành hiện thực là rất thấp, thậm chí có thể không xảy ra. Abuelsamid nói: "Tôi luôn nghi ngờ việc Apple sẽ tham gia vào thị trường kinh doanh xe tự lái. Công ty này đã nhiều lần chuyển định hướng của họ trong lĩnh vực ôtô suốt những năm qua nhằm tìm ra được thứ mà họ muốn làm. Apple từng dành rất nhiều thời gian để nghiên cứu vô số sản phẩm nhưng không ít trong số đó đến giờ vẫn chưa được tung ra thị trường". 

Tham vọng xe tự lái của Apple càng trở nên xa vời hơn khi trong tuần này, Bloomberg đưa tin rằng đội ngũ phát triển xe tự lái của hãng vừa mất đi một trong những nhà lãnh đạo trung thành cũng như tài năng nhất trong dự án. Đây được xem là một bước lùi lớn trong nỗ lực xâm nhập vào ngành ôtô của Apple nhằm cạnh tranh với Tesla và các hãng xe lớn khác. Theo đó, nhân viên cấp cao trên tên là Benjamin Lyon, thành viên đầu tiên trong dự án xe tự lái của Apple từ năm 2014, đồng thời là người thành lập đội ngũ nhân viên cho bộ phận này. Theo Bloomberg, lý do anh rời đi được cho là xuất phát từ việc Apple không hoàn toàn chú tâm vào mảng xe tự lái khi thường xuyên tạm ngừng kế hoạch phát triển và sau đó lại khởi động lại. Hoạt động cuối cùng của Lyon tại công ty được ghi nhận là trong một cuộc họp trực tiếp với Dough Field, phó chủ tịch phụ trách dự án xe tự lái của Apple. 

Tháng trước, nhiều nguồn tin tiết lộ Lyon là một trong 11 nhà quản lý cấp cao có nhiệm vụ điều hành các công việc trong dự án xe tự lái của Apple. Nguồn tin nội bộ công ty cho biết rằng Lyon sẽ chuyển sang làm việc tại Astra, startup về không gian và vệ tinh có trụ sở tại Alameda, California. 

Có thể nói, Lyon rời khỏi nhà sản xuất iPhone có trụ sở tại Cupertino, California khi mà hãng đang gặp không ít khó khăn trong việc sản xuất xe tự lái, trong đó có cả việc tìm kiếm được một đối tác sản xuất ôtô có đủ năng lực cũng như kinh nghiệm để có thể giúp Apple tiến xa ở thị trường này. 

Chí Tôn