Ông Donald Trump khuyên dân Mỹ đeo khẩu trang chống Covid-19 nhưng bản thân tuyên bố không đeo

Vài tháng sau khi dịch Covid-19 xuất hiện tại Mỹ, Tổng thống Trump và giới chức Mỹ vừa mới đưa ra khuyến cáo người dân đeo khẩu trang tại nơi công cộng trên tinh thần tự nguyện. Phải chăng biện pháp này đã quá muộn màng?

Trong bài phát biểu hôm 3/4 tại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã đưa ra khuyến cáo của Cơ quan phòng và kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) tới người dân về việc đeo khẩu trang tại nơi công cộng trên tình thần tự nguyện.

Ông Trump cũng nhấn mạnh vì là khuyến cáo mang tính tự nguyện nên ông sẽ lựa chọn không đeo khẩu trang. Trump nói: "Đây là việc tự nguyện. Bạn không bắt buộc phải làm điều này… Tôi không nghĩ phải yêu cầu bắt buộc người dân vì một số người sẽ không muốn làm điều đó. Những người Mỹ muốn đeo khẩu trang có thể tự quyết định".

Theo hãng tin Reuters, khi được hỏi về lý do đằng sau quyết định không đeo khẩu trang, ông Trump đã cho rằng, việc đeo khẩu trang khi chào các tổng thống, thủ tướng, vua chúa, hoàng hậu của nước khác không phù hợp.

Ngoài ra, ông Trump cũng lặp lại quan điểm rằng, người dân có thể sử dụng khăn quàng cổ hoặc khẩu trang vải tự chế và dành khẩu trang y tế cho các bác sỹ. Tổng thống Trump khẳng định "độ dày của một chiếc khăn quàng tốt hơn nhiều" và nó cũng khá hữu ích nếu người dân không có khẩu trang.

CDC khuyến cáo người dân có thể dùng khẩu trang vải tự chế như là cách cuối cùng nhưng cần phải "thận trọng" nếu chọn giải pháp này. Thêm vào đó, người dân cũng có thể dụng tấm chắn mặt ngoài khẩu trang tự chế để bảo vệ bản thân khi chăm sóc cho ai đó.

Chính quyền Trump chưa đưa ra thời gian áp dụng các khuyến nghị mới. Tuy nhiên ông cho biết, chính quyền đang phối hợp với CDC để sớm ban hành hướng dẫn chi tiết tới người dân Mỹ về việc nên sử dụng khẩu trang khi ra khỏi nhà.

Trước đó, Phó Tổng thống Mike Pence tuyên bố chính phủ đang cân nhắc các khuyến nghị từ CDC và sẽ sớm đưa ra thông báo trong vài ngày tới. Hầu hết các thành viên trong ủy ban soạn thảo khuyến nghị của Nhà Trắng đều đồng ý rằng, người dân Mỹ nên đeo khẩu trang ở nơi cộng cộng.

Tuy nhiên theo quan điểm của bác sỹ Deborah Birx, một thành viên trong nhóm chuyên trách cảnh báo, việc khuyến nghị người dân đeo khẩu trang có thể khiến họ tự tin quá mức và cho rằng bản thân đã an toàn và không tuân thủ các quy định giãn cách xã hội.

Phải chăng khuyến nghị đeo khẩu trang của Mỹ đã quá muộn?

Mặc dù các khuyến nghị mới sẽ đánh dấu sự thay đổi tích cực trong chiến lược đối phó với dịch Covid-19 tại Mỹ nhưng các quan chức y tế tại bang California lo lắng rằng, việc khuyến khích người dân đeo khẩu trang nhiều hơn sẽ dẫn tới tình trạng thiếu hụt khẩu trang trầm trọng cho nhân viên y tế. Đặc biệt khi họ mới là những người phải tiếp xúc và đứng ở tuyến đầu chống dịch.

Bác sĩ Sonia Angell, giám đốc Sở Y tế Công cộng California lại cảnh báo, việc sử dụng khẩu trang không giúp ngăn chặn virus nếu công dân vẫn tiếp tục không tuân thủ các biện pháp cách ly xã hội và rửa tay.

Trước đó, CDC chỉ khuyến cáo, nhân viên chăm sóc sức khỏe và người chăm sóc người nhiễm bệnh mới phải đeo khẩu trang. Nhưng CDC sau đó đã phải xem xét lại việc sử dụng khẩu trang như một cách để tránh lây nhiễm từ những người bị nhiễm nhưng không có biểu hiện bệnh. Sự quay ngoắt 180 độ của CDC xuất phát từ việc nhiều quốc gia châu Á đã thành công trong việc ngăn chặn dịch bệnh khi yêu cầu tất cả người dân phải đeo khẩu trang khi đi ra ngoài đường và nơi công cộng.

Sau đó CDC cũng nhấn mạnh, virus SARS-CoV2 có thể lây giữa hai người tương tác gần nhau ở khoảng cách dưới 2 mét, ví dụ như họ, hắt hơi ngay cả khi một người không có biểu hiện bệnh. Đây là bằng chứng rõ ràng khiến CDC nhanh chóng thay đổi quan điểm sai lầm trước đây.

Tuy vậy động thái trên của chính phủ Mỹ và CDC có vẻ hơi muộn so với thế giới. Ngay từ khi bùng dịch, các nước Châu Á đã chủ động yêu cầu người dân phải đeo khẩu trang khi ra đường và tới nơi công cộng. Thậm chí mới đây, các nước EU và một số quan chức các tiểu bang tại Mỹ đã bắt đầu đeo khẩu trang khi phát biểu và khuyến cáo người dân đeo khẩu trang khi ra đường hoặc đi du lịch.

Nhưng phải tới thời điểm này, CDC và chính phủ Mỹ mới có những quyết định chính thức. Cách đây hơn một tuần, George Gao, tổng giám đốc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định, Mỹ và Châu Âu đang phạm phải một "sai lầm lớn" khi không khuyến cáo công dân đeo khẩu trang sớm hơn trong lúc đại dịch bùng phát.

Theo các nghiên cứu chỉ ra rằng, khẩu trang y tế, phẫu thuật và khẩu trang N95 có hiệu quả chống lây nhiễm tốt hơn so với khẩu trang vải tự chế vì chúng không tuân thủ các tiêu chuẩn y tế và không có bộ lọc kháng khuẩn.

Tuy nhiên bác sỹ Angell cho rằng, việc khuyến khích người dân đeo khẩu trang ở nơi công cộng sẽ giúp nâng cao ý thức của mỗi người, nhắc nhở họ cần phải giữ khoảng cách và không chạm vào mặt.

Hôm thứ Sáu (3/4), Trump đã ký đạo luật yêu cầu ngừng xuất khẩu các mặt hàng y tế như khẩu trang N-95 và các thiết bị bảo hộ cá nhân khác để đảm bảo nguồn lực chống dịch trong nước. Ông Trump cho rằng, đạo luật Sản xuất quốc phòng sẽ giúp ngăn chặn tích trữ, kiểm soát giá cả và trục lợi bằng cách xuất khẩu vật tư y tế.

Cùng ngày, công ty 3M cho biết sẽ chế tạo thêm khẩu trang để hỗ trợ nước Mỹ chống dịch nhưng cũng cảnh báo về vấn đề nhân đạo sau khi ông Trump cấm xuất khẩu khẩu trang sang các quốc gia khác.

Tiến Thanh