Câu chuyện thú vị đằng sau một nguyên mẫu iPod touch thế hệ 1 hiếm hoi chạy ‘OS X’

Chúng ta có thể thấy vô số ảnh và video về các nguyên mẫu sản phẩm của Apple trôi nổi trên internet. Thú vị là, một số trong chúng tiết lộ các tính năng đã bị loại bỏ trên những thiết bị cuối cùng.

Những câu chuyện đằng sau các nguyên mẫu này thường không được biết đến, nhưng 9to5Mac mới đây đã tìm hiểu thông tin về một nguyên mẫu đặc biệt về iPod touch thế hệ đầu tiên, được phát triển trước khi iPhone xuất hiện.

9to5Mac đã có dịp trao đổi với Giulio Zompetti, người nổi tiếng trên Twitter khi sở hữu một bộ sưu tập nguyên mẫu Apple khổng lồ, bao gồm hàng chục chiếc iPhone, iPod, iPad, Apple Watch và thậm chí cả một thiết bị AirPower có thể hoạt động. Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng ta sẽ đề cập đến một nguyên mẫu hiếm hoi của chiếc iPod touch thế hệ đầu tiên, vốn được công bố chính thức vào năm 2007.

Zompetti cho biết, chiếc iPod này là một trong những nguyên mẫu mà anh không bao giờ muốn bán bởi anh coi nó là một thiết bị cực kỳ đặc biệt. Điều đầu tiên mà chúng ta ấn tượng chắc chắn là cách Zompett bảo quản chiếc iPod này. Đối với một sản phẩm đã được phát triển cách đây hơn 14 năm, khá ngạc nhiên khi nó gần như không có bất kỳ vết xước nào. Thực tế, với một mặt sau bằng kim loại sáng bóng, được duy trì từ iPod touch thế hệ 1 đến thế hệ 4 hay những mẫu iPod classic và nano, rất khó để giữ chúng không có bất kỳ vết xước nào.

Nhìn từ bên ngoài, nguyên mẫu iPod này trông khá giống với phiên bản chính thức mà Steve Jobs giới thiệu vào tháng 9/2007. Chiếc iPod touch đầu tiên ra mắt vài tháng sau khi iPhone được trình làng. Đây được coi như là một sự thay thế giá rẻ cho những người muốn có ít nhất một vài trải nghiệm từ chiếc smartphone của Apple, bao gồm màn hình cảm ứng đa điểm, Wi-Fi tích hợp, trình duyệt web Safari và iTunes Store.

Nguyên mẫu sơ khai

Dẫu vậy, nguyên mẫu mà Zompetti sở hữu lại có chất riêng của mình. Nó được phát triển từ rất lâu trước khi chiếc iPhone đầu tiên lên kệ, và nó được chạy phần mềm từ tháng 04/2007.

Về vấn đề làm thế nào để Zompetti có thể sở hữu những nguyên mẫu này, anh giải thích, hầu hết các nguyên mẫu mà anh sở hữu đều bị Apple loại bỏ sau khi hoàn thành các thử nghiệm. Do những thiết bị này chỉ được sản xuất cho mục đích thử nghiệm nội bộ và chứa phần mềm đặc biệt nên công ty cố gắng phá hủy nguyên mẫu trước khi chúng được xử lý rác thải điện tử. Chiếc iPod touch này có một vài điểm kết nối lỗi bên trong và không có pin bên trong.

Khi Zompetti thu thập được nguyên mẫu này, anh đã lắp một viên pin mới và tự sửa những đầu kết nối đó. Theo Zompetti, những nguyên mẫu bị loại bỏ này thường đều được những người tìm thấy trong quá trình xử lý rác thải điện tử khôi phục lại. Nếu cắm một trong những thiết bị này vào máy Mac, nó vẫn được nhận diện như một thiết bị bình thường, và sau đó, bạn có thể cài đặt một phiên bản iOS gốc. Việc không có pin chính là điều khiến chiếc iPod này trở nên đặc biệt trong suốt thời gian qua.

Nguyên mẫu iPod touch này đã trải qua giai đoạn Pre-EVT (Engineering Validation Test) – một trong những giai đoạn đầu tiên của quá trình phát triển sản phẩm. Ở giai đoạn này, công ty sẽ kiểm tra xem phần cứng có hoạt động như mong đợi hay không bằng một phần mềm được thiết kế để kiểm tra những thứ như màn hình cảm ứng, loa, ăng-ten và gia tốc kế. Nói cách khác, đây là một trong những thiết bị iPod touch đầu tiên do Apple sản xuất.

Bên trong chiếc iPod touch này là một bo mạch logic màu đỏ. Đây là điều mà Apple làm để xác định các nguyên mẫu của mình.

Nó chạy OS X

"Switchboard" là một phần mềm đặc biệt mà Apple sử dụng trong các nguyên mẫu của mình và nó không hẳn là một hệ điều hành riêng biệt. Trên thực tế, nó chỉ là một phiên bản cơ bản của hệ điều hành iPhone mà không có biểu tượng hay những thứ quen thuộc khác. Bằng cách sử dụng một vài câu lệnh đặc biệt trên Mac, chúng ta có thể xem kỹ hơn những file được lưu trữ bên trong iPod. Và việc này còn tiết lộ nhiều điều thú vị hơn nữa.

Bất ngờ thay, nguyên mẫu iPod touch này chạy OS X! Hồi tháng 01/2007, Steve Jobs đã từng gợi ý rằng, "iPhone chạy OS X". Dù chúng là các hệ thống khác nhau nhưng iOS lại được xây dựng dựa trên nền tảng cốt lõi của Mac OS X (giờ được gọi là macOS), và Apple chưa xác định tên cụ thể cho hệ điều hành iPhone vào thời điển đó.

Sau khi ra mắt iPhone, Apple đã đổi tên hệ điều hành này thành "iPhone OS" và cũng được sử dụng cho iPod touch xuất hiện vào cuối năm đó. Tuy nhiên, hệ điều hành trên nguyên mẫu iPod này vẫn được đặt tên là "OS X" như các file bên trong gợi ý. Một điều thú vị khác là nguyên mẫu này gần như là thiết bị duy nhất có hệ thống khởi động kép (dual-boot) với hai hệ thống được cài đặt song song, nhưng không rõ lý do vì sao Táo khuyết làm điều đó.

Chiếc iPod này có thể khởi động vào phần mềm Switchboard và hiển thị logo "bánh răng đẫm máu" khi khởi động. Đây cũng là một yếu tố hiếm gặp trên các nguyên mẫu của Apple.

Những thông tin nhỏ khác

Vì Apple luôn muốn tránh bị rò rỉ hoặc bất kỳ thông tin liên quan nào đến sản phẩm bị rò rỉ, thế nên, chiếc iPod touch này (cũng như các thiết bị thế hệ đầu tiên, cực kỳ sớm trong quá trình phát triến) đều không có logo Apple, thương hiệu iPod hay bất kỳ thứ gì liên quan đến công ty. Hiện tại, chúng ta có thể nhận thấy đây là một chiếc iPod đang chạy phần mềm nội bộ của Apple, nhưng vào thời điểm lúc bấy giờ, thật khó để chúng ta có thể đoán đây là thiết bị nào, do công ty nào sản xuất.

Một sự thật thú vị khác về nguyên mẫu iPod touch này là nó đã "đoàn tụ" cùng với các thông tin chi tiết về nó khi bị loại bỏ. Cụ thể là một tài liệu được sử dụng để báo cáo về những thử nghiệm mà nguyên mẫu này đạt hay không đạt. Như có thể thấy trong hình, chiếc iPod này thất bại trong một thử nghiệm có tên là "plum calibration".

Một trong những điều thú vị nhất mà Zompetti chia sẻ đó là anh có thể tìm ra kỹ sư Apple chịu trách nhiệm cho các nguyên mẫu mà anh có được, nhờ một số thông tin được in trên nhãn đi kèm cùng với nguyên mẫu. Thậm chí, họ đã liên lạc với nhau và được xác nhận rằng chiếc iPod touch này đã bị loại bỏ vì không đạt một trong các thử nghiệm nội bộ.

Lê Hữu