Tại sao bộ nhớ lưu trữ trên PlayStation 5 và Xbox Series X lại được quan tâm nhiều như vậy?

Hiện tại, chúng ta đã biết đầy đủ mọi thông số của PS5 và Xbox Series X. Ở cấp độ phần cứng, chúng không có quá nhiều khác biệt.

Cả 2 đều được trang bị các GPU AMD tùy biến, dựa trên kiến trúc RDNA2, khả năng dò tia (ray tracing). Bên cạnh đó, chúng cũng có cùng sức mạnh TFLOPS, số lượng nhân đồ họa CU và xung nhịp hoạt động, mang lại hiệu năng tương đương nhau. Bộ đôi console này cũng sở hữu những CPU với thông số kỹ thuật gần như giống hệt nhau.

Vậy điều gì làm nó khác biệt, bên cạnh tính khả dụng của các tựa game cũng như những tính năng nhỏ khác? Đó chính là bộ nhớ. Một trong những yếu tố ít thú vị nhất trên bất kỳ chiếc console nào lại sắp đạt được bước tiến vượt bậc, trở thành một thành phần thiết yếu nhất trong cỗ máy.

Ở nhiều thế hệ trước, những cỗ máy console PS và Xbox sử dụng loại ổ cứng HDD truyền thống, có tốc độ chậm hơn so với các ổ cứng thể rắn SSD. Thông tin trên HDD sẽ được ghi trên một đĩa và có những thành phần di chuyển, trong khi SSD lại thường ghi thông tin đó trên bộ nhớ flash và không có bất kỳ thành phần nào di chuyển. Chính điều này đã mang đến sự khác biệt trong tốc độ đọc/ghi dữ liệu giữa 2 loại ổ cứng.

Một số HDD có thể đạt tốc độ truyền tải tối đa 210MB/s, nhưng nhiều SSD lại có tốc độ nhanh hơn nhiều con số đó, thậm chí lên đến 5GB/s. Tốc độ truyền tải cao hơn đó có thể mang đến thời gian load nhanh hơn, bên cạnh nhiều thứ khác. Nhưng SSD chỉ mới bắt đầu xuất hiện vào khoảng năm 2010. Sony và Microsoft đã không thể đưa chúng vào PS4 và Xbox trong vài năm sau đó bởi SSD lúc đó rất đắt đỏ, khiến mức giá niêm yết của những chiếc console này tăng lên hàng trăm USD. Theo thời gian, SSD đã dần nhanh hơn và rẻ hơn. Rõ ràng, đây là thời điểm hợp lý để những chiếc console tận dụng SSD trở thành thiết bị lưu trữ chính.

Dẫu đây là lần đầu tiên cả PS5 lẫn Xbox Series X sử dụng SSD, thế nhưng, chúng lại được triển khai khác nhau trong từng thiết kế. PS5 sử dụng ổ SSD 825GB được thiết kế tùy biến và đây là điểm đáng tự hào của nó. So sánh với HDD 500GB của PS4, Sony đã thiết kế SSD trên PS5 nhằm mang lại độ hiệu quả cao nhất có thể, với giao tiếp 12 kênh cùng một bộ điều khiển sử dụng chuẩn PCI Express 4.0, gợi ý rằng đây là SSD M.2 PCIe NVMe, vốn đang được sử dụng rộng rãi trên các chiếc PC desktop và laptop. Bên cạnh đó, Sony cũng tuyên bố rằng SSD trên PS5 có tốc độ truyền tải 5,5GB/s khi xử lý dữ liệu thô và 8-9GB/s khi xử lý dữ liệu nén.

PS5 cũng cung cấp thêm một khe SSD NVMe mở rộng, và nếu đối với một ai đó, bộ nhớ 825GB là không đủ, họ có thể tận dụng thêm khe cắm mở rộng đó. Sony chưa công bố danh sách tương thích chính thức, nhưng có lẽ, phần lớn NVMe phổ biến trên thị trường, chẳng hạn như Samsung 970 Evo hay Adata XPG đều có thể hoạt động nếu trong trường hợp Sony không tùy chỉnh bất kỳ thứ gì đối với khe cắm mở rộng. Hơn nữa, PS5 cũng hỗ trợ kết nối HDD bên ngoài thông qua giao tiếp USB.

Trong khi đó, dù có khe cắm mở rộng SSD, Xbox Series X chỉ tương thích với những card mở rộng SSD độc quyền của riêng nó, dẫu vậy, nó cũng hỗ trợ bất kỳ HDD bên ngoài nào bằng USB 3.2, giúp việc mở rộng bộ nhớ dễ dàng hơn. Xbox Series X cũng có một SSD chính tùy biến, nhưng dung lượng 1TB. Tuy nhiên, tốc độ truyền tải lại thấp hơn nhiều so với PS5, chỉ 2,4GB/s cho dữ liệu thô và 4,8GB/s cho dữ liệu nén.

Có vẻ như, PS5 đang cố gắng khắc phục một trong những nhược điểm cố hữu: cách nó xử lý việc cài đặt và cập nhật game. Ngay cả khi bạn có sẵn 90GB cho một tựa game 60GB, hệ điều hành PS vẫn yêu cầu ít nhất gấp đôi dung lượng mà game cài đặt hoặc cập nhật. Lý do là bởi nó tạm thời tạo ra một bản sao đầy đủ cho những gì nó đang cố gắng cài đặt. Đây không hẳn là một vấn đề lớn đối với PS4, nhưng chắc chắn là một trong những thứ khó chịu nhất vì ổ cứng chỉ có 500GB, tùy thuộc vào các tựa game mà bạn chơi.

Các tựa game đang ngày càng trở nên nặng hơn. Final Fantasy VII Remake hơn 100GB dung lượng. Call of Duty: Infinite Warfare cũng đã chiếm mất 90GB, nhưng tất cả các bản cập nhật sẽ khiến con số này tăng lên 175GB. Toàn bộ Red Dead Redemption 2 cũng chiếm 105GB. Trừ khi bạn đầu tư vào một vài ổ cứng bổ sung, bạn chỉ có thể cài đặt một vài tựa game đó cùng một lúc. Vì cả Xbox Series X và PS5 đều hướng đến mục tiêu chơi game ở mức 4K 60fps (thậm chí lên đến 120fps), các tựa game như đã liệt kê phía trên sẽ cần phải chiếm một lượng lớn không gian lưu trữ bởi chứa nhiều gói texture nhằm hiển thị chúng ở độ phân giải 4K.

Ví dụ, nếu nhìn vào kích thước texture 2K và xác nhận tựa game có 9.600 texture, chúng sẽ chiếm khoảng 150GB, nếu tất cả các texture trong game đều không nén. Với cùng một kích thước, nó chỉ có thể chứa được khoảng 2.400 texture bởi chúng có độ phân giải cực lớn. Những tựa game này có vô số các môi trường đặc biệt, vốn cần rất rất nhiều texture. Đấy là chưa tính các thành phần khác trong game, chẳng hạn như hiệu ứng âm thanh hay âm nhạc.

Nếu thực sự muốn đào sâu vào các con số, Unreal Engine có công bố một bảng ước tính mà một hình ảnh/texture sẽ chiếm bao nhiêu không gian dựa trên độ phân giải của nó khi không nén. Chẳng hạn, dựa trên phiên bản texture mà bạn đang sử dụng, một texture 4K có thể chiếm 21,3MB dung lượng. Nhân với 9.600 texture, con số này tăng lên đến 205GB. Đấy là chỉ mỗi texture.

Có một phần mềm tên là DirectX Texture Compression (DXTC), là một thuật toán nén hình ảnh tốc độ cố định giúp đóng gói nhiều hình ảnh hơn vào game mà có thể giảm kích thước file càng nhiều càng tốt. Nó sẽ nén các hình ảnh game xuống theo tỉ ệ 4:1 hoặc 6:1 (phổ biến nhất), nghĩa là tựa game có thể lưu trữ gấp bốn đến sáu lần số lượng hình ảnh trong một không gian nhất định. Nó cũng giúp xác định texture nào thực sự cần được lưu trữ ở độ phân giải đầy đủ và texture nào không. Tuy nhiên, ngay cả khi các tựa game đã nén, chúng vẫn sẽ phình to hơn.

Chỉ riêng điều đó đã khiến cách PS5 và Xbox Series X xử lý việc thực hiện lưu trữ trở nên đặc biệt quan trọng. Rõ ràng, 1TB là một dung lượng tốt để lưu trữ nhiều game hơn, nhưng tốc độ truyền tải cao hơn trên PS5 sẽ giúp việc tải tất cả các texture cũng như asset khác trong game trở nên nhanh hơn. Kết hợp điều đó vời tùy chọn bổ sung thêm SSD để tăng không gian lưu trữ, có vẻ như PS5 đã sẵn sàng giành lấy chiến thắng trong cuộc chiến lưu trữ này.

Minh Hùng theo Gizmodo