The Storm Riders
Writer
Trong bối cảnh cuộc giao tranh giữa Israel và Iran leo thang, hàng loạt video giả mạo tạo ra từ game hoặc Trí tuệ Nhân tạo (AI) đang lan truyền chóng mặt trên các nền tảng MXH. Chuyên gia cảnh báo đây là một phần của cuộc chiến thông tin nhằm tạo lợi thế về mặt chiến sự, tình trạng này càng dễ lan rộng trong bối cảnh người dân bất an và thiếu thông tin chính xác.
Kể từ khi cuộc giao tranh giữa Israel và Iran bắt đầu vào ngày 13, trên X (trước đây là Twitter) tràn ngập các bài đăng bằng tiếng Anh và tiếng Nhật có nội dung "Iran đã bắn hạ máy bay chiến đấu F-35 của quân đội Israel", lan truyền rộng rãi bởi người dùng. Một số bài đăng thậm chí còn có hơn 2 triệu lượt xem. Tuy nhiên, đoạn video đính kèm mô tả cảnh máy bay bị bắn hạ thực chất là một video được một người dùng nước ngoài đăng tải lên YouTube vào tháng 4 với chú thích rõ ràng là "được tạo ra bằng game".
Một video khác được cho là ghi lại cảnh một vụ nổ dữ dội ở Israel cũng đang lan truyền trên X. Video này được cho là đã được đăng tải lên TikTok vào tháng 4, người đăng video đã ghi chú rõ ràng rằng nó "được tạo ra bằng AI". Điểm chung của các video gốc này là chúng đều được đăng tải trước khi cuộc giao tranh xảy ra và không hề đề cập đến Israel hay Iran. Những kẻ tung tin giả đã xóa bỏ phần mô tả gốc, đăng tải lại video và thêm vào những nội dung sai lệch, khẳng định đó là hình ảnh của cuộc giao tranh.
Ngoài ra, 1 đoạn video ghi lại cảnh quân đội Mỹ tấn công cơ sở hạt nhân Fordow ở miền trung Iran đã được 1 người nổi tiếng ở Mỹ sở hữu hơn 1,38 triệu người theo dõi lan truyền trên X. Tuy nhiên, đây thực chất là đoạn phim được đưa tin vào tháng 9 năm ngoái, xoay quanh vụ Ukraine tấn công kho vũ khí Nga bằng máy bay không người lái. Bên cạnh đó, nhiều video và hình ảnh khác cũng đã bị các hãng truyền thông nước ngoài như BBC của Anh chỉ ra là giả mạo.
Nhà nghiên cứu Kyoko Kuwahara tại Viện Nghiên cứu Các Vấn đề Quốc tế Nhật Bản, chuyên gia về chống tin giả, nhận định: "Đây là một dạng của chiến tranh lai ghép (hybrid warfare), kết hợp giữa vũ lực và chiến tranh thông tin. Mục đích là nhằm gây rối loạn cho đối phương bằng cách thổi phồng thành quả hoặc thiệt hại, hoặc kêu gọi sự chính đáng của quốc gia mình trước cộng đồng quốc tế để tạo lợi thế trên chiến trường."
Giáo sư Hiroshi Sakuraoka thuộc Đại học Obirin, chuyên gia về truyền thông, cảnh báo: "Ngoài chiến tranh thông tin, còn có những kẻ lan truyền video giật gân nhằm kiếm lợi nhuận. Trong bối cảnh thiếu hụt thông tin từ thực địa, sự bất an và quan tâm của người dân tăng cao, những thông tin không chắc chắn càng dễ dàng lan truyền để lấp đầy khoảng trống đó."
Tình trạng video giả mạo và tin tức sai lệch liên quan đến cuộc xung đột Israel - Iran một lần nữa cho thấy sức mạnh nguy hiểm của thông tin sai lệch trong thời đại số. Việc người dùng mạng xã hội cần tỉnh táo, kiểm chứng thông tin từ các nguồn đáng tin cậy và các cơ quan truyền thông cần tăng cường nỗ lực xác minh, phản bác tin giả là vô cùng quan trọng để tránh bị cuốn vào vòng xoáy của những thông tin tiêu cực và gây hoang mang.
Kể từ khi cuộc giao tranh giữa Israel và Iran bắt đầu vào ngày 13, trên X (trước đây là Twitter) tràn ngập các bài đăng bằng tiếng Anh và tiếng Nhật có nội dung "Iran đã bắn hạ máy bay chiến đấu F-35 của quân đội Israel", lan truyền rộng rãi bởi người dùng. Một số bài đăng thậm chí còn có hơn 2 triệu lượt xem. Tuy nhiên, đoạn video đính kèm mô tả cảnh máy bay bị bắn hạ thực chất là một video được một người dùng nước ngoài đăng tải lên YouTube vào tháng 4 với chú thích rõ ràng là "được tạo ra bằng game".
Một video khác được cho là ghi lại cảnh một vụ nổ dữ dội ở Israel cũng đang lan truyền trên X. Video này được cho là đã được đăng tải lên TikTok vào tháng 4, người đăng video đã ghi chú rõ ràng rằng nó "được tạo ra bằng AI". Điểm chung của các video gốc này là chúng đều được đăng tải trước khi cuộc giao tranh xảy ra và không hề đề cập đến Israel hay Iran. Những kẻ tung tin giả đã xóa bỏ phần mô tả gốc, đăng tải lại video và thêm vào những nội dung sai lệch, khẳng định đó là hình ảnh của cuộc giao tranh.
Ngoài ra, 1 đoạn video ghi lại cảnh quân đội Mỹ tấn công cơ sở hạt nhân Fordow ở miền trung Iran đã được 1 người nổi tiếng ở Mỹ sở hữu hơn 1,38 triệu người theo dõi lan truyền trên X. Tuy nhiên, đây thực chất là đoạn phim được đưa tin vào tháng 9 năm ngoái, xoay quanh vụ Ukraine tấn công kho vũ khí Nga bằng máy bay không người lái. Bên cạnh đó, nhiều video và hình ảnh khác cũng đã bị các hãng truyền thông nước ngoài như BBC của Anh chỉ ra là giả mạo.
Nhà nghiên cứu Kyoko Kuwahara tại Viện Nghiên cứu Các Vấn đề Quốc tế Nhật Bản, chuyên gia về chống tin giả, nhận định: "Đây là một dạng của chiến tranh lai ghép (hybrid warfare), kết hợp giữa vũ lực và chiến tranh thông tin. Mục đích là nhằm gây rối loạn cho đối phương bằng cách thổi phồng thành quả hoặc thiệt hại, hoặc kêu gọi sự chính đáng của quốc gia mình trước cộng đồng quốc tế để tạo lợi thế trên chiến trường."
Giáo sư Hiroshi Sakuraoka thuộc Đại học Obirin, chuyên gia về truyền thông, cảnh báo: "Ngoài chiến tranh thông tin, còn có những kẻ lan truyền video giật gân nhằm kiếm lợi nhuận. Trong bối cảnh thiếu hụt thông tin từ thực địa, sự bất an và quan tâm của người dân tăng cao, những thông tin không chắc chắn càng dễ dàng lan truyền để lấp đầy khoảng trống đó."
Tình trạng video giả mạo và tin tức sai lệch liên quan đến cuộc xung đột Israel - Iran một lần nữa cho thấy sức mạnh nguy hiểm của thông tin sai lệch trong thời đại số. Việc người dùng mạng xã hội cần tỉnh táo, kiểm chứng thông tin từ các nguồn đáng tin cậy và các cơ quan truyền thông cần tăng cường nỗ lực xác minh, phản bác tin giả là vô cùng quan trọng để tránh bị cuốn vào vòng xoáy của những thông tin tiêu cực và gây hoang mang.
