Tháp rơi tự do
Intern Writer
Fireflies, một startup chuyên về công nghệ ghi chú cuộc họp bằng AI, đã đạt mức định giá một tỷ USD vào đầu năm nay sau khi ra mắt ứng dụng trợ lý cuộc họp “Talk to Fireflies”. Thành tựu này vốn đã đủ ấn tượng đối với một công ty khởi nghiệp, nhưng điều khiến cộng đồng công nghệ thực sự chấn động lại xuất phát từ lời thú nhận gây tranh cãi của chính một trong những người đồng sáng lập.
Sam Udotong, đồng sáng lập Fireflies AISam Udotong, đồng sáng lập và CTO của Fireflies, đã công khai trên LinkedIn rằng dịch vụ phiên âm AI mà họ tính phí 100 USD mỗi tháng thực chất ban đầu không hề có sự tham gia của bất kỳ trí tuệ nhân tạo nào. Thay vào đó, toàn bộ công việc được thực hiện thủ công bởi chính hai nhà sáng lập, những người đã ngồi trong các cuộc họp của khách hàng và gõ lại từng câu nói.
Trong bài đăng, Udotong nói với một thái độ thẳng thắn đến mức gây tranh cãi rằng họ đã thu tiền cho một “AI” nhưng thực chất chỉ có hai anh chàng sống nhờ pizza đang âm thầm gõ bàn phím phía sau. Anh cho biết họ đã nói với khách hàng rằng một AI sẽ tham gia cuộc họp, nhưng trên thực tế, người gọi vào cuộc họp với cái tên “Fred from Fireflies.ai” lại chính là Udotong hoặc đồng sáng lập Krish Ramineni, những người ngồi lặng lẽ theo dõi toàn bộ cuộc trao đổi và ghi chép lại từng chi tiết.
Không có bất kỳ thuật toán học máy tinh vi hay hệ thống tự động hóa nào đứng sau dịch vụ đó vào thời điểm ban đầu. Điều duy nhất vận hành quy trình là hai con người cùng một chiếc laptop, thực hiện công việc mà khách hàng tưởng rằng đang được máy móc xử lý.
Những chi tiết mà Udotong tiết lộ càng khiến cộng đồng công nghệ sửng sốt hơn. Khi khách hàng đặt lịch họp, hai nhà sáng lập sẽ đích thân gọi vào dưới danh nghĩa “Fred”, giả vờ như một bot tự động. Họ ngồi im lặng trong suốt cuộc họp, ghi lại toàn bộ nội dung và gửi bản ghi chú hoàn chỉnh chỉ mười phút sau khi buổi họp kết thúc. Chính tốc độ phản hồi nhanh này đã góp phần khiến khách hàng tin rằng họ đang sử dụng một công nghệ AI tiên tiến, trong khi thực tế lại là sản phẩm của hai con người đang cố hoàn thành nhanh nhất có thể.
Udotong chia sẻ rằng nhờ phương thức “sáng tạo” này, họ đã kiếm đủ tiền để trả 750 USD tiền thuê cho một căn phòng nhỏ ở San Francisco, thời điểm đánh dấu bước ngoặt khi họ quyết định ngừng mô hình thủ công và bắt đầu xây dựng hệ thống tự động thực sự. Cũng từ đó, Fireflies mới dần phát triển công nghệ AI đúng nghĩa như những gì họ từng cam kết.
Trước khi đạt được khả năng tự động hóa, hai nhà sáng lập đã tham dự thủ công hơn một trăm cuộc họp. Họ sống trong cảnh ngủ trên ghế sofa, ăn pizza qua ngày và cố gắng duy trì doanh nghiệp cho đến khi đủ nguồn lực để phát triển sản phẩm thật sự.
Lời thú nhận của Udotong lập tức gây ra một làn sóng tranh luận dữ dội trong cộng đồng công nghệ. Nhiều người bày tỏ sự phẫn nộ về tính pháp lý và đạo đức của hành động này. Chuyên gia tự động hóa Umar Aftab nhấn mạnh rằng việc có mặt trong một cuộc họp mà không được mời là hành vi vi phạm quyền riêng tư nghiêm trọng. Ông cho rằng khách hàng đồng ý cho phép một bot AI tham gia, chứ không phải một con người lạ mặt, và hành động này không chỉ phá vỡ lòng tin mà còn có thể dẫn đến hậu quả pháp lý.
Một số kỹ sư phần mềm, trong đó có Mauricio Idarraga, cảnh báo rằng đây có thể là tiền đề cho các vụ kiện tụng, đồng thời mô tả bài đăng của Udotong là một trong những bài viết thiếu thận trọng nhất mà anh từng thấy.
Ngược lại, cũng có nhiều người lên tiếng ủng hộ Udotong và xem đây là câu chuyện truyền cảm hứng về nghị lực và sự xoay xở của những người làm startup. Một CEO khác thậm chí gọi đây là ví dụ tuyệt vời về tinh thần kiên trì trong quá trình xây dựng doanh nghiệp từ con số không. Theo họ, những nhà sáng lập này đã nỗ lực sống sót trong hoàn cảnh khó khăn để rồi cuối cùng tạo ra một sản phẩm có giá trị thật sự.
Câu chuyện của Fireflies nhanh chóng trở thành một trường hợp điển hình cho triết lý “fake it till you make it” vốn rất phổ biến tại Silicon Valley. Tuy nhiên, nó cũng mở ra một cuộc tranh luận sâu sắc về ranh giới giữa sự sáng tạo táo bạo và hành vi lừa dối. Việc thu tiền cho một dịch vụ được quảng bá là AI nhưng thực chất dựa vào lao động thủ công liệu có thể được biện minh như một phần của quá trình khởi nghiệp, hay đó là hình thức gian lận cần bị lên án? Mối lo lớn hơn xuất phát từ vấn đề quyền riêng tư, bởi khách hàng tin rằng họ chỉ cho phép phần mềm tự động tham gia cuộc họp, trong khi thực tế lại có hai con người lạ mặt đang lắng nghe những cuộc trò chuyện có thể chứa thông tin kinh doanh và dữ liệu nhạy cảm.
Câu chuyện của Fireflies vì vậy trở thành lời nhắc nhở về những rủi ro, thách thức và câu hỏi đạo đức mà các startup công nghệ hiện đại phải đối mặt trong kỷ nguyên AI.
Sam Udotong, đồng sáng lập Fireflies AI
Trong bài đăng, Udotong nói với một thái độ thẳng thắn đến mức gây tranh cãi rằng họ đã thu tiền cho một “AI” nhưng thực chất chỉ có hai anh chàng sống nhờ pizza đang âm thầm gõ bàn phím phía sau. Anh cho biết họ đã nói với khách hàng rằng một AI sẽ tham gia cuộc họp, nhưng trên thực tế, người gọi vào cuộc họp với cái tên “Fred from Fireflies.ai” lại chính là Udotong hoặc đồng sáng lập Krish Ramineni, những người ngồi lặng lẽ theo dõi toàn bộ cuộc trao đổi và ghi chép lại từng chi tiết.
Không có bất kỳ thuật toán học máy tinh vi hay hệ thống tự động hóa nào đứng sau dịch vụ đó vào thời điểm ban đầu. Điều duy nhất vận hành quy trình là hai con người cùng một chiếc laptop, thực hiện công việc mà khách hàng tưởng rằng đang được máy móc xử lý.
Những chi tiết mà Udotong tiết lộ càng khiến cộng đồng công nghệ sửng sốt hơn. Khi khách hàng đặt lịch họp, hai nhà sáng lập sẽ đích thân gọi vào dưới danh nghĩa “Fred”, giả vờ như một bot tự động. Họ ngồi im lặng trong suốt cuộc họp, ghi lại toàn bộ nội dung và gửi bản ghi chú hoàn chỉnh chỉ mười phút sau khi buổi họp kết thúc. Chính tốc độ phản hồi nhanh này đã góp phần khiến khách hàng tin rằng họ đang sử dụng một công nghệ AI tiên tiến, trong khi thực tế lại là sản phẩm của hai con người đang cố hoàn thành nhanh nhất có thể.
Udotong chia sẻ rằng nhờ phương thức “sáng tạo” này, họ đã kiếm đủ tiền để trả 750 USD tiền thuê cho một căn phòng nhỏ ở San Francisco, thời điểm đánh dấu bước ngoặt khi họ quyết định ngừng mô hình thủ công và bắt đầu xây dựng hệ thống tự động thực sự. Cũng từ đó, Fireflies mới dần phát triển công nghệ AI đúng nghĩa như những gì họ từng cam kết.
Trước khi đạt được khả năng tự động hóa, hai nhà sáng lập đã tham dự thủ công hơn một trăm cuộc họp. Họ sống trong cảnh ngủ trên ghế sofa, ăn pizza qua ngày và cố gắng duy trì doanh nghiệp cho đến khi đủ nguồn lực để phát triển sản phẩm thật sự.
Lời thú nhận của Udotong lập tức gây ra một làn sóng tranh luận dữ dội trong cộng đồng công nghệ. Nhiều người bày tỏ sự phẫn nộ về tính pháp lý và đạo đức của hành động này. Chuyên gia tự động hóa Umar Aftab nhấn mạnh rằng việc có mặt trong một cuộc họp mà không được mời là hành vi vi phạm quyền riêng tư nghiêm trọng. Ông cho rằng khách hàng đồng ý cho phép một bot AI tham gia, chứ không phải một con người lạ mặt, và hành động này không chỉ phá vỡ lòng tin mà còn có thể dẫn đến hậu quả pháp lý.
Một số kỹ sư phần mềm, trong đó có Mauricio Idarraga, cảnh báo rằng đây có thể là tiền đề cho các vụ kiện tụng, đồng thời mô tả bài đăng của Udotong là một trong những bài viết thiếu thận trọng nhất mà anh từng thấy.
Ngược lại, cũng có nhiều người lên tiếng ủng hộ Udotong và xem đây là câu chuyện truyền cảm hứng về nghị lực và sự xoay xở của những người làm startup. Một CEO khác thậm chí gọi đây là ví dụ tuyệt vời về tinh thần kiên trì trong quá trình xây dựng doanh nghiệp từ con số không. Theo họ, những nhà sáng lập này đã nỗ lực sống sót trong hoàn cảnh khó khăn để rồi cuối cùng tạo ra một sản phẩm có giá trị thật sự.
Câu chuyện của Fireflies nhanh chóng trở thành một trường hợp điển hình cho triết lý “fake it till you make it” vốn rất phổ biến tại Silicon Valley. Tuy nhiên, nó cũng mở ra một cuộc tranh luận sâu sắc về ranh giới giữa sự sáng tạo táo bạo và hành vi lừa dối. Việc thu tiền cho một dịch vụ được quảng bá là AI nhưng thực chất dựa vào lao động thủ công liệu có thể được biện minh như một phần của quá trình khởi nghiệp, hay đó là hình thức gian lận cần bị lên án? Mối lo lớn hơn xuất phát từ vấn đề quyền riêng tư, bởi khách hàng tin rằng họ chỉ cho phép phần mềm tự động tham gia cuộc họp, trong khi thực tế lại có hai con người lạ mặt đang lắng nghe những cuộc trò chuyện có thể chứa thông tin kinh doanh và dữ liệu nhạy cảm.
Câu chuyện của Fireflies vì vậy trở thành lời nhắc nhở về những rủi ro, thách thức và câu hỏi đạo đức mà các startup công nghệ hiện đại phải đối mặt trong kỷ nguyên AI.
