Ngày 11/9, Thủ tướng Albania Edi Rama gây chú ý khi giới thiệu Diella – thành viên nội các được tạo ra hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo, không có sự hiện diện vật lý. Bộ trưởng đặc biệt này được giao nhiệm vụ quản lý các gói thầu công, lĩnh vực vốn là “tâm điểm” của nhiều bê bối tham nhũng trước đây.
Ảnh: Hindustan Times
Diella, nghĩa là “Mặt Trời” trong tiếng Albania, được thiết kế với hình ảnh một phụ nữ mặc trang phục truyền thống. Từ tháng 1, Diella đã hoạt động như trợ lý ảo trên cổng dịch vụ công trực tuyến e-Albania, hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục bằng giọng nói và tiếp cận tới 95% dịch vụ số.
Theo Thủ tướng Rama, việc trao cho Diella quyền quản lý đấu thầu công là bước tiến để Albania hướng tới một hệ thống minh bạch, nơi “100% gói thầu công không có tham nhũng”. Ông kỳ vọng cải cách này sẽ góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa đất nước gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2030, dù nhiều nhà phân tích nhận định đây là một kế hoạch đầy tham vọng.
Một số câu hỏi vẫn bỏ ngỏ, như liệu Diella có được con người giám sát hay không và cách chính phủ xử lý rủi ro nếu hệ thống bị lợi dụng. Đây sẽ là thách thức lớn cho Albania trong hành trình vừa ứng dụng công nghệ tiên tiến, vừa đảm bảo tính minh bạch và công bằng.
AI trong vai trò quản trị công

Ảnh: Hindustan Times
Diella, nghĩa là “Mặt Trời” trong tiếng Albania, được thiết kế với hình ảnh một phụ nữ mặc trang phục truyền thống. Từ tháng 1, Diella đã hoạt động như trợ lý ảo trên cổng dịch vụ công trực tuyến e-Albania, hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục bằng giọng nói và tiếp cận tới 95% dịch vụ số.
Theo Thủ tướng Rama, việc trao cho Diella quyền quản lý đấu thầu công là bước tiến để Albania hướng tới một hệ thống minh bạch, nơi “100% gói thầu công không có tham nhũng”. Ông kỳ vọng cải cách này sẽ góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa đất nước gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào năm 2030, dù nhiều nhà phân tích nhận định đây là một kế hoạch đầy tham vọng.
Sự hoài nghi và thách thức
Truyền thông trong nước, như Guardian dẫn lại, đánh giá sự xuất hiện của một bộ trưởng AI là bước ngoặt trong cách chính phủ nhìn nhận công nghệ: không chỉ là công cụ hỗ trợ mà trở thành chủ thể tham gia quản trị. Tuy nhiên, không phải tất cả đều tin tưởng. Reuters ghi nhận nhiều ý kiến hoài nghi trên mạng xã hội, cho rằng Diella cũng có thể bị thao túng hoặc trở thành cái cớ khi những vấn đề tham nhũng, thất thoát tiếp diễn.Một số câu hỏi vẫn bỏ ngỏ, như liệu Diella có được con người giám sát hay không và cách chính phủ xử lý rủi ro nếu hệ thống bị lợi dụng. Đây sẽ là thách thức lớn cho Albania trong hành trình vừa ứng dụng công nghệ tiên tiến, vừa đảm bảo tính minh bạch và công bằng.