Khi TikToker là những chuyên gia trị liệu tâm lý: liệu có tin được không?

TikTok đã trở thành một nền tảng cho hàng nghìn chuyên gia chăm sóc sức khỏe, bao gồm bác sĩ tâm thần, nhà trị liệu và những người quan tâm đến sức khỏe tinh thần nói chung. Họ sử dụng phạm vi tiếp cận rộng rãi của ứng dụng để nói chuyện với khán giả về mọi thứ, từ trầm cảm đến chứng ADHD.

TikTok, ứng dụng truyền thông xã hội nổi tiếng với các video dạng ngắn, là một trong những nền tảng truyền thông xã hội mới chỉ phổ biến nhất ở Mỹ kể từ năm 2018. Tuy nhiên, kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, TikTok đã tăng vọt lên hàng siêu sao, với 850 triệu lượt tải xuống trên toàn thế giới trong năm 2020. Và hiện nó đã trở thành nền tảng cho hàng nghìn chuyên gia chăm sóc sức khỏe trên thế giới. 

Rào cản đối với việc chăm sóc sức khỏe tinh thần

Vào năm 2020, có 52,9 triệu người Mỹ sống chung với các chứng bệnh về tinh thần, ước tính là gần 1/5 người trưởng thành. Những căn bệnh về tinh thần nói chung (AMI) được định nghĩa là những rối loạn tinh thần, từ hành vi đến cảm xúc. Nó có thể từ nhẹ, đến trung bình và thậm chí nghiêm trọng. Mặc dù như vậy nhưng có rất nhiều rào cản trong việc tìm kiếm những hỗ trợ. Một nghiên cứu năm 2021 đã lấy mẫu 50.103 người lớn, trong đó 95,6% báo cáo ít nhất một rào cản đối với việc tiếp cận chăm sóc sức khỏe. 

Một số trở ngại được báo cáo bao gồm khả năng tiếp cận, nghĩa là không có một nơi mà một người thường đến khi họ đang mệt mỏi hoặc cần lời khuyên. Thứ hai là sự sẵn sàng, nghĩa là thiếu khả năng để có được một cuộc hẹn hoặc tìm một văn phòng mở. Thứ 3 là khả năng chi trả cho mỗi cuộc hẹn.

Với những khó khăn này, chỉ có khoảng một nửa số người Mỹ bị các vấn đề sức khỏe tâm thần nhận được các dịch vụ cần thiết. Hiện có khoảng 85% người Mỹ sở hữu điện thoại thông minh nhưng lại bị hạn chế về quyền truy cập vào các ứng dụng như TikTok và nội dung được chia sẻ trên nền tảng của nó. Do thực tế đáng buồn này cho nên xu thế bị các bệnh về tinh thần đang tăng lên đáng kể. Trong thời gian đại dịch, không có gì ngạc nhiên khi các chuyên gia và những người ủng hộ đã sử dụng TikTok để lan tỏa thông tin về cách tốt nhất để giải quyết vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần. 

 

TikTok đóng vai trò kết nối quan trọng

Tiến sĩ tâm lý học tại Bệnh viện Lenox Hill ở New York cho biết TikTok mang đến một lợi ích rõ ràng của khả năng tiếp cận thông tin, bởi vì đó là một dịch vụ miễn phí mà bất kỳ ai có truy cập internet đều có thể sử dụng. Nhà trị liệu và là chuyên gia sức khỏe tâm thần Lindsay Fleming đã khai thác TikTok để tiếp cận nhiều đối tượng, cô cũng từng dẫn đầu một nhóm nữ sinh hỗ trợ về nó nhưng đã phải hủy các buổi nhóm vì COVID-19. 

Để duy trì kết nối giữa các thành viên, cô đã tạo TikTok và một trong những video của cô được lan truyền mạnh mẽ. Sau đó, cô nhận thấy những tác động của video tương tự đối với nhiều người khác. Có những người đang gặp khó khăn, nhưng việc kết nối với TikTok đã giúp họ bớt cô đơn và tìm thấy can đảm để yêu cầu sự giúp đỡ từ các nhà trị liệu. 

Fleming kết nối với mọi người trên TikTok và xây dựng cộng đồng thông qua các video của mình và tập trung vào các sắc thái khác nhau của liệu pháp. Cô ấy cũng tổ chức các buổi phát trực tiếp hàng tuần để kiểm tra các câu hỏi từ cộng đồng. 

Theo thời gian, tài khoản của cô đã đạt hơn nửa triệu người theo dõi - minh chứng cho thấy đang có rất, rất nhiều người tìm cách kết nối. Các chuyên gia như Fleming thường nói về tầm quan trọng của liệu pháp, nhưng cũng như một buổi trị liệu thực sự trông như thế nào. Họ nói về những khoảnh khắc vui nhộn, dễ hiểu và hữu ích hơn trong trị liệu. 

 

Mặt hạn chế của TikTok đối với việc điều trị sức khỏe tâm thần

Cũng như đối với bất kỳ thứ gì khác trên trên internet, xác minh là nhược điểm số một khi sử dụng TikTok, đặc biệt là với một thứ quan trọng như sức khỏe tâm thần của một ai đó. Rất nhiều người sẽ băn khoăn về chuyên môn của những người đang nói trên ứng dụng mà họ xem mỗi ngày, hay sự tin cậy của những lời khuyên. 

Một nhược điểm lớn là thông tin trên TikTok có thể sai, gây hiểu lầm hoặc gây nhầm lẫn. Ngay cả khi thông tin hợp lệ được trình bày mà không có ngữ cảnh như thường thấy trên mạng xã hội, nó có thể dẫn đến kết luận sai. Chẳng hạn như một  bác sĩ lâm sàng trên TikTok thảo luận về một triệu chứng của ADHD mà bạn gặp phải. Nếu không có bối cảnh đầy đủ của tất cả các tiêu chí lâm sàng của ADHD và khám chẩn đoán, không thể biết liệu bạn có thực sự mắc bệnh hay không?

Có vô số người trên mạng xã hội không được đào tạo chính thức về sức khỏe tâm thần hoặc được đào tạo trong một lĩnh vực chuyên môn khác đang nói về những chủ đề mà họ không có thông tin hay kiến thức đầy đủ. Họ hoàn toàn có thể dễ dàng nói lại một số lời khuyên được giới thiệu trực tuyến và áp dụng nó cho bản thân theo cách không chính xác. Chuyên gia cũng nhắc nhở rằng việc sử dụng mạng xã hội cũng có thể gây tổn hại đến sức khỏe tinh thần của bạn. 

Cách tìm trợ giúp về sức khỏe tinh thần trên TikTok hay các mạng xã hội khác

Mặc dù TikTok không phải là nơi đầu tiên mà các chuyên gia về sức khỏe tinh thần kết nối với các bệnh nhân cần giúp đỡ, nhưng không thể phủ nhận rằng khả năng tiếp cận của TikTok là vô cùng hấp dẫn và chắc chắn có thể mở ra cánh cửa cho các phương pháp trị liệu truyền thống hơn. 

Theo một khía cạnh nào đó, nó giúp những người có vấn đề về tâm thần tiếp cận những trợ giúp dễ dàng hơn. Điều đó cũng có nghĩa là sự quan tâm nhiều hơn đến các chủ đề này đang được thu hút trong nền văn hóa đại chúng. Điều này có thể ảnh hưởng tích cực, hạn chế cho những kỳ thị về sức khỏe tâm thần bấy lâu nay. Tuy nhiên, rất khó tìm thấy những hỗ trợ về sức khỏe tinh thần thực sự ở các nền tảng một chiều như TikTok, nơi không có đối thoại và lời khuyên qua lại trực tiếp.

Nhìn chung, TikTok vẫn có những cánh cửa cho mọi người, khi ở trên mạng xã hội, mỗi người có thể vượt qua được những trở ngại khi nói về những vấn đề của mình. Một khi điều gì đó được bình thường hóa đối với dân số lớn hơn, việc tìm kiếm sự trợ giúp sẽ thuận lợi hơn rất nhiều.

Hy vọng của các chuyên gia là họ có thể gặp gỡ mọi người trên TikTok dẫn đến một cánh cửa cho mọi người đang muốn tìm kiếm các liệu pháp truyền thống. Dù sao thì nó cũng là biện pháp để ngăn chặn cuộc khủng hoảng về sức khỏe tâm thần đang gia tăng. 

Nguồn healthline