VNR Content
Pearl
Gần 5 năm trước, cha của Artur Sychov được chẩn đoán mắc một dạng ung thư nguy hiểm, và thời gian còn lại của ông có lẽ chỉ chưa đến 1 năm nữa. Tin tức này khiến Sychov suy sụp. “Nó khiến tôi đau khổ khi biết thời gian tôi được ở bên ông không còn nhiều” - anh nói. Vào thời điểm đó, con của Sychov mới vài tuổi, và anh đau khổ khi nghĩ đến việc chúng có thể lớn lên mà chẳng có bao nhiêu ký ức về người ông của mình.
Đó cũng là lúc anh bắt đầu tự hỏi liệu có cách nào để con anh có thể trò chuyện với ông nội chúng, kể cả khi ông đã ra đi?
Sychov là CEO và là nhà sáng lập của Somnium Space, một trong nhiều phiên bản của metaverse vốn bắt đầu được nhắc đến khá nhiều thời gian qua. Không như các đối thủ, Somnium Space tương thích tốt với các headset VR, cho phép người dùng trải nghiệm môi trường 3D chân thực và rộng lớn.
Somnium Space
Sự ra đi của cha Sychov mang đến cho anh một ý tưởng mà sau này được gọi là chế độ “Live Forever” (Sống mãi), một tính năng sắp ra mắt trong Somnium Space cho phép mọi người lưu trữ chuyển động và các cuộc hội thoại dưới dạng dữ liệu, sau đó đưa chúng vào một avatar có khả năng di chuyển, nói chuyện, cũng như mang dáng dấp giống hệt bạn - tất nhiên, avatar này sẽ tiếp tục “sống” kể cả khi bạn đã chết từ lâu. Trong giấc mơ của Sychov, mọi người sẽ có thể trò chuyện với những người thân yêu đã mất bất kỳ khi nào họ muốn.
“Về cơ bản, nếu tôi chết - và dữ liệu về tôi đã được thu thập - mọi người, hoặc con cái tôi, có thể đến và trò chuyện với avatar của tôi, đi dạo với tôi, nghe giọng tôi” - anh nói. “Bạn sẽ được gặp lại người đã mất. Và có lẽ trong 10 phút đầu tiên nói chuyện với người đó, bạn sẽ không biết đó thực ra là một AI. Đó là mục tiêu của tôi”
Đối với Sychov, ý tưởng này có thể được xem là một cải tiến đầy tiềm năng, giúp metaverse trở thành một không gian trải nghiệm mới mẻ đáng để đầu tư. “Người ta nghĩ mục đích của metaverse là để bán NFT, và là nơi các nhãn hiệu bán sản phẩm của họ, nhưng không phải vậy. Nó sâu sắc hơn nhiều” - anh nói.
Khoảnh khắc mà Sychov ngộ ra điều đó là khi anh nhận thấy tiềm năng tuyệt vời của việc thu thập dữ liệu trong thực tại ảo, một công nghệ mà anh gọi là “ma thuật”. “Lượng dữ liệu chúng tôi có thể ghi lại về bạn có lẽ là gấp từ 100 - 300 lần những gì bạn có thể lưu trong điện thoại di động của mình” - anh nói. Công nghệ VR có thể thu thập chuyển động của ngón tay, miệng, mắt, và toàn bộ cơ thể, và nhanh chóng nhận diện được bạn “chính xác hơn so với chỉ dùng vân tay” - Sychov nói.
Những nghiên cứu hiện nay cho thấy khẳng định của Sychov là hoàn toàn có căn cứ. Ví dụ, một nghiên cứu vào tháng 10/2020, đã xuất bản trên trang Nature, kết luận rằng sau chưa đầy 5 phút theo dõi chuyển động cơ thể của con người, công nghệ VR có thể nhận dạng họ với tỉ lệ chính xác 95% từ một nhóm 500 người. “Đó là lý do tại sao VR lại rất mạnh mẽ như vậy. Bạn sẽ không thể lừa được nó” - anh nói.
Somnium Space còn hợp tác và đầu tư vào Teslasuit - công ty không liên quan gì với Elon Musk, đang phát triển một bộ trang phục phản hồi lực toàn thân dùng trong VR. Bộ trang phục này không chỉ cho phép người mặc nhận tín hiệu điện từ tương đương với những cú chạm của con người, mà còn cung cấp cho hệ thống dữ liệu bổ sung nhờ tích hợp máy quét sinh trắc học cấp độ y khoa chuyên thu thập mức độ stress và chỉ số điện tâm đồ.
Sychov khẳng định thiết bị cũng sẽ có khả năng thu thập dữ liệu về cách bạn nói và âm điệu, dù không cung cấp thêm thông tin về cơ chế hoạt động của nó, trừ việc cho biết đôi lúc anh đã thực sự bị đánh lừa trong vài phút khi nói chuyện với những chatbot trực tuyến. “Điều tương tự sẽ diễn ra trong VR”, nhưng thuyết phục hơn nữa - anh nói.
Với tất cả số dữ liệu đó, Somnium Space sẽ tạo ra một ảnh chiếu bất tử của người dùng, với điệu bộ và cách nói năng giống hệt - điều mà bạn vẫn thấy trong nhiều tác phẩm khoa học viễn tưởng như Dollhouse, Dune, hay Man of Steel.
“Chúng tôi có thể lấy dữ liệu này và đưa AI vào đó, và tái tạo lại bạn dưới dạng một avatar trong khu đất của bạn hoặc trong thế giới NFT của bạn, và mọi người sẽ có thể đến trò chuyện cùng bạn” - Sychov nói.
Bước đầu tiên là bắt đầu quy trình ghi nhận và lưu trữ dữ liệu của những người muốn chi trả và tham gia vào chế độ “Live Forever”. Somnium Space dự tính thực hiện điều này ngay trong năm nay, dù ban đầu sẽ chỉ thu thập dữ liệu về điệu bộ và giọng nói của người dùng khi họ ở trong khu đất metaverse của họ.
Somnium Space hi vọng sẽ tung ra loạt phiên bản AI đầu tiên của người dùng - trong đó họ sẽ được tái tạo dưới dạng avatar với khả năng chuyển động và trò chuyện cơ bản - trong năm sau.
Nhưng sức hấp dẫn của ý tưởng này, theo Sychov, là ở chỗ phiên bản ảo của bạn có thể tiếp tục tiến hóa nhờ công nghệ AI trong nhiều năm tới, kể cả khi mọi dữ liệu đã được thu thập từ lâu trước đó. “Giả dụ bạn hoặc ai đó chết đi, với cùng lượng dữ liệu chúng tôi đã thu thập về bạn, với sự tiến bộ của AI, chúng tôi có thể tái tạo lại bạn ngày một chân thực hơn” - Sychov giải thích.
Nếu bạn đang quan ngại việc một công ty VR được tiếp cận quá nhiều dữ liệu về người dùng, thì Sychov cũng không tránh né khi nói về điều đó.
“Đó là lý do tại sao Facebook thật đáng sợ. Thật kinh khủng nếu Facebook dẫn đầu metaverse” - anh nói.
Không như Meta, trước đây có tên là Facebook, Somnium Space không kiếm tiền bằng cách bán dữ liệu người dùng cho các công ty quảng cáo. “Chúng tôi là một thế giới phi tập trung. Chúng tôi không muốn biết tên của bạn. Chúng tôi không quan tâm về việc bạn là ai” - Sychov cho biết.
Sychov tin rằng anh đang tạo ra một mô hình kinh doanh trách nhiệm hơn, mà anh hi vọng sẽ khiến người dùng cảm thấy thoải mái khi chia sẻ những lượng dữ liệu vô tận cho công ty vì mục đích phân tích. Chế độ “Live Forever” sẽ mặc định được tắt đi, và công ty sẽ không thu thập dữ liệu về bất kỳ ai trừ khi họ chọn trả tiền cho tính năng này. Công ty hi vọng sẽ đưa ra được mức giá thấp nhất có thể - hiện nay, Somnium Space thu phí 50 USD/năm đối với những người tham gia sớm - nhưng Sychov dự báo rằng do chi phí đắt đỏ của việc lưu trữ dữ liệu, việc người dùng bỏ ra một ít tiền là điều cần thiết. “Nếu bạn không trả tiền, chúng tôi sẽ không bao giờ thu thập chút dữ liệu nào, bởi chúng tôi không bán dữ liệu của bạn. Bạn có toàn quyền kiểm soát” - anh nhấn mạnh.
Những người chọn tham gia sẽ có thể bật/tắt chức năng theo dõi tùy ý và yêu cầu công ty xóa toàn bộ dữ liệu nếu muốn, dù Sychov lưu ý rằng Somnium càng thu thập nhiều dữ liệu, phiên bản ảo của bạn sẽ càng được tái hiện chính xác hơn trong tương lai.
Là một công ty non trẻ, nhưng Somnium Space cũng đã phải xử lý nhiều tình huống không may trên nền tảng của mình. Ví dụ, một trong những người mua đất ảo của họ bất ngờ qua đời, và theo đề nghị của gia đình, Somnium Space đã chuyển quyền sở hữu mảnh đất của người này cho một người bạn, mà sau đó đã hỗ trợ xây nên một đài tưởng niệm trường tồn cùng với metaverse của Somnium Space.
Nhưng kể cả khi đã chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt đạo đức lẫn trải nghiệm, vẫn sẽ có những câu hỏi không thể tránh khỏi xoay quanh việc cho phép một phiên bản ảo của một người tiếp tục hiện diện. Ví dụ, sẽ ra sao nếu con cái của một người dùng Somnium Space đã mất cảm thấy đau đơn khi biết cha mình đang tiếp tục “sống” dưới một dạng nào đó trong metaverse?
“Đó là những thứ chúng tôi phải tìm hiểu thông qua đội ngũ pháp lý của mình, và với người dùng của mình nữa” - Sychov nói.
Tham khảo: VICE
Đó cũng là lúc anh bắt đầu tự hỏi liệu có cách nào để con anh có thể trò chuyện với ông nội chúng, kể cả khi ông đã ra đi?
Sychov là CEO và là nhà sáng lập của Somnium Space, một trong nhiều phiên bản của metaverse vốn bắt đầu được nhắc đến khá nhiều thời gian qua. Không như các đối thủ, Somnium Space tương thích tốt với các headset VR, cho phép người dùng trải nghiệm môi trường 3D chân thực và rộng lớn.
Sự ra đi của cha Sychov mang đến cho anh một ý tưởng mà sau này được gọi là chế độ “Live Forever” (Sống mãi), một tính năng sắp ra mắt trong Somnium Space cho phép mọi người lưu trữ chuyển động và các cuộc hội thoại dưới dạng dữ liệu, sau đó đưa chúng vào một avatar có khả năng di chuyển, nói chuyện, cũng như mang dáng dấp giống hệt bạn - tất nhiên, avatar này sẽ tiếp tục “sống” kể cả khi bạn đã chết từ lâu. Trong giấc mơ của Sychov, mọi người sẽ có thể trò chuyện với những người thân yêu đã mất bất kỳ khi nào họ muốn.
“Về cơ bản, nếu tôi chết - và dữ liệu về tôi đã được thu thập - mọi người, hoặc con cái tôi, có thể đến và trò chuyện với avatar của tôi, đi dạo với tôi, nghe giọng tôi” - anh nói. “Bạn sẽ được gặp lại người đã mất. Và có lẽ trong 10 phút đầu tiên nói chuyện với người đó, bạn sẽ không biết đó thực ra là một AI. Đó là mục tiêu của tôi”
Đối với Sychov, ý tưởng này có thể được xem là một cải tiến đầy tiềm năng, giúp metaverse trở thành một không gian trải nghiệm mới mẻ đáng để đầu tư. “Người ta nghĩ mục đích của metaverse là để bán NFT, và là nơi các nhãn hiệu bán sản phẩm của họ, nhưng không phải vậy. Nó sâu sắc hơn nhiều” - anh nói.
Khoảnh khắc mà Sychov ngộ ra điều đó là khi anh nhận thấy tiềm năng tuyệt vời của việc thu thập dữ liệu trong thực tại ảo, một công nghệ mà anh gọi là “ma thuật”. “Lượng dữ liệu chúng tôi có thể ghi lại về bạn có lẽ là gấp từ 100 - 300 lần những gì bạn có thể lưu trong điện thoại di động của mình” - anh nói. Công nghệ VR có thể thu thập chuyển động của ngón tay, miệng, mắt, và toàn bộ cơ thể, và nhanh chóng nhận diện được bạn “chính xác hơn so với chỉ dùng vân tay” - Sychov nói.
Những nghiên cứu hiện nay cho thấy khẳng định của Sychov là hoàn toàn có căn cứ. Ví dụ, một nghiên cứu vào tháng 10/2020, đã xuất bản trên trang Nature, kết luận rằng sau chưa đầy 5 phút theo dõi chuyển động cơ thể của con người, công nghệ VR có thể nhận dạng họ với tỉ lệ chính xác 95% từ một nhóm 500 người. “Đó là lý do tại sao VR lại rất mạnh mẽ như vậy. Bạn sẽ không thể lừa được nó” - anh nói.
Somnium Space còn hợp tác và đầu tư vào Teslasuit - công ty không liên quan gì với Elon Musk, đang phát triển một bộ trang phục phản hồi lực toàn thân dùng trong VR. Bộ trang phục này không chỉ cho phép người mặc nhận tín hiệu điện từ tương đương với những cú chạm của con người, mà còn cung cấp cho hệ thống dữ liệu bổ sung nhờ tích hợp máy quét sinh trắc học cấp độ y khoa chuyên thu thập mức độ stress và chỉ số điện tâm đồ.
Sychov khẳng định thiết bị cũng sẽ có khả năng thu thập dữ liệu về cách bạn nói và âm điệu, dù không cung cấp thêm thông tin về cơ chế hoạt động của nó, trừ việc cho biết đôi lúc anh đã thực sự bị đánh lừa trong vài phút khi nói chuyện với những chatbot trực tuyến. “Điều tương tự sẽ diễn ra trong VR”, nhưng thuyết phục hơn nữa - anh nói.
Với tất cả số dữ liệu đó, Somnium Space sẽ tạo ra một ảnh chiếu bất tử của người dùng, với điệu bộ và cách nói năng giống hệt - điều mà bạn vẫn thấy trong nhiều tác phẩm khoa học viễn tưởng như Dollhouse, Dune, hay Man of Steel.
“Chúng tôi có thể lấy dữ liệu này và đưa AI vào đó, và tái tạo lại bạn dưới dạng một avatar trong khu đất của bạn hoặc trong thế giới NFT của bạn, và mọi người sẽ có thể đến trò chuyện cùng bạn” - Sychov nói.
Bước đầu tiên là bắt đầu quy trình ghi nhận và lưu trữ dữ liệu của những người muốn chi trả và tham gia vào chế độ “Live Forever”. Somnium Space dự tính thực hiện điều này ngay trong năm nay, dù ban đầu sẽ chỉ thu thập dữ liệu về điệu bộ và giọng nói của người dùng khi họ ở trong khu đất metaverse của họ.
Somnium Space hi vọng sẽ tung ra loạt phiên bản AI đầu tiên của người dùng - trong đó họ sẽ được tái tạo dưới dạng avatar với khả năng chuyển động và trò chuyện cơ bản - trong năm sau.
Nhưng sức hấp dẫn của ý tưởng này, theo Sychov, là ở chỗ phiên bản ảo của bạn có thể tiếp tục tiến hóa nhờ công nghệ AI trong nhiều năm tới, kể cả khi mọi dữ liệu đã được thu thập từ lâu trước đó. “Giả dụ bạn hoặc ai đó chết đi, với cùng lượng dữ liệu chúng tôi đã thu thập về bạn, với sự tiến bộ của AI, chúng tôi có thể tái tạo lại bạn ngày một chân thực hơn” - Sychov giải thích.
Nếu bạn đang quan ngại việc một công ty VR được tiếp cận quá nhiều dữ liệu về người dùng, thì Sychov cũng không tránh né khi nói về điều đó.
“Đó là lý do tại sao Facebook thật đáng sợ. Thật kinh khủng nếu Facebook dẫn đầu metaverse” - anh nói.
Không như Meta, trước đây có tên là Facebook, Somnium Space không kiếm tiền bằng cách bán dữ liệu người dùng cho các công ty quảng cáo. “Chúng tôi là một thế giới phi tập trung. Chúng tôi không muốn biết tên của bạn. Chúng tôi không quan tâm về việc bạn là ai” - Sychov cho biết.
Những người chọn tham gia sẽ có thể bật/tắt chức năng theo dõi tùy ý và yêu cầu công ty xóa toàn bộ dữ liệu nếu muốn, dù Sychov lưu ý rằng Somnium càng thu thập nhiều dữ liệu, phiên bản ảo của bạn sẽ càng được tái hiện chính xác hơn trong tương lai.
Là một công ty non trẻ, nhưng Somnium Space cũng đã phải xử lý nhiều tình huống không may trên nền tảng của mình. Ví dụ, một trong những người mua đất ảo của họ bất ngờ qua đời, và theo đề nghị của gia đình, Somnium Space đã chuyển quyền sở hữu mảnh đất của người này cho một người bạn, mà sau đó đã hỗ trợ xây nên một đài tưởng niệm trường tồn cùng với metaverse của Somnium Space.
Nhưng kể cả khi đã chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt đạo đức lẫn trải nghiệm, vẫn sẽ có những câu hỏi không thể tránh khỏi xoay quanh việc cho phép một phiên bản ảo của một người tiếp tục hiện diện. Ví dụ, sẽ ra sao nếu con cái của một người dùng Somnium Space đã mất cảm thấy đau đơn khi biết cha mình đang tiếp tục “sống” dưới một dạng nào đó trong metaverse?
“Đó là những thứ chúng tôi phải tìm hiểu thông qua đội ngũ pháp lý của mình, và với người dùng của mình nữa” - Sychov nói.
Tham khảo: VICE
