thuha19051234
Pearl
Bài biết của Alisa Freedman, giáo sư Văn học Nhật Bản, Nghiên cứu Văn hóa và Giới tại Đại học Oregon.
Khi nhìn thấy một thùng mì Cup ở một cửa hàng tiện lợi nào đó, hẳn là bạn sẽ nghĩ ngay đến những căn phòng ký túc xá sinh viên luôn sẵn mì. Cup Noodles - lần đầu tiên được bán trên thị trường Nhật Bản cách đây 50 năm, vào ngày 18 tháng 9 năm 1971, một loại mì ăn liền nổi tiếng thế giới và đằng sau nó là một trong những câu chuyện kinh doanh thành công xuyên Thái Bình Dương lớn nhất mọi thời đại.
Bao bì của Cup Noodles là những chiếc cốc đơn giản đúng với nghĩa "ăn liền", nhưng chữ S trong tên gốc của nó đã bị bỏ đi có lẽ do lỗi dịch thuật. Loại mì ăn liền cầm tay được ăn bằng nĩa thẳng với các màu trắng, đỏ và vàng đặc trưng. Đằng sau bí mật thành công của thương hiệu mì Cup Noodles, câu chuyện từ loại mì gói ra đời ở Nhật cách đây nửa thế kỷ cho đến món ăn thịnh hành trên nước Mỹ.
Câu chuyện này đã được lan truyền rộng rãi ở Nhật Bản, những cốc mì ăn liền được tạo ra từ cùng một người đã phát minh ra mì ăn liền, Ando Momofuku, người đã thành lập ra tập đoàn Nissin Foods vào năm 1948. Ando sinh ra ở Đài Loan, vào thời kỳ khu vực này đang bị Nhật Bản chiếm đóng, sau đó ông chuyển đến Osaka vào năm 1933. Trong bối cảnh bị chiến tranh tàn phá, Ando đã chứng kiến cảnh mọi người xếp hàng dài để mua những tô mì rẻ tiền từ các quầy hàng ở các khu chợ đen. Mỳ được làm từ bột mì do Hoa Kỳ viện trợ làm bánh mì - loại thực phẩm vào thời đó được cho là giúp con người no lâu hơn, nhưng lại ít phổ biến hơn trong chế độ ăn uống của người Nhật.
Ando có mong muốn tạo ra món mì mà mọi người có thể dễ dàng ăn tại nhà, vì vậy ông đã xây dựng một nhà kho thử nghiệm ở ngay sân sau nhà mình. Sau rất nhiều thất bại, nguồn cảm hứng đã đến với ông vào năm 1958 khi quan sát vợ mình đang chiên tempura. Ông nhận thấy dầu chiên đã loại bỏ được độ ẩm của đồ ăn. Sau đó, ông cũng quan sát và nhận ra mì chiên và mì khô có thể bị khử mùi khi luộc, có thể thêm các bột gia vị và lớp phủ khô đã tách nước, điều này cũng tạo ra vô số sự kết hợp các hương vị khác nhau cho vắt mì. Ando đã chọn gà cho hương vị đầu tiên vì súp gà có vẻ đậm đà, bổ dưỡng và đậm chất Mỹ.
Tuy nhiên, mì “Chikin Ramen” của Ando có giá đắt gấp sáu lần một tô mì tươi, thời gian đầu ông đã gặp khó khăn trong việc thu hút các nhà đầu tư. Giải pháp của ông chính là đưa sản phẩm của mình đến trực tiếp với người tiêu dùng thông qua các buổi hội chợ cho ăn thử. Thành quả không ngoài mong đợi, Chikin Ramen nổi tiếng và sau đó đã trở thành một trong những món ăn thịnh hành nhất ở Nhật Bản thời hậu chiến.
Vào những năm 1960, doanh số bán mì Chikin Ramen của Ando tại Nhật Bản, cũng như các sản phẩm spinoff như “ Spagheny ” (một loại mì Ý ăn liền được tạo ra vào năm 1964) đã có dấu hiệu giảm, một phần do thị trường đã bão hòa và ông hướng đến việc tìm kiếm một thị trường mới cho ramen ăn liền: Mỹ.
Quay trở lại nước Mỹ vào những năm 60, người Mỹ rất thích các món ăn Nhật Bản như sukiyaki - thịt bò và rau nấu trong lẩu - vì chúng có vẻ lạ nhưng phù hợp với khẩu vị chung của họ. Ando tin rằng ramen ăn liền cũng có thể làm được như vậy tại Mỹ. Vào năm 1966 ông đã đến Hoa Kỳ để quảng cáo cho Chikin Ramen, ông ngạc nhiên khi thấy người Mỹ bẻ nhỏ từng gói mì khô và cho vào một chiếc cốc, sau đó đổ nước sôi lên trên, thay vì chế biến món Chikin Ramen trong nồi rồi cho vào tô. Ông quay lại Nhật Bản, bắt đầu hành trình tạo ra một sản phẩm mới lấy cảm hứng từ việc quan sát kỹ thuật pha chế của Mỹ này để bán tại Nhật Bản.
Momofuku Ando
Bao bì bọc ngoài gói mì đã được Otaka Takeshi (người đã tạo ra biểu tượng cho hội chợ thế giới Osaka 1970) thiết kế, với hình ảnh mang tính quốc tế độc đáo bằng các từ tiếng Anh lớn, phông chữ ảo màu đỏ phía trên và các từ tiếng Nhật nhỏ hơn phía dưới, kết hợp với các dải vàng lấy cảm hứng từ những chiếc đĩa ăn đắt tiền. So với một gói mì thông thường sấy khô, Cup Noodle bao gồm lượng ramen tương đương nhưng có giá cao gấp bốn lần vì nó tốn chi phí hơn trong sản xuất, một cái giá được nhiều người coi là xa xỉ.
Ở Nhật Bản, hành động vừa ăn vừa di chuyển được coi là thô lỗ, và nó cũng không tiện để dùng với đũa. Vì vậy mà Nissin quyết định thay đổi cách ăn uống của mọi người, mỗi hộp Cup Noodle sẽ đi kèm với một chiếc nĩa nhựa nhỏ. Nissin đã tổ chức các sự kiện nếm thử mì ở Nhật Bản để quảng cáo Cup Noodle và để hướng dẫn mọi người cách ăn nó, sự kiện thành công nhất được tổ chức , tại khu mua sắm Ginza của Tokyo vào ngày 21 tháng 11 năm 1971 với mục tiêu khách hàng là những người trẻ tuổi đang đi dạo trong “Thiên đường dành cho người đi bộ” - con phố thời trang và ấn tượng nhất của Nhật Bản. Hơn 20.000 cốc Cup Noodle đã được bán trong bốn giờ.
Ngoài ra Nissin cũng giới thiệu sản phẩm cho các công nhân đang làm di chuyển như Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản. Trùng hợp là Cup Noodle đã nhận được sự thúc đẩy truyền thông ngoài ý muốn khi tin tức về một nhóm cảnh sát đang thực hiện nhiệm vụ giải cứu con tin, họ ăn Cup Noodle để giữ ấm cho cơ thể.
Các phương tiện truyền thông đưa tin về Sự cố Asama-Sansō mô tả các cảnh sát đang ăn mì cốc
Qua thời gian, quá trình sản xuất đã được cải thiện và nâng cao, giá cả cũng giảm xuống và ramen ăn liền trở thành thực phẩm phù hợp hơn với những người bình dân. Cup Noodle cũng đã triển khai một số chiến lược tiếp thị thành công ở Nhật Bản, chẳng hạn như việc giới thiệu nhiều hương vị mới từ các món ăn phổ biến tại Nhật như gà teriyaki đến các món ăn lạ miệng như cà ri, hay bổ sung một số hương vị phiên bản giới hạn thu hút sự chú ý như “Cheechili Curmato” (gồm cà ri ớt, cà chua và pho mát châu Âu).
Đầu máy xe lửa hơi nước mini đi qua đường hầm tuyết Cup Noodle ở Hokkaido, Nhật Bản, vào năm 2020
Các nhà tiếp thị cũng đã thực hiện chiến dịch bán hàng dựa trên tâm lý hoài cổ cũng như sự hợp tác của những người ủng hộ. Bên cạnh đó phương thức quảng cáo phổ biến của Nhật Bản là thuê những người nổi tiếng Mỹ quảng cáo sản phẩm của họ cũng đã được Nissin áp dụng, chẳng hạn như ca sĩ James Brown hát về Cup Noodle có vị miso theo giai điệu “Get On Up” trong một quảng cáo truyền hình năm 1992 rất đáng nhớ.
Tên gọi Mỹ hóa của Cup Noodle là "Cup O'Noodles", sau đó nó được đổi tên thành “Cup Noodles” với chữ “s” vào năm 1993, với sợi mì ngắn hơn, có thể ăn được bằng thìa và ít hương vị hơn những loại mì được cung cấp ở Nhật Bản. Nhà máy sản xuất mì ở nước ngoài đầu tiên được Nissin mở vào năm 1973 tại Lancaster, Pennsylvani và cho đến hiện tại, vào năm 2022, Cup Noodles được sản xuất tại 80 quốc gia và vùng lãnh thổ, mỗi quốc gia lại có các biến thể địa phương khác nhau, chẳng hạn như bạn có thể ăn Mì cốc masala ở Ấn Độ và Mì cốc nấm ở Đức. Tính đến tháng 5 năm 2021, 50 tỷ chiếc Cup Noodles của Nissin đã được bán ra trên toàn thế giới.
Cup Noodles ở Nhật Bản hiện nay đại diện cho sự pha trộn giữa sự sành điệu hiện đại và nét hoài cổ, du khách khi đến Bảo tàng Mì cốc của Nhật Bản có thể tự tay làm Mì cốc theo ý thích của mình, các nhân vật nổi tiếng như Yoda và Hello Kitty cũng đã có món mì Cup Noodles của riêng mình ở Nhật Bản. Còn tại Mỹ, một quảng cáo Cup Noodles dài 60 foot bằng đèn neon được treo ở Quảng trường Thời đại của New York từ năm 1996 đến năm 2006 - một biểu tượng cho sự vươn ra toàn cầu của Nissin. Nó chính là đại diện cho một ý tưởng phổ biến ở Nhật Bản rằng, việc lớn mạnh ở một thị trường lớn như Mỹ chính là chìa khóa thành công trong kinh doanh. Ở Mỹ, Cup Noodles đã thành công nhờ vào việc che giấu nguồn gốc Nhật Bản của mình.
Nguồn Smithsonianmag
Khi nhìn thấy một thùng mì Cup ở một cửa hàng tiện lợi nào đó, hẳn là bạn sẽ nghĩ ngay đến những căn phòng ký túc xá sinh viên luôn sẵn mì. Cup Noodles - lần đầu tiên được bán trên thị trường Nhật Bản cách đây 50 năm, vào ngày 18 tháng 9 năm 1971, một loại mì ăn liền nổi tiếng thế giới và đằng sau nó là một trong những câu chuyện kinh doanh thành công xuyên Thái Bình Dương lớn nhất mọi thời đại.
Bao bì của Cup Noodles là những chiếc cốc đơn giản đúng với nghĩa "ăn liền", nhưng chữ S trong tên gốc của nó đã bị bỏ đi có lẽ do lỗi dịch thuật. Loại mì ăn liền cầm tay được ăn bằng nĩa thẳng với các màu trắng, đỏ và vàng đặc trưng. Đằng sau bí mật thành công của thương hiệu mì Cup Noodles, câu chuyện từ loại mì gói ra đời ở Nhật cách đây nửa thế kỷ cho đến món ăn thịnh hành trên nước Mỹ.
Một câu chuyện kinh doanh truyền cảm hứng ở Nhật Bản
Sự ra đời, tồn tại, phát triển và lớn mạnh của thương hiệu Cup Noodles kể về câu chuyện sự giao thoa giữa các nền văn hóa, hành trình xuyên Thái Bình Dương của chính những người trong cuộc. Đồng thời, cho thấy Nhật Bản đã nhìn nhận nước Mỹ như thế nào kể từ Thế chiến thứ hai.Câu chuyện này đã được lan truyền rộng rãi ở Nhật Bản, những cốc mì ăn liền được tạo ra từ cùng một người đã phát minh ra mì ăn liền, Ando Momofuku, người đã thành lập ra tập đoàn Nissin Foods vào năm 1948. Ando sinh ra ở Đài Loan, vào thời kỳ khu vực này đang bị Nhật Bản chiếm đóng, sau đó ông chuyển đến Osaka vào năm 1933. Trong bối cảnh bị chiến tranh tàn phá, Ando đã chứng kiến cảnh mọi người xếp hàng dài để mua những tô mì rẻ tiền từ các quầy hàng ở các khu chợ đen. Mỳ được làm từ bột mì do Hoa Kỳ viện trợ làm bánh mì - loại thực phẩm vào thời đó được cho là giúp con người no lâu hơn, nhưng lại ít phổ biến hơn trong chế độ ăn uống của người Nhật.
Ando có mong muốn tạo ra món mì mà mọi người có thể dễ dàng ăn tại nhà, vì vậy ông đã xây dựng một nhà kho thử nghiệm ở ngay sân sau nhà mình. Sau rất nhiều thất bại, nguồn cảm hứng đã đến với ông vào năm 1958 khi quan sát vợ mình đang chiên tempura. Ông nhận thấy dầu chiên đã loại bỏ được độ ẩm của đồ ăn. Sau đó, ông cũng quan sát và nhận ra mì chiên và mì khô có thể bị khử mùi khi luộc, có thể thêm các bột gia vị và lớp phủ khô đã tách nước, điều này cũng tạo ra vô số sự kết hợp các hương vị khác nhau cho vắt mì. Ando đã chọn gà cho hương vị đầu tiên vì súp gà có vẻ đậm đà, bổ dưỡng và đậm chất Mỹ.
Vào những năm 1960, doanh số bán mì Chikin Ramen của Ando tại Nhật Bản, cũng như các sản phẩm spinoff như “ Spagheny ” (một loại mì Ý ăn liền được tạo ra vào năm 1964) đã có dấu hiệu giảm, một phần do thị trường đã bão hòa và ông hướng đến việc tìm kiếm một thị trường mới cho ramen ăn liền: Mỹ.
Quay trở lại nước Mỹ vào những năm 60, người Mỹ rất thích các món ăn Nhật Bản như sukiyaki - thịt bò và rau nấu trong lẩu - vì chúng có vẻ lạ nhưng phù hợp với khẩu vị chung của họ. Ando tin rằng ramen ăn liền cũng có thể làm được như vậy tại Mỹ. Vào năm 1966 ông đã đến Hoa Kỳ để quảng cáo cho Chikin Ramen, ông ngạc nhiên khi thấy người Mỹ bẻ nhỏ từng gói mì khô và cho vào một chiếc cốc, sau đó đổ nước sôi lên trên, thay vì chế biến món Chikin Ramen trong nồi rồi cho vào tô. Ông quay lại Nhật Bản, bắt đầu hành trình tạo ra một sản phẩm mới lấy cảm hứng từ việc quan sát kỹ thuật pha chế của Mỹ này để bán tại Nhật Bản.
Không ít khó khăn trên con đường đi đến thành công
Sau rất nhiều lần thử và sai, nhóm Nissin đã nghĩ ra cách đặt mì bên trong một cốc nhựa, còn các hương vị khác nhau cho gói mì được đặt trên cùng để giúp chúng đa dạng hơn, phù hợp hơn với khẩu vị của người ăn, biến chúng trở thành một bữa ăn tiện lợi đầy đủ hơn. Đặc biệt, chiếc cốc đựng mì có nắp kéo được lấy cảm hứng từ một chiếc hộp đựng hạt mắc ca mà Ando đã ăn trên chuyến bay xuyên Thái Bình Dương của mình.
Bao bì bọc ngoài gói mì đã được Otaka Takeshi (người đã tạo ra biểu tượng cho hội chợ thế giới Osaka 1970) thiết kế, với hình ảnh mang tính quốc tế độc đáo bằng các từ tiếng Anh lớn, phông chữ ảo màu đỏ phía trên và các từ tiếng Nhật nhỏ hơn phía dưới, kết hợp với các dải vàng lấy cảm hứng từ những chiếc đĩa ăn đắt tiền. So với một gói mì thông thường sấy khô, Cup Noodle bao gồm lượng ramen tương đương nhưng có giá cao gấp bốn lần vì nó tốn chi phí hơn trong sản xuất, một cái giá được nhiều người coi là xa xỉ.
Ở Nhật Bản, hành động vừa ăn vừa di chuyển được coi là thô lỗ, và nó cũng không tiện để dùng với đũa. Vì vậy mà Nissin quyết định thay đổi cách ăn uống của mọi người, mỗi hộp Cup Noodle sẽ đi kèm với một chiếc nĩa nhựa nhỏ. Nissin đã tổ chức các sự kiện nếm thử mì ở Nhật Bản để quảng cáo Cup Noodle và để hướng dẫn mọi người cách ăn nó, sự kiện thành công nhất được tổ chức , tại khu mua sắm Ginza của Tokyo vào ngày 21 tháng 11 năm 1971 với mục tiêu khách hàng là những người trẻ tuổi đang đi dạo trong “Thiên đường dành cho người đi bộ” - con phố thời trang và ấn tượng nhất của Nhật Bản. Hơn 20.000 cốc Cup Noodle đã được bán trong bốn giờ.
Ngoài ra Nissin cũng giới thiệu sản phẩm cho các công nhân đang làm di chuyển như Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản. Trùng hợp là Cup Noodle đã nhận được sự thúc đẩy truyền thông ngoài ý muốn khi tin tức về một nhóm cảnh sát đang thực hiện nhiệm vụ giải cứu con tin, họ ăn Cup Noodle để giữ ấm cho cơ thể.
Không chỉ đơn giản là một món ăn, nó còn thể hiện cho sự tiện lợi và thoải mái
Cup Noodle chính là hình ảnh thu nhỏ đại diện cho niềm tin thống trị ở Nhật Bản vào thời hậu chiến rằng con người hoàn toàn có thể có một cuộc sống tốt đẹp hơn có thể đạt được thông qua sự tiện lợi và thoải mái, từ những thiết bị gia dụng như tủ lạnh và TV hay đồ ăn mang đi. Những cửa hàng bán đồ tiện lợi đầu tiên của Nhật Bản được mở vào năm 1969 trở thành những nhà tiếp thị chính cho Cup Noodle. Một sự kiện đáng chú ý từ Nissin mang tên Ginza Cup Noodle đã được tổ chức trước cửa hàng McDonald's đầu tiên của Nhật Bản có vị trí ngay trên Thiên đường dành cho người đi bộ (mở cửa 4 tháng trước đó vào ngày 20 tháng 7 năm 1971). Cup Noodle là một trong những loại thực phẩm đầu tiên được bán trong các máy bán hàng tự động ở Nhật Bản, chiếc máy bán máy bán Cup Noodle đầu tiên được lắp đặt tại trụ sở tờ báo tài chính Nihon Keizai vào tháng 11 năm 1971 gần văn phòng Tokyo.Qua thời gian, quá trình sản xuất đã được cải thiện và nâng cao, giá cả cũng giảm xuống và ramen ăn liền trở thành thực phẩm phù hợp hơn với những người bình dân. Cup Noodle cũng đã triển khai một số chiến lược tiếp thị thành công ở Nhật Bản, chẳng hạn như việc giới thiệu nhiều hương vị mới từ các món ăn phổ biến tại Nhật như gà teriyaki đến các món ăn lạ miệng như cà ri, hay bổ sung một số hương vị phiên bản giới hạn thu hút sự chú ý như “Cheechili Curmato” (gồm cà ri ớt, cà chua và pho mát châu Âu).
Các nhà tiếp thị cũng đã thực hiện chiến dịch bán hàng dựa trên tâm lý hoài cổ cũng như sự hợp tác của những người ủng hộ. Bên cạnh đó phương thức quảng cáo phổ biến của Nhật Bản là thuê những người nổi tiếng Mỹ quảng cáo sản phẩm của họ cũng đã được Nissin áp dụng, chẳng hạn như ca sĩ James Brown hát về Cup Noodle có vị miso theo giai điệu “Get On Up” trong một quảng cáo truyền hình năm 1992 rất đáng nhớ.
Cup Noodles đã thành công bằng cách che giấu nguồn gốc từ Nhật Bản của mình
Ngạc nhiên là không có bất cứ một chiến lược tiếp thị nào trong số này được sử dụng để bán Cup Noodle ở Mỹ. Sự đánh giá thấp tính ngoại lai và thời trang, nhấn mạnh vào sự "bình dân" của một món ăn đối với người Mỹ, chính là con đường đi khác biệt mà sản phẩm này đã lựa chọn để có được một vị trí của riêng mình tại nước Mỹ. Cup Noodle được bán lần đầu tiên tại Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 1973, thời điểm mà các sản phẩm của Nhật Bản như xe Toyota được thiết kế khác với các sản phẩm sản xuất tại Mỹ nhưng bù lại là dễ hiểu, dễ sử dụng, dễ được người Mỹ chấp nhận.Tên gọi Mỹ hóa của Cup Noodle là "Cup O'Noodles", sau đó nó được đổi tên thành “Cup Noodles” với chữ “s” vào năm 1993, với sợi mì ngắn hơn, có thể ăn được bằng thìa và ít hương vị hơn những loại mì được cung cấp ở Nhật Bản. Nhà máy sản xuất mì ở nước ngoài đầu tiên được Nissin mở vào năm 1973 tại Lancaster, Pennsylvani và cho đến hiện tại, vào năm 2022, Cup Noodles được sản xuất tại 80 quốc gia và vùng lãnh thổ, mỗi quốc gia lại có các biến thể địa phương khác nhau, chẳng hạn như bạn có thể ăn Mì cốc masala ở Ấn Độ và Mì cốc nấm ở Đức. Tính đến tháng 5 năm 2021, 50 tỷ chiếc Cup Noodles của Nissin đã được bán ra trên toàn thế giới.
Cup Noodles ở Nhật Bản hiện nay đại diện cho sự pha trộn giữa sự sành điệu hiện đại và nét hoài cổ, du khách khi đến Bảo tàng Mì cốc của Nhật Bản có thể tự tay làm Mì cốc theo ý thích của mình, các nhân vật nổi tiếng như Yoda và Hello Kitty cũng đã có món mì Cup Noodles của riêng mình ở Nhật Bản. Còn tại Mỹ, một quảng cáo Cup Noodles dài 60 foot bằng đèn neon được treo ở Quảng trường Thời đại của New York từ năm 1996 đến năm 2006 - một biểu tượng cho sự vươn ra toàn cầu của Nissin. Nó chính là đại diện cho một ý tưởng phổ biến ở Nhật Bản rằng, việc lớn mạnh ở một thị trường lớn như Mỹ chính là chìa khóa thành công trong kinh doanh. Ở Mỹ, Cup Noodles đã thành công nhờ vào việc che giấu nguồn gốc Nhật Bản của mình.
Nguồn Smithsonianmag
