Trong hầu hết trường hợp, HDR trên PC gaming không thực sự tốt và tất cả chúng ta đều biết điều đó. Trên thực tế, khó có thể tìm ra điểm khác nhau giữa màn hình HDR chất lượng và loại phổ thông vì tất cả đều quảng cáo là cho phép HDR. Còn các nhà sản xuất nói chất lượng HDR liên quan mật thiết đến loại màn hình, tựa game và card đồ họa. Vậy thì ai mới là người nên chịu trách nhiệm cho sự kém phát triển của HDR trên PC gaming.
Vấn đề game
Trước đó, chúng ta cần hiểu lý do tại sao HDR lại là một vấn đề đặc biệt với các màn hình PC gaming. Đó là một trải nghiệm không ổn định vì nó phụ thuộc vào màn hình bạn sở hữu và loại game bạn đang chơi, điều này khiến HDR trên PC trở nên cực kỳ lộn xộn. Nguyên nhân có thể vì siêu dữ liệu tĩnh.
Có ba tiêu chuẩn HDR chính: HDR10, HDR10 + và Dolby Vision. Hai tiêu chuẩn sau hỗ trợ siêu dữ liệu động, có nghĩa là chúng có thể cung cấp thông tin hiển thị dạng động dựa vào khả năng của màn hình và khung cảnh đang chiếu (ở bất kỳ frame nào trên màn hình). Mặt khác, HDR10 chỉ có siêu dữ liệu tĩnh và được cung cấp trên hầu hết màn hình PC gaming.
Siêu dữ liệu động là lý do chính khiến HDR trên console và TV tốt hơn nhiều so với HDR trên PC, đa số đều dùng Dolby Vision. Chỉ một số màn hình PC hỗ trợ Dolby Vision, như Apple Pro Display XDR, và không có màn hình nào trong số đó là để chơi game. Số lượng màn hình HDR10+ trên thị trường cũng cực kỳ nhỏ giọt, thường nằm trong phân khúc cao cấp của Samsung. Phần lớn màn hình hiện tại đều đang xử lý siêu dữ liệu tĩnh.
Theo cựu nhà phát triển game và giám đốc sản xuất của Dolby Vision Gaming - Alexander Mejia - siêu dữ liệu tĩnh chính là hàng rào khó vượt qua với nhà phát triển game. “Ngày càng nhiều TV HDR, laptop HDR trên thị trường, vì vậy sẽ không thiếu trường hợp cùng một tựa game nhưng người chơi lại trải nghiệm hai chất lượng khác nhau”, ông nói.
Chúng ta đều biết game phải có tính năng hỗ trợ riêng cho HDR để phát huy tối đa hiệu năng của màn hình HDR gaming. Song trong thực tế, HDR lại thường là thứ các nhà phát triển game nghĩ đến cuối cùng. Mejia cho biết nhà phát triển vẫn cần thiết kế phiên bản dải động tiêu chuẩn (SDR) cho tựa game trước tiên, do đó việc tạo ra một phiên bản riêng lẻ dành riêng HDR sẽ khiến chi phí và thời gian tăng lên.
Có rất nhiều ví dụ về sự thờ ơ của nhà phát triển đối với HDR. Điển hình như tựa game Elden Ring mới được phát hành, khi bật HDR và làm mờ chuyển động, những cảnh phức tạp bị nhấp nháy liên tục. Tắt HDR và sự cố sẽ biến mất (ngay cả khi tính năng làm mờ chuyển động vẫn được bật).
Trong Destiny 2, hiệu chuẩn HDR đã không khả dụng trong 4 năm bắt đầu từ 2018. Bài kiểm tra HDTVTest nhận thấy thanh trượt điều chỉnh không tương thích với độ sáng một cách chính xác. Sự cố chỉ được khắc phục vào tháng 2/2022 với bản mở rộng The Witch Queen.
Game là nguồn gốc của mọi vấn đề trên HDR PC, nhưng đó là một vấn đề hậu quả: nó bắt nguồn từ thị trường màn hình game đã bị ngó lơ nhiều năm.
Vấn đề màn hình
Ngay cả với vô số bug trên Windows mà HDR đã gây ra trong vài năm qua, màn hình vẫn là nguyên nhân chính cho các vấn đề HDR. Những ai theo dõi sự phát triển của màn hình có thể liệt kê lỗi HDR ngay lập tức, sau nhiều năm xâm chiến thị trường, màn hình PC HDR vẫn ở gần vị trí khi nó xuất hiện lần đầu tiên trên Windows.
Chúng ta đều nghĩ một màn hình HDR tốt yêu cầu độ sáng tối thiểu 1.000 nits, điều này chỉ đúng một phần. Màn hình sáng chỉ tăng nhẹ mức độ tương phản. Ví dụ: Samsung Odyssey Neo G9 có khả năng tăng độ sáng tối đa gấp đôi so với Alienware 34 QD-OLED, nhưng màn hình Alienware cung cấp HDR tốt hơn nhiều do tỷ lệ tương phản cao hơn theo cấp số nhân.
Alienware 34 QD-OLED của Dell là cực phẩm với game thủ
Có ba yếu tố mà màn hình cần để đạt được hiệu suất HDR tốt:
- Tỷ lệ tương phản cao (10,000:1 hoặc cao hơn)
- Siêu dữ liệu HDR động
- Dải màu mở rộng (trên 100% sRGB)
Những chiếc TV như LG C2 OLED rất lý tưởng để chơi game console vì tấm nền OLED cung cấp độ tương phản lớn (1.000.000: 1 hoặc cao hơn). Hầu hết màn hình TV LED chỉ đạt tỷ lệ 3.000: 1, không đủ để HDR ổn định. Bù lại chúng có tính năng làm mờ cục bộ, giúp kiểm soát độc lập ánh sáng trên từng vùng cụ thể của màn hình để tăng độ tương phản.
Tuy nhiên, ngay cả màn hình game cao cấp (trên 800 USD) cũng không có đủ vùng làm mờ cục bộ. LG 27GP950-B có 16 vùng, trong khi Samsung Odyssey G7 chỉ có 8 vùng. Để có tỷ lệ tương phản thực sự cao, bạn cần nhiều vùng hơn, như Asus ROG Swift PG32UQX với hơn 1.000 vùng làm mờ cục bộ, và đương nhiên giá của nó không hề dễ chịu.
LG C2 OLED
Phần lớn màn hình HDR thậm chí không đáp ứng mức tối thiểu. Như trên trang thương mại Newegg, chỉ có 502 trong số 671 màn hình gaming đáp ứng chứng nhận DisplayHDR 400 của VESA, bao gồm không yêu cầu làm mờ cục bộ, dải màu mở rộng hoặc siêu dữ liệu động.
Làm mờ cục bộ
Chi tiêu nhiều hơn cho các trải nghiệm cao cấp không phải là mới, nhưng nó ngày càng phổ biến 4 năm gần đây. Thay vì nhân rộng những công nghệ cao cấp trở thành xu hướng chủ đạo, thị trường đã tràn ngập các màn hình HDR không hoàn thiện, được tiếp thị nhiều. Những màn hình dưới 1.000 USD thường bị cắt góc, ít vùng mờ cục bộ và có độ phủ màu kém.
Có những trường hợp ngoại lệ, chẳng hạn như Asus ROG Swift PG27UQ, cung cấp trải nghiệm chơi game HDR tuyệt vời. Tuy nhiên, đa số màn hình vẫn không quá khác biệt với màn hình cách đây 4 năm, ít nhất về mặt HDR.
Ánh sáng cuối đường hầm
Hầu hết HDR trên PC đều là siêu dữ liệu tĩnh, nhưng điều đó sắp thay đổi vì sự xuất hiện của một công nghệ mới nổi bật: QD-OLED, đã có trên Alienware 34 QD-OLED. Công nghệ tấm nền mới sẽ là chìa khóa dẫn đến sự thành công của HDR trên PC gaming. Điều hấp dẫn là giá của nó cũng dễ tiếp cận hơn.
MSI vừa công bố sẽ ra mắt màn hình QD-OLED đầu tiên của họ với các thông số kỹ thuật giống hệt màn hình Alienware, sử dụng cùng tấm nền với Alienware.
Trong thời gian tới, sẽ có thêm nhiều màn hình OLED hơn, chẳng hạn như LG 48GQ900 48 inch đã được công bố gần đây. Dù chúng là những chiếc TV được bán dưới dạng màn hình game, nhưng chắc chắn các nhà sản xuất đã chú ý đến nhu cầu tấm nền OLED của cộng đồng game thủ. Hy vọng, chúng ta sẽ được trải nghiệm một màn hình gaming đúng nghĩa trong thời gian tới.
Có nhiều công nghệ màn hình có thể thúc đẩy hiệu suất HDR, như đèn nền miniLED. Nhưng QD-OLED là một cơn địa chấn thực sự, nó chính là hy vọng biến giấc mơ HDR trên PC gaming thành hiện thực.
>>> Cách tắt những hình ảnh khó chịu trên thanh tìm kiếm Windows 11.
Nguồn: Digital Trends
