thumbnail - Tại sao giá xăng Malaysia lại quá rẻ, chỉ 11.000 đồng/lít RON 95, gas 165.000 đồng/ bình?
Kim Đạo
Hà Nội

Tại sao giá xăng Malaysia lại quá rẻ, chỉ 11.000 đồng/lít RON 95, gas 165.000 đồng/ bình?

Giá xăng tại các trạm xăng của Malaysia thuộc hàng thấp nhất thế giới, nhờ chính sách trợ giá nhiên liệu hào phóng của chính phủ.

Chính phủ Malaysia trợ giá xăng RON95 và dầu diesel, trong khi xăng RON97 không được trợ cấp. Giá xăng tại trạm xăng được tính bằng Cơ chế Định giá Tự động (APM), là một hệ thống thả nổi có quản lý, về lý thuyết, sẽ thay đổi hàng tuần theo giá dầu thô trên thị trường.

Để biết mức độ chính phủ Malaysia đang trợ cấp cho thói quen sử dụng nhiên liệu của người dân Malaysia, hãy xem giá xăng Ron 95 từ ngày 14/2 đến ngày 23/5/2022 chỉ trung bình là 2,05 Ringgit Malaysia - RM (tương đương gần 11 ngàn đồng). Trong khi đó, giá xăng cao cấp nhất Ron 97 là 2,81 RM (tức khoảng 15 ngàn đồng). Khí hóa lỏng LPG (gas) loại bình 12kg và 14kg lần lượt là 31 RM và 35 RM  (tức 165 ngàn đồng – gần 186 ngàn đồng).

Tại sao giá xăng Malaysia lại quá rẻ, chỉ 11.000 đồng/lít RON 95, gas 165.000 đồng/ bình? 

Nói chung, không chỉ xăng, hầu hết các nhiên liệu từ tài nguyên hóa thạch ở nước này đều rất rẻ, áp dụng như hầu hết các nước OPEC (tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ) dù Malaysia không thuộc OPEC.

Malaysia có trữ lượng dầu mỏ lớn (bao gồm cả chưa được khám phá) và các mỏ dầu ngoài biển Đông trên bờ biển bán đảo và phía đông Malaysia.

Chính phủ nước này đã kiểm soát chặt chẽ ngành công nghiệp dầu mỏ thông qua công ty dầu khí nhà nước Petronas. Việc thăm dò và khoan dầu được thực hiện thông qua quan hệ đối tác chung với các công ty nhà nước và các công ty dầu khí nước ngoài.

Chính phủ kiếm tiền thông qua xuất khẩu dầu thô chất lượng cao có hàm lượng lưu huỳnh thấp do nước này thiếu đủ năng lực lọc dầu và nhập khẩu nhiên liệu để tiêu dùng trong nước. (Tuy nhiên, tổng số tiền chính phủ nhận được từ PETRONAS là bí mật được bảo vệ).

Giá nhiên liệu được chính phủ trợ cấp, mặc dù số lượng thay đổi theo thời gian tùy thuộc vào người đang điều hành đất nước và ảnh hưởng chính trị, đặc biệt là ngay trước thời điểm bầu cử. Do đó, các sản phẩm nhiên liệu được kiểm soát chặt chẽ và miễn thuế. Luật cấm người dân mang xăng dầu vượt quá khả năng chứa trong thùng xe ra khỏi đất nước. Người Singapore không được sang Malaysia đổ xăng.

Petronas hiện đang xây dựng một nhà máy lọc dầu tập trung lớn ở phía nam bán đảo, bên cạnh Singapore và sắp hoàn thành. Nó hiện đang chạy thử để chuẩn bị cho hoạt động chính thức. Vị trí được chọn do gần Singapore và do đó lưu lượng vận chuyển cao, do đó việc vận chuyển sản phẩm ra hoặc vào dễ dàng hơn.Dầu cọ cũng được quản lý chặt chẽ và trợ giá ở đây. Do đó, nhiều vụ buôn lậu dầu cọ và hóa thạch sang các nước láng giềng đã xảy ra nhiều lần.

Ai kiểm soát giá xăng dầu ở Malaysia?

Có bốn cơ quan chủ chốt chịu trách nhiệm quản lý lĩnh vực dầu khí: Petronas, Bộ thương mại và công nghiệp quốc tế, Bộ thương mại và tiêu dùng trong nước và Tổng công ty Tài nguyên Dầu khí Malaysia (MPRC).

Malaysia trợ giá xăng dầu bao nhiêu?

Tại sao giá xăng Malaysia lại quá rẻ, chỉ 11.000 đồng/lít RON 95, gas 165.000 đồng/ bình? 

Nguồn: website Carsome Malaysia. Giá thị trường trong bảng trên cũng khá thấp, khả năng do thuế, phí thấp, vì giá nhập khẩu là giá bán chung trên thị trường quốc tế.

Theo Reuters, chính phủ Malaysia có ngân sách trợ cấp cho nhiên liệu, LPG và dầu ăn vào năm 2021 đạt 8 tỷ RM hoặc tương đương 1,95 tỷ USD. Khoản trợ cấp này nhằm thiết lập giá xăng RON 95 được duy trì ở mức 2,05 RM / lít, dầu Diesel là 2,15 RM / lít, LPG là 1,90 RM / kg và dầu ăn ở mức 2,50 RM / gói (đã đề cập từ đầu)

Tổng ngân sách của chính phủ Malaysia vào năm 2021 là 307,54 tỷ RM. Vì vậy, ngân sách trợ cấp chiếm 2,6% tổng chi tiêu của nhà nước.

Vì sao Malaysia lại trợ cấp xăng dầu cao như vậy? Để dễ hình dung, tôi đưa ra phép so sánh GDP bình quân đầu người của Malaysia là 10.412 USD/ năm, trong khi Việt Nam là 2.785 USD/năm.

Hôm qua, tôi đọc được một bài báo rằng “hãy tìm hiểu tại sao những nước như Malaysia có thể giữ giá xăng không tăng phi mã và học hỏi”. Nhìn vào GDP bình quân đầu người ở trên có lẽ là một câu trả lời cho bài báo.

Nói như vậy thôi, chính phủ cũng đang cố gắng kiềm chế giá xăng dầu. Như đã giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu từ 1/4/2022. Các đại biểu Quốc hội cũng đang kiến nghị Chính phủ giảm ngay thuế xăng dầu (khả năng cũng sẽ được đáp ứng). Hiện còn có tin tức Malaysia đang muốn xuất bán sang Việt Nam một lượng xăng dầu với giá 13.000 đồng/lít. Ong Trần Việt Thái, đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia sau chuyến thăm của thủ tướng Malaysia sang Việt Nam, hai chính phủ đang đàm phán để xuất sang Việt Nam 300.000 lít xăng RON 95.

Chủ đề liên quan

Chủ đề khác