Ai đang trở thành “nhà vua mới” tại thị trường thanh toán không tiền mặt ở Việt Nam?

[Dũng Đỗ]

Giao dịch thẻ và tài khoản ngân hàng vẫn chiếm phần lớn “sân chơi” thanh toán không tiền mặt ở Việt Nam, nhưng QR Code hiện đang là “ngôi sao” với tốc độ tăng trưởng “nhanh như gió.”

Năm 2023, thanh toán QR Code chứng kiến mức tăng đột phá với gần 183 triệu lượt giao dịch, khiến nhiều người không khỏi trầm trồ. Theo Ngân hàng Nhà nước, Việt Nam hiện có hơn 87% người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng và trên 95% giao dịch đã chuyển lên kênh số. Từ các chợ truyền thống đến cửa hàng bán lẻ, QR Code đã trở thành lựa chọn ưu tiên. Người dùng chỉ cần quét mã, thanh toán tức thì mà không cần nhập thông tin phức tạp.

QR Code "chiếm sóng"

Sự tiện lợi và an toàn đã khiến QR Code nhanh chóng trở thành hình thức thanh toán bùng nổ. Theo thống kê từ Napas, năm 2023, tổng giao dịch không dùng tiền mặt tại Việt Nam đạt 3,5 tỷ lượt với hơn 66 triệu tỷ đồng giá trị giao dịch. Dẫn đầu vẫn là thẻ ngân hàng và dịch vụ Internet banking. Tuy nhiên, QR Code đang tăng trưởng vượt bậc với hơn 170% về số lượng và 74% về giá trị so với năm trước – một con số không hề nhỏ.

Với mức tăng trưởng bình quân trên 100% mỗi năm từ 2017 đến nay, QR Code không chỉ là xu hướng mà còn là “kẻ dẫn đầu tốc độ.” Theo khảo sát của Payoo, thanh toán QR Code năm 2023 đã tăng giá trị giao dịch gấp 3 lần, vượt xa so với thẻ nội địa hay quốc tế.

Đặc biệt, trong 8 tháng đầu năm 2024, thanh toán QR Code tiếp tục bứt phá với tốc độ tăng trưởng 109% về số lượng và 111% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Trái ngược với sức nóng của QR Code, các kênh giao dịch qua ATM và POS đều ghi nhận sự sụt giảm.

QR Code: Liệu có thể “vượt mặt” ví điện tử?

Dù giá trị giao dịch qua QR Code chưa thể sánh ngang ví điện tử, tốc độ tăng trưởng ấn tượng khiến nhiều chuyên gia dự đoán rằng QR Code sẽ sớm chiếm ưu thế. Theo khảo sát của Visa, hơn 62% người dùng Việt ưa chuộng thanh toán qua QR Code, với tần suất sử dụng lên đến 16 lần/tháng – nhỉnh hơn cả mức sử dụng thẻ.

​

Không như ví điện tử với các chương trình khuyến mãi, QR Code chủ yếu hoạt động qua app ngân hàng và không có nhiều ưu đãi “kéo khách”. Tuy vậy, QR Code lại mang lại tính năng chuyển tiền trực tiếp từ tài khoản người dùng đến tài khoản người bán – không cần nạp tiền vào ví, không có bước trung gian, giúp giao dịch liền mạch và nhanh chóng.

Nhờ hợp tác với các công ty fintech, các app mobile banking hiện nay không chỉ là “công cụ chuyển tiền” mà còn tích hợp nhiều dịch vụ thanh toán hóa đơn, đặt xe, đặt vé máy bay và cả các dịch vụ tài chính. Điều này giúp app ngân hàng trở thành đối thủ đáng gờm của ví điện tử, giữ vững vị thế cạnh tranh mà không cần tốn chi phí khuyến mãi.

Trong tương lai gần, QR Code qua app banking có thể sẽ là “vua mới” trong thanh toán không tiền mặt tại Việt Nam.