VNR Content
Pearl
Dư luận từng cho rằng CEO Mark Zuckerberg của Meta (công ty mẹ của Facebook) quá tham lam. Nhưng điều đó không có nghĩa, những “ông lớn” khác, như Google, Apple… là không tham lam. Nói cho cùng, chưa biết “mèo nào cắn mỉu” nào.
Ảnh minh họa Chiêu bài “bảo vệ quyền riêng tư người dùng”… Hơn một năm trước, khi phiên bản iOS 14 chuẩn bị ra mắt, Apple đánh động tới người dùng và dư luận rằng, phiên bản hệ điều hành này sẽ siết chặt vấn đề bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Và theo đó, Facebook hay các ứng dụng bên thứ ba, muốn thu thập thông tin, dữ liệu người dùng và hiển thị quảng cáo thông qua hệ điều hành iOS, phải được người dùng đồng ý. Tất nhiên để “tỏ vẻ” khách quan, Apple cũng cho rằng ngay cả ứng dụng được phát triển từ chính họ khi đưa lên AppStore, cũng sẽ phải tuân thủ nguyên tắc trên. Nhưng mục tiêu và tâm điểm, có thể thấy rõ trước hết không ai khác chính là một “ông lớn” khác, là Facebook (sau đó đổi tên công ty mẹ thành Meta). Facebook vốn dĩ là một “cỗ máy in tiền” nhờ dịch vụ quảng cáo trên ứng dụng mạng xã hội này. Xét về tổng nguồn thu quảng cáo trực tuyến trên thế giới, Google vẫn đạt doanh thu gộp nhiều nhất. Tuy nhiên nếu chỉ xét tổng doanh thu từ dịch vụ quảng cáo trực tuyến trên một sản phẩm, Google không có sản phẩm nào có thể vượt qua (chỉ riêng) sản phẩm Facebook. Chính vì thế, khi Tim Cook quyết định dùng chiêu bài “bảo vệ quyền riêng tư” để siết chặt quyền hiển thị quảng cáo của Facebook trên các thiết bị sử dụng iOS, Mark Zuckerberg đã “xanh mặt” hốt hoảng bởi hoàn toàn có thể thấy trước tương lai u ám của doanh thu quảng cáo do độc chiêu của Apple. Và quả không sai, từ quý IV/2021 tới nay, doanh thu chung của Facebook bão hòa, trong đó doanh thu quảng cáo chiếm tỉ trọng lớn nhất đã bị “trọng thương” do độc chiêu của Apple, khiến Facebook mất đi hàng chục tỉ USD. Nhìn từ bên ngoài, Facebook phản ứng lại Apple một cách mạnh mẽ với lý do là cạnh tranh không lành mạnh, chơi ép nhau.v.v… Nhưng nên nhớ rằng, Facebook cũng ép người quá đáng không kém cạnh ai từ nhiều năm nay. Cho nên, thái độ khó chịu, bức xúc, phản ứng gay gắt của Mark Zuckerberg đối với Apple không tìm được sự đồng cảm của dư luận. Chưa hết, sau độc chiêu của Apple với iOS 14, Google nghe đâu cũng có động thái tương tự, vấn đề là chưa biết bao giờ tung chiêu mà thôi. Còn Apple, với chiêu bài như thế ít nhiều cũng ghi điểm với dư luận. Cho dù với rất nhiều người dùng, họ chẳng hề cảm nhận được việc Apple có “bảo vệ quyền riêng tư” cho họ hay không. Dòng tiền quảng cáo đã được “nắn luồng” Quy mô “chiếc bánh” thị trường quảng cáo trực tuyến nhìn chung ngày càng tăng trưởng. Việc Facebook bị sụt giảm doanh thu quảng cáo không đồng nghĩa với việc quy mô thị trường giảm sút. Thay vào đó, dòng tiền quảng cáo khi cảm thấy gặp trở ngại và không hiệu quả trên Facebook, sẽ trực tiếp hoặc gián tiếp chảy sang các đối thủ khác của Facebook như Google, TikTok, Amazon và đương nhiên là cả Apple. Apple đã có nguồn thu quảng cáo trực tuyến từ các sản phẩm trong hệ sinh thái của mình như Apple TV+, AppStore… Tuy nhiên, con số doanh thu từ quảng cáo trực tuyến của Apple khoảng 4 tỉ USD/năm là quá nhỏ bé so với Google, Meta, Amazon và ngay cả TikTok. Chính vì thế, việc Apple có động thái đẩy mạnh dịch vụ quảng cáo trực tuyến trong hệ sinh thái đến người dùng đầu cuối trong thời gian gần đây mà mới nhất là trong AppStore, cho thấy việc gì phải đến đã đến. Với sẵn một hệ sinh thái và nguồn tài nguyên có thể khai thác kinh doanh, Apple chắc chắn sẽ thúc đẩy được sự tăng trưởng nguồn thu từ dịch vụ quảng cáo trực tuyến. Dòng tiền quảng cáo được Apple “nắn luồng” là một phần, một phần khác “táo khuyết” cũng tự thân đẩy mạnh mảng này vốn còn tiềm năng rất lớn mà chẳng cần phải phải phụ thuộc vào ai như trường hợp các ứng dụng phải ký sinh ở từng mức độ khác nhau ngay cả là Facebook hay TikTok. Trên thực tế, để có được doanh thu và lợi nhuận ở mảng phần cứng như iPad, McBook và đặc biệt là iPhone, Apple phải “đau đầu” hơn nhiều vì các áp lực luôn cần đổi mới và sáng tạo để cạnh tranh với các đối thủ và vượt qua chính mình. Trong khi đó, mảng dịch vụ quảng cáo trực tuyến trong hệ sinh thái với nhiều tài nguyên sẵn có, Apple dễ ăn hơn nhưng lâu nay lại chưa tối ưu việc khai thác. Nói cách khác, Apple lâu nay chưa đẩy mạnh chiến lược khai thác dịch vụ quảng cáo trực tuyến với những tài nguyên sẵn có trong hệ sinh thái của mình. Bây giờ thi chẳng ai ngăn được việc Apple “tham lam” trong hệ sinh thái do mình tạo dựng với nguồn tài nguyên để “in tiền” là rất lớn. Cần biết rằng, mảng dịch vụ Apple Music nhiều năm qua luôn là “con gà đẻ trứng vàng” cho Apple. Mảng quảng cáo trực tuyến của Apple cũng hoàn toàn có thể có được vị thế này. Các “ông lớn” có những điểm chung tương đồng về sự “tham lam” nhưng có thể khác nhau về cách triển khai. Apple không lộ liễu như kiểu của Facebook, nhưng rồi “con đường nào cũng dẫn đến La Mã”. Dạ Thảo
