Hoàng Anh
Writer
Với vẻ ngoài kỳ lạ tựa như một con rồng trong truyền thuyết và khả năng ngụy trang bậc thầy, loài chim cú muỗi tai lớn đang thu hút sự chú ý của giới khoa học và những người yêu thiên nhiên bởi tập tính sinh sản khác biệt: đẻ trứng trực tiếp trên nền rừng mà không cần xây tổ. Sự tồn tại của chúng là một minh chứng cho sự đa dạng và kỳ diệu của thế giới tự nhiên.
Chim cú muỗi tai lớn (tên khoa học: Lyncornis macrotis), hay còn được biết đến với cái tên cú muỗi mào, là một loài chim hoạt động về đêm, phân bố chủ yếu trong các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới ẩm ướt ở Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam. Với chiều dài cơ thể từ 30 đến 40 cm, chúng sở hữu một vẻ ngoài độc đáo, nổi bật với đôi mắt to tròn và hai chùm lông dài trên đầu trông giống như một đôi tai, khiến nhiều người liên tưởng đến hình ảnh của những "con rồng nhỏ" trong thần thoại.
Tuy nhiên, điểm đặc biệt nhất của loài chim này chính là khả năng ngụy trang bậc thầy. Nhờ bộ lông có hoa văn lốm đốm màu nâu, xám và đen, chúng có thể hòa mình một cách hoàn hảo vào thảm lá rụng và vỏ cây trên nền rừng. Vào ban ngày, chúng thường nằm bất động, trở nên gần như vô hình đối với cả con người và các loài động vật săn mồi. Lớp lông ngụy trang này chính là tấm áo giáp quan trọng nhất, giúp chúng tồn tại trong một môi trường đầy rẫy nguy hiểm.
Điều khiến cú muỗi tai lớn trở nên khác biệt so với phần lớn các loài chim khác chính là tập tính sinh sản của chúng. Thay vì tốn công sức xây tổ trên cây, chúng lại chọn một giải pháp đơn giản đến kinh ngạc: đẻ duy nhất một quả trứng trực tiếp lên sàn rừng, đôi khi chỉ trong một chỗ trũng nhỏ trên một luống lá cây.
Mặc dù lý do chính xác cho hành vi này vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu, nhưng giả thuyết phổ biến nhất cho rằng đây là một chiến lược sinh tồn dựa hoàn toàn vào khả năng ngụy trang. Quả trứng với những hoa văn tương tự như bộ lông của chim bố mẹ, kết hợp với môi trường rừng rậm rạp, đã tạo ra một lớp màn che phủ tự nhiên, khiến những kẻ săn mồi rất khó có thể phát hiện. Sau khi đẻ trứng, cả chim bố và mẹ sẽ thay phiên nhau ấp trứng cho đến khi nở. Chim non sau khi ra đời cũng sẽ tiếp tục ẩn mình trên sàn rừng và được bố mẹ mớm mồi cho đến khi đủ lớn để tự lập.
Dù có vẻ ngoài ấn tượng, khẩu phần ăn của cú muỗi tai lớn lại khá đơn giản, chủ yếu bao gồm bướm đêm và các loại côn trùng bay khác. Chúng là những kẻ săn mồi của hoàng hôn và bình minh. Với cái miệng cực rộng, chúng có thể dễ dàng bắt gọn con mồi ngay giữa không trung. Một trong những lợi thế của chúng là khả năng bay lượn một cách cực kỳ im lặng và mượt mà, giúp chúng tiếp cận con mồi và tránh bị các loài săn mồi lớn hơn như cú mèo phát hiện.
Bên cạnh vẻ ngoài, âm thanh của cú muỗi tai lớn cũng rất đặc trưng. Tiếng kêu của chúng thường được mô tả là một âm thanh sâu lắng và có phần ám ảnh, vang vọng khắp khu rừng. Tiếng kêu này bao gồm một tiếng "tsiik" sắc nét, sau đó là một khoảng lặng ngắn và kết thúc bằng một tiếng huýt sáo dài hơn. Đối với loài chim này, âm thanh đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì nòi giống, khi chim đực thường sử dụng tiếng kêu của mình để đánh dấu lãnh thổ và thu hút bạn tình.
Sự tồn tại của cú muỗi tai lớn, với những đặc điểm tiến hóa độc đáo từ ngoại hình, hành vi cho đến tập tính sinh sản, là một lời nhắc nhở về sự phong phú và những bí ẩn vẫn còn đang chờ được khám phá trong thế giới tự nhiên của chúng ta.

Bậc thầy ngụy trang giữa lòng rừng sâu
Chim cú muỗi tai lớn (tên khoa học: Lyncornis macrotis), hay còn được biết đến với cái tên cú muỗi mào, là một loài chim hoạt động về đêm, phân bố chủ yếu trong các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới ẩm ướt ở Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam. Với chiều dài cơ thể từ 30 đến 40 cm, chúng sở hữu một vẻ ngoài độc đáo, nổi bật với đôi mắt to tròn và hai chùm lông dài trên đầu trông giống như một đôi tai, khiến nhiều người liên tưởng đến hình ảnh của những "con rồng nhỏ" trong thần thoại.
Tuy nhiên, điểm đặc biệt nhất của loài chim này chính là khả năng ngụy trang bậc thầy. Nhờ bộ lông có hoa văn lốm đốm màu nâu, xám và đen, chúng có thể hòa mình một cách hoàn hảo vào thảm lá rụng và vỏ cây trên nền rừng. Vào ban ngày, chúng thường nằm bất động, trở nên gần như vô hình đối với cả con người và các loài động vật săn mồi. Lớp lông ngụy trang này chính là tấm áo giáp quan trọng nhất, giúp chúng tồn tại trong một môi trường đầy rẫy nguy hiểm.

Tập tính sinh sản khác biệt: Đẻ trứng trực tiếp trên sàn rừng
Điều khiến cú muỗi tai lớn trở nên khác biệt so với phần lớn các loài chim khác chính là tập tính sinh sản của chúng. Thay vì tốn công sức xây tổ trên cây, chúng lại chọn một giải pháp đơn giản đến kinh ngạc: đẻ duy nhất một quả trứng trực tiếp lên sàn rừng, đôi khi chỉ trong một chỗ trũng nhỏ trên một luống lá cây.
Mặc dù lý do chính xác cho hành vi này vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu, nhưng giả thuyết phổ biến nhất cho rằng đây là một chiến lược sinh tồn dựa hoàn toàn vào khả năng ngụy trang. Quả trứng với những hoa văn tương tự như bộ lông của chim bố mẹ, kết hợp với môi trường rừng rậm rạp, đã tạo ra một lớp màn che phủ tự nhiên, khiến những kẻ săn mồi rất khó có thể phát hiện. Sau khi đẻ trứng, cả chim bố và mẹ sẽ thay phiên nhau ấp trứng cho đến khi nở. Chim non sau khi ra đời cũng sẽ tiếp tục ẩn mình trên sàn rừng và được bố mẹ mớm mồi cho đến khi đủ lớn để tự lập.

Kẻ săn mồi thầm lặng và tiếng kêu ám ảnh
Dù có vẻ ngoài ấn tượng, khẩu phần ăn của cú muỗi tai lớn lại khá đơn giản, chủ yếu bao gồm bướm đêm và các loại côn trùng bay khác. Chúng là những kẻ săn mồi của hoàng hôn và bình minh. Với cái miệng cực rộng, chúng có thể dễ dàng bắt gọn con mồi ngay giữa không trung. Một trong những lợi thế của chúng là khả năng bay lượn một cách cực kỳ im lặng và mượt mà, giúp chúng tiếp cận con mồi và tránh bị các loài săn mồi lớn hơn như cú mèo phát hiện.
Bên cạnh vẻ ngoài, âm thanh của cú muỗi tai lớn cũng rất đặc trưng. Tiếng kêu của chúng thường được mô tả là một âm thanh sâu lắng và có phần ám ảnh, vang vọng khắp khu rừng. Tiếng kêu này bao gồm một tiếng "tsiik" sắc nét, sau đó là một khoảng lặng ngắn và kết thúc bằng một tiếng huýt sáo dài hơn. Đối với loài chim này, âm thanh đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì nòi giống, khi chim đực thường sử dụng tiếng kêu của mình để đánh dấu lãnh thổ và thu hút bạn tình.
Sự tồn tại của cú muỗi tai lớn, với những đặc điểm tiến hóa độc đáo từ ngoại hình, hành vi cho đến tập tính sinh sản, là một lời nhắc nhở về sự phong phú và những bí ẩn vẫn còn đang chờ được khám phá trong thế giới tự nhiên của chúng ta.