Mai Nhung
Writer
Những điểm chính:
AI 'đọc vị' phi công: Dự đoán mọi hành động
Các nhà khoa học từ Viện Cơ điện Tây Bắc, trực thuộc tập đoàn vũ khí Norinco (Trung Quốc), tuyên bố đã phát triển một hệ thống AI có khả năng dự đoán chính xác từng chuyển động của máy bay đối phương, dựa trên những thay đổi nhỏ nhất của các bề mặt điều khiển (cánh, đuôi, bánh lái...).
Công nghệ này sử dụng:
Ví dụ, khi một chiếc máy bay chiến đấu như F-15 chuẩn bị thực hiện một động tác né tránh, AI có thể phát hiện sự thay đổi nhỏ trong góc nghiêng của cánh, hoặc một điều chỉnh nhẹ ở bánh lái. Chỉ trong vài mili giây, hệ thống đã có thể đưa ra dự đoán về hướng di chuyển tiếp theo của máy bay và phản ứng trước khi phi công kịp hoàn tất động tác.
Độ chính xác gấp 10 lần, 'khóa chết' mục tiêu
Các thử nghiệm mô phỏng cho thấy, hệ thống AI này giúp giảm sai số tính toán mục tiêu xuống dưới 2 mét, cải thiện gấp 10 lần so với các phương pháp truyền thống.
Độ chính xác cao này cho phép hệ thống phòng không khóa mục tiêu chính xác hơn, thậm chí có thể nhắm vào buồng lái của máy bay, khiến khả năng né tránh của phi công gần như bằng không.
Cuộc đua AI quân sự và những lo ngại
Nghiên cứu của Trung Quốc là một bước tiến đáng chú ý trong bối cảnh cuộc đua AI quân sự đang diễn ra ngày càng gay gắt giữa các cường quốc.
Mỹ đã thử nghiệm AI trong không chiến từ năm 2020, và vào năm 2024, một máy bay chiến đấu không người lái của Lầu Năm Góc đã có trận đối đầu trực tiếp với phi công con người.
Tuy nhiên, nghiên cứu của Trung Quốc lại đi theo một hướng khác. Thay vì tập trung vào phát triển máy bay chiến đấu tự hành, họ đang tối ưu hóa hệ thống phòng không để có thể vô hiệu hóa máy bay đối phương ngay từ trước khi nó kịp phản ứng.
Đối phó với AI: Laser, vật liệu hấp thụ nhiệt và 'động tác giả'
Dù công nghệ AI của Trung Quốc có vẻ đáng sợ, nhưng không phải là không có cách đối phó. Một số biện pháp tiềm năng bao gồm:
Tương lai không chiến: Không còn chỗ cho con người?
Dù nhóm nghiên cứu khẳng định hệ thống AI của họ chỉ phục vụ mục đích "tối ưu hóa kiểm soát hỏa lực", không thể phủ nhận rằng nó đã mở ra một viễn cảnh đáng lo ngại về chiến tranh hiện đại.
Nếu công nghệ này được phát triển và ứng dụng rộng rãi, tương lai của không chiến có thể sẽ không còn chỗ cho con người. Lợi thế của phi công, khả năng hành động theo bản năng và không thể đoán trước, có thể sẽ bị AI xóa bỏ.
Câu hỏi đặt ra không còn là liệu AI có thay thế phi công trong không chiến hay không, mà là khi nào điều đó sẽ xảy ra.
- Các nhà khoa học Trung Quốc phát triển hệ thống AI có thể dự đoán chính xác động tác của máy bay đối phương.
- Hệ thống sử dụng mạng nơ-ron YOLOv8 cải tiến và cảm biến hồng ngoại để "đọc" chuyển động của máy bay.
- Độ chính xác cao gấp 10 lần so với các phương pháp truyền thống, giúp hệ thống phòng không khóa mục tiêu chính xác hơn.
- Công nghệ này có thể làm thay đổi cán cân sức mạnh trong không chiến, khiến máy bay có người lái trở nên dễ bị tổn thương hơn.
- Dù được quảng bá là để "tối ưu hóa kiểm soát hỏa lực", công nghệ này vẫn gây ra lo ngại về một tương lai không chiến tự động, không có sự can thiệp của con người.

AI 'đọc vị' phi công: Dự đoán mọi hành động
Các nhà khoa học từ Viện Cơ điện Tây Bắc, trực thuộc tập đoàn vũ khí Norinco (Trung Quốc), tuyên bố đã phát triển một hệ thống AI có khả năng dự đoán chính xác từng chuyển động của máy bay đối phương, dựa trên những thay đổi nhỏ nhất của các bề mặt điều khiển (cánh, đuôi, bánh lái...).
Công nghệ này sử dụng:
- Mạng nơ-ron YOLOv8 cải tiến: Một thuật toán AI thị giác máy tính, được cải tiến để nhận diện và theo dõi các bộ phận của máy bay.
- Hệ thống nhận diện ảnh hồng ngoại: Theo dõi những thay đổi tinh vi về nhiệt độ trên các bề mặt điều khiển của máy bay.
Ví dụ, khi một chiếc máy bay chiến đấu như F-15 chuẩn bị thực hiện một động tác né tránh, AI có thể phát hiện sự thay đổi nhỏ trong góc nghiêng của cánh, hoặc một điều chỉnh nhẹ ở bánh lái. Chỉ trong vài mili giây, hệ thống đã có thể đưa ra dự đoán về hướng di chuyển tiếp theo của máy bay và phản ứng trước khi phi công kịp hoàn tất động tác.

Độ chính xác gấp 10 lần, 'khóa chết' mục tiêu
Các thử nghiệm mô phỏng cho thấy, hệ thống AI này giúp giảm sai số tính toán mục tiêu xuống dưới 2 mét, cải thiện gấp 10 lần so với các phương pháp truyền thống.
Độ chính xác cao này cho phép hệ thống phòng không khóa mục tiêu chính xác hơn, thậm chí có thể nhắm vào buồng lái của máy bay, khiến khả năng né tránh của phi công gần như bằng không.
Cuộc đua AI quân sự và những lo ngại
Nghiên cứu của Trung Quốc là một bước tiến đáng chú ý trong bối cảnh cuộc đua AI quân sự đang diễn ra ngày càng gay gắt giữa các cường quốc.
Mỹ đã thử nghiệm AI trong không chiến từ năm 2020, và vào năm 2024, một máy bay chiến đấu không người lái của Lầu Năm Góc đã có trận đối đầu trực tiếp với phi công con người.
Tuy nhiên, nghiên cứu của Trung Quốc lại đi theo một hướng khác. Thay vì tập trung vào phát triển máy bay chiến đấu tự hành, họ đang tối ưu hóa hệ thống phòng không để có thể vô hiệu hóa máy bay đối phương ngay từ trước khi nó kịp phản ứng.

Đối phó với AI: Laser, vật liệu hấp thụ nhiệt và 'động tác giả'
Dù công nghệ AI của Trung Quốc có vẻ đáng sợ, nhưng không phải là không có cách đối phó. Một số biện pháp tiềm năng bao gồm:
- Sử dụng laser công suất lớn: Làm nhiễu hoặc phá hủy cảm biến hồng ngoại của AI.
- Vật liệu hấp thụ nhiệt: Che giấu sự thay đổi nhiệt độ trên thân máy bay.
- Chuyển động giả: Tạo ra các chuyển động giả trên cánh và đuôi để đánh lừa AI.
Tương lai không chiến: Không còn chỗ cho con người?
Dù nhóm nghiên cứu khẳng định hệ thống AI của họ chỉ phục vụ mục đích "tối ưu hóa kiểm soát hỏa lực", không thể phủ nhận rằng nó đã mở ra một viễn cảnh đáng lo ngại về chiến tranh hiện đại.
Nếu công nghệ này được phát triển và ứng dụng rộng rãi, tương lai của không chiến có thể sẽ không còn chỗ cho con người. Lợi thế của phi công, khả năng hành động theo bản năng và không thể đoán trước, có thể sẽ bị AI xóa bỏ.
Câu hỏi đặt ra không còn là liệu AI có thay thế phi công trong không chiến hay không, mà là khi nào điều đó sẽ xảy ra.