"Tất tần tật" những gì bạn cần biết về màu sắc để có được một bức ảnh đẹp

Hiểu biết về màu sắc sẽ giúp bạn có được những bức ảnh đẹp và chạm đến cảm xúc của nhiều người hơn.

Màu sắc là một trong những yếu tố quan trọng nhất của nhiếp ảnh nhưng nó cũng là một trong những yếu tố khó kiểm soát nhất khi chụp ảnh. Không giống như việc điều khiển máy ảnh, đây không phải là một kỹ năng mà bạn có thể thành thạo bằng thực hành. Bởi để làm chủ được màu sắc, bạn sẽ cần biết một chút lý thuyết căn bản.

Tại sao màu sắc lại quan trọng trong nhiếp ảnh

Con người có thể phân biệt khoảng 1 triệu màu sắc khác nhau và chúng là yếu tố quan trọng quyết định cách chúng ta nhìn thế giới. Những thay đổi tinh tế về màu sắc trên khuôn mặt của một người nào đó sẽ cho chúng ta biết họ đang hạnh phúc, xấu hổ hay tức giận.

Nhưng màu sắc không chỉ đơn thuần có chức năng như vậy. Con người đặt nhiều ý nghĩa tình cảm lên các màu sắc khác nhau. Thậm chí trong lĩnh vực tâm lý học, người ta cũng nghiên cứu cách màu sắc của căn phòng ảnh hưởng như thế nào đến tâm trạng và thái độ của chúng ta. Ảnh ấm hơn có vẻ hấp dẫn hơn, trong khi ảnh lạnh hơn, xanh hơn sẽ đem tới một sự rung cảm khác, độc đáo hơn.

Và tất nhiên chúng ta cảm nhận được thế nào là một bức hình có màu sắc đẹp. Lý do nằm ở trong chính mã di truyền của chúng ta. Trong con mắt của nhiều người, màu cam đậm của ánh hoàng hôn hoặc bình minh đem tới cho họ rất nhiều cảm xúc và khiến bức ảnh trở nên đặc biệt hơn rất nhiều. Một bức ảnh pha trộn nhiều màu sắc xung đột với nhau chắc chắn sẽ không đẹp mắt bằng một bức ảnh đơn giản với các tông màu chủ đạo là ấm áp hoặc màu lạnh.

Màu sắc được nhìn nhận đẹp xấu ra sao cũng phụ thuộc vào định kiến ​​văn hóa và bối cảnh. Màu đỏ có thể mang tính thư giãn nhưng cũng vừa mang tính cảnh báo. Màu sắc là biểu tượng của tình yêu hoặc của sự tức giận. Nhưng điều quan trọng phải hiểu rằng, màu sắc trong hình ảnh rất quan trọng. Do đó bạn có thể kiểm soát chúng để có được những bức ảnh đẹp hơn.

Các thành phần của màu sắc

Có một vài kiểu màu khác nhau, nhưng kiểu màu hữu ích nhất đối với nhiếp ảnh là HSL. Nó khác với mô hình màu chia theo cấp ví dụ như màu cấp 1, cấp 2 và cấp 3 mà bạn có thể đã học ở trường. Trong HSL, mỗi màu có ba thành phần chính: Sắc thái (hoặc màu sắc), Độ bão hòa (hoặc độ đậm của màu) và Độ chói (hoặc độ sáng của màu).

Sắc thái màu (Hue)

Màu Hue khá trực quan. Đó là màu cơ bản. Hue thường được mô tả bằng cách sử dụng bánh xe màu đi từ đỏ (0º) đến vàng (60º), xanh lục (120º), lục lam (180º), xanh lam (240º), đỏ tươi (300º) và trở lại đỏ (360º).

Độ bão hòa (Saturation)

Độ bão hòa là độ đậm của một màu. Màu sắc mạnh hơn có độ bão hòa cao hơn, trong khi màu nhẹ hơn sẽ có độ bão hòa màu sắc thấp hơn. Trong Photoshop và hầu hết các chương trình chỉnh sửa hình ảnh, độ bão hòa màu thường được biểu thị dưới dạng phần trăm.

Độ chói hoặc độ sáng (Lightness)

Độ chói là độ sáng hoặc tối của một màu. Ví dụ màu đỏ có thể là màu hồng gần như sáng hoặc màu hạt dẻ sẫm tùy thuộc vào độ sáng của chúng.

Cách sử dụng HSL

Mặc dù không phải là một mô hình màu hoàn hảo cho mọi thứ, HSL rất phù hợp cho các nhiếp ảnh gia. Bởi lẽ nó hỗ trợ xem xét các màu riêng lẻ hoặc cùng nhau. Nhiều cách phối màu phổ biến có thể xem trực tiếp khi xoay bánh xe màu sắc. Cụ thể:

- Các màu tương khắc là những màu nằm cạnh nhau như đỏ và cam, xanh lam và lục lam, hoặc xanh lam và xanh lục.

- Các màu bổ sung là những màu nằm đối diện trực tiếp với nhau, chẳng hạn như màu vàng và xanh lam, đỏ và lục lam.

Sử dụng màu sắc trong hình ảnh của bạn

Bây giờ bạn đã nắm được những kiến ​​thức cơ bản về lý thuyết màu sắc, hãy cùng xem xét nó trong thực tế.

Hình ảnh đơn sắc

Hình ảnh đơn sắc là hình ảnh được tạo thành từ một màu sắc duy nhất với các biến thể về độ bão hòa và độ sáng. Ảnh đen trắng là ảnh "đơn sắc" cổ điển nhưng cũng có cả ảnh đơn sắc pha với bất kỳ màu khác.

Ngoài ra, ngay cả hình ảnh đen trắng cũng có thể có một chút màu. Tùy thuộc vào quá trình xử lý, bản in phim có thể hơi ấm (nâu đỏ) hoặc hơi lạnh (xanh lam).

Mô phỏng các quy trình này trong Photoshop là một cách tuyệt vời để thay đổi tinh tế tâm trạng của bức ảnh.

Cảm xúc một bức ảnh sẽ thay đổi dựa theo theo tông màu

Bức ảnh dựa theo tông màu sử dụng các màu tương tự, thường là các màu nằm cạnh nhau trên bánh xe màu. Màu xanh lá cây, xanh lam và một chút màu vàng được sử dụng khá phổ biến, đặc biệt với thể loại ảnh phong cảnh. Các màu thường xuất hiện cùng nhau trong tự nhiên nên chúng rất dễ sử dụng.

Một bức ảnh dựa theo tông màu không chỉ giới hạn trong tự nhiên. Với những bức ảnh đường phố đơn giản, tông màu chính thường được sử dụng là màu nâu, hoặc cam và vàng.

Màu sắc bổ sung

Màu sắc bổ sung tạo nên một số hình ảnh khá thú vị. Ví dụ cổ điển là cảnh hoàng hôn với tông màu cam rực rõ trên nền biển xanh sẫm. Nhưng hãy nhìn vào bánh xe màu và bạn sẽ thấy có hàng tá cặp màu sắc có thể phối hợp "ăn ý" với nhau.

Đưa lý thuyết màu sắc vào thực tế

Khi bạn hiểu cách màu sắc hoạt động ra sao trong hình ảnh, phần tiếp theo là áp dụng trong thực tế.

Nhưng chắc chắn bạn sẽ mất rất nhiều công sức để tìm ra các bảng màu phù hợp.Không phải lúc nào cảnh đẹp thì bức ảnh cũng sẽ đẹp nếu như không có màu bổ sung hoàn hảo. Tuy nhiên, có một số thủ thuật mà bạn có thể sử dụng để tăng cơ hội tìm thấy những bức ảnh có màu sắc hoàn hảo nhất.

Thời tiết chính là "bạn". Những ngày xám xịt, sương mù, mưa lớn, tuyết và các kiểu thời tiết bất lợi khác đều có thể làm mất chất lượng của một bức ảnh phong cảnh và gắn kết mọi thứ lại với nhau.

Bình minh, hoàng hôn và những khoảng thời tiết đẹp là thời điểm tuyệt vời để chụp ảnh. Màu xanh lam, đỏ và cam từ ánh nắng Mặt trời (tùy thuộc vào thời điểm chụp) chắc chắn sẽ đem tới những tông màu đẹp mắt, thu hút ánh nhìn.

Hãy chú ý mang theo ống kính tele. Ngay cả trong một khung cảnh đông đúc, bạn vẫn có thể chụp được các chủ thể riêng biệt có màu sắc tương tự hoặc bổ sung.

Ngay cả khi bạn có cơ hội chụp được một bức ảnh có màu sắc đẹp thì bức ảnh đó mới chỉ là một nửa công việc. Một bức ảnh đẹp luôn cần biết cách hậu kỳ, đặc biệt nếu bạn muốn nhấn mạnh vào yếu tố màu sắc trong bức ảnh.

Một số điều bạn có thể làm là:

- Loại bỏ hoặc khử bão hòa các chi tiết trong bức ảnh có màu gây mất tập trung hoặc xung đột màu sắc.

- Sử dụng các lớp gradient và các công cụ khác để "phân loại màu" cho hình ảnh sao cho các màu gần nhau hơn.

Và trong nhiều trường hợp, bạn có thể chuyển đổi ảnh sang đen trắng để khỏi phải đau đầu về vấn đề màu sắc cho một bức ảnh đẹp.

Nhưng giống như mọi thứ trong nhiếp ảnh, không có cách nào khác là cầm máy ảnh của bạn, đi ra khỏi nhà và chụp thật nhiều ảnh có chủ đích. Bây giờ bạn đã có thêm những kiến thức quan trọng và cơ bản về màu sắc, từ đó hãy cố gắng vận dụng nó khi có thể. Nhưng đừng quên cách tốt nhất để nhanh chóng thành thạo một thứ gì đó chính là cần thực hành nhiều hơn.

Tiến Thanh (Theo Howtogeek)