Dưa hấu thực sự có nguồn gốc từ đâu?

VNR Content

06/07/2021

Dưa hấu là một trong những loại quả có tính biểu tượng và là một trong những loại trái cây tươi ngon, mát ngọt cho mùa hè rực lửa. Nhưng bạn có biết những quả dưa hấu đến từ đâu?

Theo truyện cổ tích Việt Nam, dưa hấu được tìm thấy bởi Mai An Tiêm. Chàng là con nuôi của vua Hùng thứ XVII, do làm trái ý vua nên bị đày ra đảo hoang. Trong một lần đi săn bắt, chàng đã vô tình phát hiện ra một loại quả có vỏ xanh, ruột đỏ… mà những loài chim đang ăn. Chàng nhanh trí nhặt hạt mang về gieo và không lâu sau đó thì thu hoạch được một loại quả mà ngày nay chúng ta thường gọi là dưa hấu.

Còn từ các nghiên cứu thực tế cho thấy, loại trái cây này không có nguồn gốc từ vùng Lưỡng Hà cổ đại. Susanne Renner, nhà thực vật học đến từ Đại học Ludwig Maximilian, Munich, Đức và các đồng nghiệp của cô đã tiến hành giải mã trình tự gen của dưa hấu đã thuần hóa (loại dưa hấu được bày bán tại các chợ và siêu thị hiện nay) - cùng với sáu loài dưa hấu dại khác.

Susanne Renner cho biết: "Chúng tôi nhận thấy bộ gen của dưa hấu thuần hóa có mối tương quan với loại loại dưa dấu hoang dã Sudan nhất. Tuy nhiên, dưa hấu hoang dã Sudan có thịt màu trắng, vị nhạt và không ngon lắm, chúng chủ yếu được dùng làm thức ăn gia súc nhiều hơn".

Dựa vào những nét tương đồng về gen giữa hai loại dưa, các nhà nghiên cứu kết luận rằng quả Sudan có thể là tiền thân của dưa hấu ngày nay. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences vào tháng 6 năm 2021.

Dưa hấu xuất hiện khi nào? Ở đâu?

Các nhà nghiên cứu cho rằng những người nông dân cổ đại đã biết cách trồng và chọn ra các biến thể ngon hơn của dưa hấu và phát triển chúng cho đến ngày nay. Ngoài ra, quá trình thuần hóa thông thường cũng giúp loại bỏ những biến thể có vị đắng, nhạt… và giữ lại những biến thể tốt hơn.

Màu đỏ cũng có thể là kết quả của quá trình chọn lọc nhân tạo, nó được các nông dân ưa chuộng và lai tạo nhiều hơn so với những màu khác. Những hạt dưa hấu đầu tiên được tìm thấy trong mộ của vị vua Ai Cập cổ đại Tutankhamun, cách đây 3.300 năm.

Tuy nhiên, vẫn chưa đủ bằng chứng cho rằng đó là hạt của một loại dưa đã thuần hóa.

Ngay sau đó, Susanne Renner và nhóm của mình tìm thấy một loại quả khá giống với dưa hấu xuất hiện trong các bức tranh ở các lăng mộ Ai Cập cổ đại với tuổi thọ lên đến 4.300 năm. Renner cho biết:;"Những hình ảnh này công bố vào năm 1912, nhưng vào thời điểm đó không ai biết nó là quả dưa hấu. Trong những hình ảnh khác, dưa hấu được cắt trên khay cùng với nhiều loại quả khác như nho, táo…".

Điều này chứng tỏ dưa hấu có thể đã được thuần hóa vào khoảng thời gian đó ở Ai Cập, hoặc trong các cuộc trao đổi giao thương của các đế chế cổ đại. Chính người Ai Cập là những người đầu tiên thuần hóa dưa hấu, sử dụng như một loại thực phẩm.

Theo thời gian, dưa hấu đã được lựa chọn kỹ lưỡng và nhân giống rộng rãi hơn, bằng những hiểu biết về DNA của dưa hấu hoang dã, giúp các nhà sinh học lai tạo biến thể gen có lợi và cấy chúng vào giống cây trồng hiện đại mà không ảnh hưởng đến hương vị và màu sắc. Điều này cho phép canh tác dưa hấu trở nên dễ dàng hơn, tạo ra những giá trị tuyệt vời hơn cho loại thực phẩm ngon lành này.

Thanh Mai (Theo Live Science)

Thành viên mới đăng