Có những yếu tố khá kỳ lạ khiến đàn ông có tỷ lệ mắc bệnh ung thư cao hơn so với phụ nữ và các nhà khoa học đang đi tìm hiểu điều này.
Trong nhiều thập kỷ, các bác sĩ liên tục nhận thấy nam giới dường như mắc các loại bệnh ung thư cao hơn so với nữ giới. Sự khác biệt về giới tính liên quan đến nguy cơ ung thư này, thường không được quan tâm do kết quả của một loạt các yếu tố như lối sống, từ hút thuốc, chế độ ăn uống đến bệnh nghề nghiệp.
Nhưng gần đây, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu xác định, một số yếu tố sinh học quan trọng có thể khiến nam giới dễ mắc một số bệnh ung thư hơn. Ví dụ vào năm 2016, một nghiên cứu mang tính bước ngoặt của các nhà nghiên cứu Harvard và MIT đã tập trung vào một yếu tố di truyền cụ thể. Kết quả nghiên cứu có thể giải thích cho sự khác biệt về nguy cơ ung thư dựa trên giới tính.
Một nghiên cứu mới tổng hợp quy mô lớn, đã tiến hành điều tra sự khác biệt về giới tính liên quan đến nguy cơ ung thư. Hồ sơ sức khỏe được phân tích từ gần 300.000 người tham gia vào một nghiên cứu về bệnh ung thư và chế độ ăn kiêng dài hạn.
Nhóm nghiên cứu giải thích: “Trong nghiên cứu hiện tại, chúng tôi ước tính sự khác biệt về giới tính trong nguy cơ mắc 21 khối u rắn tại các địa điểm giải phẫu chung, đặc biệt nhấn mạnh vào việc định lượng mức độ khác biệt trong các hành vi nguy cơ (hút thuốc và sử dụng rượu), nhân trắc học (chỉ số khối cơ thể và chiều cao ), các yếu tố lối sống (hoạt động thể chất, chế độ ăn uống, sử dụng thuốc), tiền sử bệnh tật và gia đình đã giải thích nguy cơ ung thư cao hơn ở nam giới”.
Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy các yếu tố phi sinh học có thể chiếm từ 11,2% đến 49,5% nguy cơ gia tăng ung thư ở nam giới, tùy thuộc vào từng loại ung thư được nghiên cứu. Về nguy cơ ung thư không giải phẫu được chia sẻ, phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới đối với hai loại ung thư bao gồm tuyến giáp và túi mật.
Đối với một số bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư phổi, nghiên cứu cho thấy gần 50% nguy cơ gia tăng ở nam giới, có thể là do các yếu tố lối sống. Nhưng các bệnh ung thư khác, chẳng hạn như thực quản thì các yếu tố phi sinh học chỉ có thể giải thích cho khoảng 10% nguy cơ gia tăng.
Sarah Jackson, tác giả chính của nghiên cứu mới giải thích: “Kết quả của chúng tôi cho thấy có sự khác biệt về tỷ lệ mắc bệnh ung thư, nhưng không thể giải thích được do tiếp xúc với môi trường. Điều này cho thấy có những khác biệt sinh học nội tại giữa nam giới và phụ nữ ảnh hưởng đến tính nhạy cảm với bệnh ung thư”.
Tất nhiên, việc xác định sự tồn tại của những khác biệt sinh học nội tại ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư giữa nam và nữ chỉ là bước đầu tiên của một chặng đường nghiên cứu dài. Chính xác cơ chế đó là gì thì chưa ai rõ và nó có khả năng thay đổi tùy thuộc vào từng loại ung thư cụ thể.
Sự khác biệt sinh học là một phần nguyên nhân khiến nam giới dễ mắc ung thư hơn?
Hormone steroid giới tính chắc chắn giải thích cho một số khác biệt dựa trên giới tính. Ví dụ, nồng độ testosterone cao có liên quan đến nguy cơ ung thư da và gan cao hơn ở nam giới. Trong khi các hormone như progesterone và estrogen có thể làm giảm tỷ lệ ung thư ruột kết ở phụ nữ.
Các nhà nghiên cứu suy đoán trong nghiên cứu mới: “Về mặt miễn dịch, các phản ứng miễn dịch bẩm sinh và thích ứng mạnh hơn (đặc biệt là Th2) ở phụ nữ có thể làm giảm tính nhạy cảm với ung thư. Do đó, virus C và virus gây u nhú ở người có thể làm giảm nguy cơ ung thư gan và ung thư hầu họng”.
Nhìn chung, các nhà nghiên cứu đang ngày càng cố gắng giải thích sự khác biệt sinh học dựa trên giới tính trong các nghiên cứu lâm sàng.
Các nghiên cứu khác gần đây đã xem xét sự khác biệt dựa trên giới tính trong mọi thứ, từ chẩn đoán Covid-19 đến nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Bằng cách tìm hiểu cơ chế ảnh hưởng của những căn bệnh này đến nam giới có sự khác biệt như thế nào đối với phụ nữ, các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về cơ chế dẫn đến các kết quả lâm sàng.
Một bài nghiên cứu từ hai nhà nghiên cứu ung thư Luo và Colditz giải thích, sự khác biệt về giới tính cần phải được tính đến trong tất cả các giai đoạn quản lý bệnh nhân ung thư. Giới tính có thể là một biến số sinh học quan trọng dự đoán nguy cơ, phòng ngừa từ sớm, tầm soát, chữa trị và phòng ngừa thứ phát bệnh ung thư.
Nghiên cứu mới đã được công bố trên tạp chí Cancer.
>>> Tại sao một ngày làm việc trí óc căng thẳng lại mệt mỏi không kém một ngày lao động chân tay?
Nguồn: Newatlas
