404 Not Found
Writer
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn nhạy cảm nhất kể từ sau đại dịch. Khi số lượng tài khoản giao dịch vượt mốc 11 triệu, quy mô dữ liệu tài chính mở rộng chưa từng có, cũng là lúc nguy cơ tấn công mạng tăng theo cấp số nhân. Trong bối cảnh chuẩn bị nâng hạng thị trường vào đầu năm 2026, an toàn thông tin không còn là vấn đề kỹ thuật mà là yếu tố then chốt để bảo vệ niềm tin nhà đầu tư và sự ổn định của hệ thống tài chính.
Với hơn 11 triệu tài khoản được ghi nhận đến cuối tháng 9/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam đang trở thành mục tiêu hấp dẫn trong mắt giới tấn công mạng. Dữ liệu tài chính, đặc biệt là lịch sử giao dịch, thông tin định danh và danh mục đầu tư, là loại tài sản vừa nhạy cảm vừa có giá trị cao. Một khi bị rò rỉ, hậu quả không chỉ dừng lại ở thiệt hại tài sản mà còn kéo theo nguy cơ bị theo dõi, thao túng và dựng lại toàn bộ chân dung tài chính của nhà đầu tư.
Báo cáo từ Viettel Cyber Security (VCS) cho thấy trong năm qua, ngành tài chính, ngân hàng và chứng khoán chiếm hơn 41% tổng số vụ tấn công, giả mạo và lừa đảo mạng. Đáng chú ý, hơn 40% sự cố rò rỉ dữ liệu xuất phát từ các nhà cung cấp bên thứ ba, cùng 11% đến từ bên thứ tư. Càng liên kết chặt chẽ với nhiều đối tác công nghệ, rủi ro mất an toàn thông tin càng lớn. Tin tặc không cần tấn công thẳng vào hệ thống trung tâm, mà có thể đi đường vòng thông qua một mắt xích yếu trong chuỗi cung ứng.
Phần lớn công ty chứng khoán hiện vẫn dựa vào hạ tầng công nghệ kế thừa, nơi việc cập nhật và vá lỗi diễn ra chậm hơn tốc độ xuất hiện của các lỗ hổng mới. Cấu trúc hệ thống tích hợp nhiều lớp và đối tác khiến quản trị rủi ro trở nên phức tạp, trong khi nhân sự bảo mật còn mỏng và chủ yếu hoạt động theo hướng khắc phục hơn là phòng thủ chủ động. Không ít doanh nghiệp thiếu đội phản ứng sự cố độc lập, dẫn tới việc ứng phó rời rạc, phụ thuộc vào kinh nghiệm cá nhân. Trong môi trường mà mỗi mili-giây giao dịch đều mang giá trị, chỉ một API lỗi thời hay máy chủ chưa được vá cũng đủ tạo ra “điểm gãy” cho toàn hệ thống.
Từ góc nhìn chuyên môn, vấn đề cốt lõi không nằm ở công nghệ mà ở tư duy an ninh. Dữ liệu phải trở thành trọng tâm của chiến lược bảo mật, được bảo vệ theo nguyên tắc phòng vệ nhiều lớp, với AI giám sát hành vi bất thường, xác thực đa yếu tố và cơ chế kiểm toán chéo giữa các đối tác công nghệ. Đầu tư vào con người là tuyến phòng thủ quan trọng nhất: xây dựng văn hóa an ninh mạng, chuẩn hóa quy trình và huấn luyện nhận thức cho toàn bộ nhân viên. Một hệ thống chỉ thực sự an toàn khi mỗi cá nhân trong đó hiểu rõ mình là một phần của lá chắn bảo vệ dữ liệu.
Ở cấp độ quản lý, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang thúc đẩy việc hoàn thiện hành lang pháp lý và triển khai hệ thống giám sát an ninh tập trung cho toàn ngành. Văn phòng Chính phủ cũng đã khẳng định rõ trong Thông báo số 552/TB-VPCP ngày 13/10/2025 rằng đảm bảo an toàn thông tin không còn là lựa chọn, mà là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc đối với doanh nghiệp. Đây là bước chuyển quan trọng, đưa an ninh mạng trở thành một tiêu chí quản trị rủi ro tài chính song hành cùng tuân thủ pháp lý.
Trong bức tranh ấy, vai trò của từng nhà đầu tư cá nhân cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Khi rủi ro mạng ngày càng tinh vi, việc tự bảo vệ tài khoản không chỉ là khuyến nghị mà là trách nhiệm với chính tài sản của mình. Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo nhà đầu tư nên kích hoạt xác thực đa yếu tố thay vì chỉ dùng mật khẩu, thường xuyên đổi mật khẩu mạnh và không sử dụng cùng một mật khẩu cho nhiều nền tảng. Việc kiểm tra định kỳ lịch sử đăng nhập, giới hạn quyền truy cập của các ứng dụng bên thứ ba và bật cảnh báo giao dịch là những biện pháp phòng vệ cơ bản nhưng hiệu quả. Ngoài ra, người dùng cần đặc biệt cảnh giác với các email hay tin nhắn giả mạo môi giới chứng khoán - hình thức tấn công lừa đảo đang gia tăng mạnh thời gian gần đây.
Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng khi thị trường chứng khoán được kỳ vọng nâng hạng vào tháng 1/2026. Cơ hội thu hút dòng vốn quốc tế là rất lớn, nhưng đi cùng là áp lực đảm bảo an toàn dữ liệu ở tầm cao hơn. Việc xây dựng lá chắn số không chỉ nhằm ngăn chặn tin tặc mà còn để duy trì niềm tin của nhà đầu tư và sự minh bạch của thị trường. Trong kỷ nguyên dữ liệu, an ninh mạng không còn là phần phụ của công nghệ mà đã trở thành điều kiện tiên quyết cho sự phát triển bền vững của toàn bộ hệ sinh thái tài chính Việt Nam.
Với hơn 11 triệu tài khoản được ghi nhận đến cuối tháng 9/2025, thị trường chứng khoán Việt Nam đang trở thành mục tiêu hấp dẫn trong mắt giới tấn công mạng. Dữ liệu tài chính, đặc biệt là lịch sử giao dịch, thông tin định danh và danh mục đầu tư, là loại tài sản vừa nhạy cảm vừa có giá trị cao. Một khi bị rò rỉ, hậu quả không chỉ dừng lại ở thiệt hại tài sản mà còn kéo theo nguy cơ bị theo dõi, thao túng và dựng lại toàn bộ chân dung tài chính của nhà đầu tư.
Báo cáo từ Viettel Cyber Security (VCS) cho thấy trong năm qua, ngành tài chính, ngân hàng và chứng khoán chiếm hơn 41% tổng số vụ tấn công, giả mạo và lừa đảo mạng. Đáng chú ý, hơn 40% sự cố rò rỉ dữ liệu xuất phát từ các nhà cung cấp bên thứ ba, cùng 11% đến từ bên thứ tư. Càng liên kết chặt chẽ với nhiều đối tác công nghệ, rủi ro mất an toàn thông tin càng lớn. Tin tặc không cần tấn công thẳng vào hệ thống trung tâm, mà có thể đi đường vòng thông qua một mắt xích yếu trong chuỗi cung ứng.
Phần lớn công ty chứng khoán hiện vẫn dựa vào hạ tầng công nghệ kế thừa, nơi việc cập nhật và vá lỗi diễn ra chậm hơn tốc độ xuất hiện của các lỗ hổng mới. Cấu trúc hệ thống tích hợp nhiều lớp và đối tác khiến quản trị rủi ro trở nên phức tạp, trong khi nhân sự bảo mật còn mỏng và chủ yếu hoạt động theo hướng khắc phục hơn là phòng thủ chủ động. Không ít doanh nghiệp thiếu đội phản ứng sự cố độc lập, dẫn tới việc ứng phó rời rạc, phụ thuộc vào kinh nghiệm cá nhân. Trong môi trường mà mỗi mili-giây giao dịch đều mang giá trị, chỉ một API lỗi thời hay máy chủ chưa được vá cũng đủ tạo ra “điểm gãy” cho toàn hệ thống.
Từ góc nhìn chuyên môn, vấn đề cốt lõi không nằm ở công nghệ mà ở tư duy an ninh. Dữ liệu phải trở thành trọng tâm của chiến lược bảo mật, được bảo vệ theo nguyên tắc phòng vệ nhiều lớp, với AI giám sát hành vi bất thường, xác thực đa yếu tố và cơ chế kiểm toán chéo giữa các đối tác công nghệ. Đầu tư vào con người là tuyến phòng thủ quan trọng nhất: xây dựng văn hóa an ninh mạng, chuẩn hóa quy trình và huấn luyện nhận thức cho toàn bộ nhân viên. Một hệ thống chỉ thực sự an toàn khi mỗi cá nhân trong đó hiểu rõ mình là một phần của lá chắn bảo vệ dữ liệu.
Ở cấp độ quản lý, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang thúc đẩy việc hoàn thiện hành lang pháp lý và triển khai hệ thống giám sát an ninh tập trung cho toàn ngành. Văn phòng Chính phủ cũng đã khẳng định rõ trong Thông báo số 552/TB-VPCP ngày 13/10/2025 rằng đảm bảo an toàn thông tin không còn là lựa chọn, mà là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc đối với doanh nghiệp. Đây là bước chuyển quan trọng, đưa an ninh mạng trở thành một tiêu chí quản trị rủi ro tài chính song hành cùng tuân thủ pháp lý.
Trong bức tranh ấy, vai trò của từng nhà đầu tư cá nhân cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Khi rủi ro mạng ngày càng tinh vi, việc tự bảo vệ tài khoản không chỉ là khuyến nghị mà là trách nhiệm với chính tài sản của mình. Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo nhà đầu tư nên kích hoạt xác thực đa yếu tố thay vì chỉ dùng mật khẩu, thường xuyên đổi mật khẩu mạnh và không sử dụng cùng một mật khẩu cho nhiều nền tảng. Việc kiểm tra định kỳ lịch sử đăng nhập, giới hạn quyền truy cập của các ứng dụng bên thứ ba và bật cảnh báo giao dịch là những biện pháp phòng vệ cơ bản nhưng hiệu quả. Ngoài ra, người dùng cần đặc biệt cảnh giác với các email hay tin nhắn giả mạo môi giới chứng khoán - hình thức tấn công lừa đảo đang gia tăng mạnh thời gian gần đây.
Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt quan trọng khi thị trường chứng khoán được kỳ vọng nâng hạng vào tháng 1/2026. Cơ hội thu hút dòng vốn quốc tế là rất lớn, nhưng đi cùng là áp lực đảm bảo an toàn dữ liệu ở tầm cao hơn. Việc xây dựng lá chắn số không chỉ nhằm ngăn chặn tin tặc mà còn để duy trì niềm tin của nhà đầu tư và sự minh bạch của thị trường. Trong kỷ nguyên dữ liệu, an ninh mạng không còn là phần phụ của công nghệ mà đã trở thành điều kiện tiên quyết cho sự phát triển bền vững của toàn bộ hệ sinh thái tài chính Việt Nam.
Được phối hợp thực hiện bởi các chuyên gia của Bkav,
cộng đồng An ninh mạng Việt Nam WhiteHat
và cộng đồng Khoa học công nghệ VnReview
