Ai bị ù tai vào mà đọc: hóa ra giấc ngủ lại ảnh hưởng tới chứng ù tai

[thuha19051234]

Trên thế giới ước tính có khoảng 15% dân số bị ù tai. Đây là chứng bệnh một ai đó luôn nghe thấy âm thanh như tiếng chuông hoặc tiếng vo ve trong taic. Hệ quả nghiêm trọng của chứng ù tai là có thể bị mất thính giác.

Tìm hiểu chứng ù tai qua giấc ngủ​

Tình trạng này không chỉ gây khó chịu cho người bệnh mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe tinh thần, thường gây ra căng thẳng hoặc trầm cảm. Đặc biệt điều này còn là nguy cơ cao đối với những bệnh nhân bị ù tai trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Hiện không có cách chữa trị chứng ù tai. Vì vậy, việc tìm ra cách để quản lý hoặc điều trị bệnh tốt hơn có thể giúp ích cho hàng triệu người trên thế giới.
Một lĩnh vực nghiên cứu có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về chứng ù tai chính là giấc ngủ. Có thể giải thích cho mối quan hệ này. Đầu tiên, ù tai chính là một ảo giác của thính giác, khi hoạt động não của chúng ta khiến chúng ta nhìn, nghe hoặc ngửi những thứ không có ở đó. Hầu hết mọi người chỉ trải qua nhận thức ảo khi họ đang ngủ. Nhưng đối với những người bị ù tai, họ nghe thấy những âm thanh "ma quái" ngay khi đang tỉnh. Lý do thứ 2 là vì ù tai làm thay đổi hoạt động của não, với một số vùng não nhất định (chẳng hạn như những vùng liên quan đến thính giác) có khả năng hoạt động nhiều hơn bình thường. Điều này cũng có thể giải thích những triệu chứng xảy ra, khi chúng ta ngủ, hoạt động ở những vùng não tương tự này cũng thay đổi.
Những đánh giá nghiên cứu gần đây đã xác định một số cơ chế não làm cơ sở cho cả chứng ù tai và giấc ngủ. Hiểu rõ hơn về các cơ chế này - và cách cả hai được kết nối - một ngày nào đó có thể giúp chúng ta tìm ra cách kiểm soát và điều trị chứng ù tai.

Giấc ngủ có liên quan đến bệnh ù tai​

Khi con người chìm vào giấc ngủ, cơ thể chúng ta trải qua nhiều giai đoạn của giấc ngủ, một trong những giai đoạn quan trọng nhất của giấc ngủ là giấc ngủ sâu, khi đó chúng ta ngủ yên giấc nhất. Trong khi ngủ sâu, ngủ bằng "sóng chậm" hoạt động của não di chuyển theo các "sóng" đặc biệt qua các vùng khác nhau của não, cùng nhau kích hoạt các vùng lớn (chẳng hạn như những vùng liên quan đến trí nhớ và xử lý âm thanh) trước khi chuyển sang những vùng khác. Các nhà nghiên cứu cho rằng giấc ngủ sóng chậm cho phép các tế bào thần kinh của não (tế bào não chuyên biệt gửi và nhận thông tin) phục hồi sau sự hao mòn hàng ngày, đồng thời biến giấc ngủ thành thời gian nghỉ ngơi thực sự. Điều này vô cùng quan trọng với trí nhớ của mỗi người.
Không phải mọi khu vực của não đều trải qua cùng một lượng hoạt động sóng chậm. Nó rõ ràng nhất ở những khu vực mà chúng ta sử dụng nhiều nhất khi thức, chẳng hạn như những vùng não quan trọng đối với chức năng vận động và thị giác. Tuy nhiên, đôi khi một số vùng não có thể hoạt động quá mức trong giấc ngủ sâu này. Đây là những gì thường xảy ra trong chứng rối loạn giấc ngủ như mộng du. Điều tương tự cũng có thể xảy ra ở những người bị ù tai. Các nhà nghiên cứu cho rằng các vùng não hiếu động có thể tỉnh táo trong khi não đang ngủ. Điều này sẽ giải thích tại sao nhiều người bị ù tai thường xuyên bị rối loạn giấc ngủ và kinh hãi ban đêm hơn những người không bị ù tai.
Những bệnh nhân ù tai cũng dành nhiều thời gian hơn để ngủ ngắn (ngủ nhẹ). Các nghiên cứu đều tin rằng, chứng ù tai khiến não không tạo ra hoạt động sóng chậm cần thiết để có một giấc ngủ sâu, dẫn đến giấc ngủ nhẹ và bị gián đoạn. Mặc dù trung bình những bệnh nhân ù tai thường có giấc ngủ sâu ít hơn so với những người không bị ù tai, nhưng nghiên cứu đã xem xét cho thấy một số giấc ngủ sâu hầu như không bị ảnh hưởng bởi chứng ù tai. Điều này được cho là do hoạt động não xảy ra trong giấc ngủ sâu thực sự đã ngăn chặn chứng ù tai.
Có một số cách để não có thể ngăn chặn chứng ù tai khi ngủ sâu. Đầu tiên phải nói đến các tế bào thần kinh của não. Sau một thời gian đánh thức, các tế bào thần kinh trong não được cho là sẽ chuyển sang chế độ hoạt động sóng chậm để phục hồi. Càng nhiều tế bào thần kinh cùng ở trong chế độ này, thì càng có nhiều không gian cho phần còn lại của não tham gia.

Động lực cho giác ngủ có thể đủ mạnh để các tế bào thần kinh trong não cuối cùng sẽ chuyển sang chế độ hoạt động sóng chậm. Và vì điều này đặc biệt áp dụng cho các vùng não hoạt động quá mức trong thời gian thức, cho nên các nhà nghiên cứu cho rằng chứng ù tai có thể bị kìm hãm do kết quả của việc đó.
Hoạt động sóng chậm cũng được chứng minh là có thể cản trở được sự liên lạc giữa các vùng não. Trong giấc ngủ sâu nhất, khi hoạt động của sóng chậm là mạnh nhất, điều này có thể giữ cho các vùng "hiếu động" không làm phiến các vùng não khác và không làm gián đoạn giấc ngủ. Điều này giải thích lý do tại sao những người bị ù tai vẫn có thể đi vào giấc ngủ sâu và tại sao chứng ù tai có thể bị giảm bớt trong thời gian đó.
Giấc ngủ cũng rất quan trọng để tăng cường trí nhớ của chúng ta, bằng cách thúc đẩy những thay đổi trong kết nối giữa các tế bào thần kinh trong não. Các nghiên cứu tin rằng những thay đổi trong kết nối của não trong khi ngủ đang góp phần làm cho chứng ù tai kéo dài trong một thời gian dài sau một lần kích hoạt ban đầu.

Nghiên cứu về giấc ngủ giúp điều trị chứng ù tai​

Cường độ ù tai có thể thay đổi trong suốt một ngày dài, việc điều tra những thay đổi của chứng ù tai trong khi ngủ có thể giúp xử lý trực tiếp những gì bộ não làm để gây ra sự dao động về cường độ ù tai. Điều đó cũng có nghĩa, chúng ta có thể điều khiển giấc ngủ để cải thiện sức khỏe bệnh nhân hay phát triển các phương pháp điều trị mới cho chứng ù tai.
Chẳng hạn việc gián đoạn giấc ngủ có thể được giảm bớt và hoạt động của sóng chậm có thể được tăng cường thông qua các mô hình hạn chế giấc ngủ, nơi bệnh nhân được yêu cầu chỉ đi ngủ khi họ thực sự mệt mỏi. Tăng cường độ giấc ngủ có thể giúp nhận thức được rõ hơn tác động của giấc ngủ với chứng ù tai.
Các nghiên cứu cũng nghi ngờ về việc giấc ngủ sâu có nhiều khả năng ảnh hưởng đến chứng ù tai nhất, nhưng có nhiều giai đoạn khác của giấc ngủ xảy ra, như chuyển động mắt nhanh hoặc giấc ngủ REM - mỗi giai đoạn có các mô hình hoạt động riêng của não.
Các nghiên cứu tương lai có thể theo dõi cùng lúc cả giai đoạn ngủ và hoạt động ù tai trong não, bằng cách ghi lại hoạt động của não. Điều này có thể giúp tìm hiểu thêm về mối liên hệ giữa chứng ù tai và giấc ngủ, đồng thời hiểu cách làm giảm chứng ù tai nhờ hoạt động tự nhiên của não bộ.

>>> Hàng tỷ người sẽ bị mất ngủ vì biến đổi khí hậu.
Nguồn sciencealert