Thảo Nông
Writer
Dự án Space Garden, giống như một nhà kính chứa đầy cây và hạt giống, dự kiến sẽ được phóng lên quỹ đạo Trái Đất tầm thấp trong 5-7 năm tới. Một mô hình của khu vườn độc đáo này đang được trưng bày tại triển lãm kiến trúc Venice Biennale 2025.
Mô hình ườn vũ trụ Space Garden trưng bày tại triển lãm kiến trúc Venice Biennale 2025
Space Garden: "Nhà kính" bay quanh Trái Đất
Một dự án đầy tham vọng mang tên Space Garden (Vườn vũ trụ), với mục tiêu xây dựng một khu vườn giống như nhà kính chứa đầy cây cối và hạt giống bay trên quỹ đạo, đang được các nhà khoa học và kiến trúc sư thúc đẩy. Dự án này được kỳ vọng sẽ được phóng lên quỹ đạo Trái Đất thấp (LEO) trong vòng 5 đến 7 năm tới.
Đây là sản phẩm của sự hợp tác giữa công ty thiết kế và kiến trúc nổi tiếng của Anh Heatherwick Studio và Viện Aurelia, một phòng thí nghiệm của Mỹ chuyên nghiên cứu và phát triển các kiến trúc dành cho không gian. Bà Ariel Ekblaw, Giám đốc điều hành (CEO) của Viện Aurelia, cùng các đồng nghiệp hiện đang trong quá trình tìm kiếm các nguồn tài trợ để có thể triển khai dự án độc đáo này.
Mô hình Vườn vũ trụ tại Venice Biennale 2025
Để công chúng có thể hình dung rõ hơn về dự án, một mô hình của Space Garden với kích thước 4m x 4m, bằng khoảng 1/3 kích thước thật, hiện đang được trưng bày tại triển lãm kiến trúc danh giá Venice Biennale 2025, diễn ra tại Ý từ ngày 10 tháng 5 đến ngày 23 tháng 11.
Mô hình này, được chế tạo bởi công ty Millimetre của Anh, là một cấu trúc ấn tượng bao gồm 30 khoang nhỏ. Các khoang này vươn ra từ một cấu trúc trung tâm có khả năng phát sáng, được thiết kế tượng trưng cho hình ảnh quả lựu – một trong những loại cây đầu tiên mà con người trồng trọt trong lịch sử.
Mô phỏng Space Garden khi đóng và mở các "cánh tay"
Thiết kế và cơ chế hoạt động thông minh
Mỗi khoang trong số 30 khoang của Space Garden sẽ có một môi trường và khí hậu được kiểm soát riêng biệt, chứa đựng một loài cây, nấm hoặc tảo cụ thể được trồng tại một khu vườn cộng đồng trên Trái Đất trước khi được đưa lên không gian.
Bà Ekblaw cho biết, những "cánh tay" có dạng ống lồng (chính là các khoang chứa cây) vươn ra từ cấu trúc trung tâm thường sẽ được thu gọn vào trong. Khi được đóng lại, chúng sẽ tạo thành một lớp vỏ che chắn, bảo vệ các loài thực vật bên trong khỏi các mảnh vỡ không gian nguy hiểm. Cơ chế đóng mở này cũng có thể được sử dụng để tái tạo lại chu kỳ ngày - đêm trên Trái Đất bằng cách đóng lại để chặn ánh sáng hoặc mở ra để cho cây tiếp nhận ánh sáng. Ngoài ra, toàn bộ cấu trúc Space Garden cũng có thể tự xoay để luôn hướng về phía Mặt Trời, nhằm tối ưu hóa việc thu nhận năng lượng qua các tấm pin quang điện.
Nhóm dự án đang hợp tác với công ty Nhật Bản Daikin Industries để phát triển các thành phần kỹ thuật phức tạp bên trong Space Garden, đặc biệt tập trung vào các hệ thống kiểm soát không khí và tuần hoàn nước. Một mô hình mặt cắt của một khoang chứa cây cũng đã được chế tạo tại Trung tâm Công nghệ Autodesk ở Boston (Mỹ) trong khuôn khổ chương trình nghiên cứu của Viện Aurelia.
Mục đích đa dạng: Từ nghiên cứu khoa học đến sức khỏe tinh thần
Space Garden không chỉ đơn thuần phục vụ cho các mục tiêu nghiên cứu khoa học hay phát triển nền nông nghiệp ngoài Trái Đất, mà nó còn có một vai trò quan trọng khác là giúp nâng cao sức khỏe tinh thần cho các phi hành gia.
Bà Ekblaw cho biết, các phi hành gia trên các trạm vũ trụ lân cận có thể thỉnh thoảng ghé qua Space Garden để làm vườn hoặc thu thập các mẫu vật. Việc được tiếp xúc và chăm sóc cây xanh trong môi trường không gian khắc nghiệt được kỳ vọng sẽ mang lại những tác động tích cực đến tâm lý của họ.
Bên cạnh đó, các dữ liệu thu được từ việc theo dõi liên tục các điều kiện môi trường và tốc độ tăng trưởng của các loài cây sẽ cho phép con người hiểu rõ hơn về cách thức trồng thực phẩm một cách hiệu quả ngoài không gian. Khu vườn này cũng sẽ giúp thử nghiệm việc trồng trọt một cách tự động hóa để có thể hỗ trợ cho các nhiệm vụ thám hiểm không gian dài hạn trong tương lai (như lên Sao Hỏa), đồng thời giúp xây dựng các chiến lược nông nghiệp tốt hơn trong những môi trường bị hạn chế về tài nguyên ngay trên chính Trái Đất.
Lịch sử trồng trọt trong không gian
Trong nhiều thập kỷ qua, con người đã có những thử nghiệm đầu tiên về việc trồng trọt trong không gian. Các phi hành gia Nga chính là những người tiên phong trong lĩnh vực này vào những năm 1970. Họ đã trồng hành, thu hoạch và thậm chí ăn chúng ngay trên trạm vũ trụ Salyut 1. Kể từ đó, những nhà thám hiểm quỹ đạo khác đã trồng thành công các loại rau cải, cà chua, hoa cúc ngũ sắc...
Thậm chí, một tàu vũ trụ của Trung Quốc đã mang theo hạt giống bông đến phía xa của Mặt Trăng vào năm 2019. Những hạt giống này đã nảy mầm khoảng hai tuần sau khi tàu hạ cánh, nhưng đã nhanh chóng chết đi trong điều kiện ban đêm lạnh giá và khắc nghiệt của Mặt Trăng.
Dự án Space Garden với quy mô và công nghệ tiên tiến của mình được kỳ vọng sẽ là một bước tiến vượt bậc, biến việc trồng trọt bền vững trong không gian trở nên khả thi hơn bao giờ hết.
Mô hình ườn vũ trụ Space Garden trưng bày tại triển lãm kiến trúc Venice Biennale 2025
Space Garden: "Nhà kính" bay quanh Trái Đất
Một dự án đầy tham vọng mang tên Space Garden (Vườn vũ trụ), với mục tiêu xây dựng một khu vườn giống như nhà kính chứa đầy cây cối và hạt giống bay trên quỹ đạo, đang được các nhà khoa học và kiến trúc sư thúc đẩy. Dự án này được kỳ vọng sẽ được phóng lên quỹ đạo Trái Đất thấp (LEO) trong vòng 5 đến 7 năm tới.
Đây là sản phẩm của sự hợp tác giữa công ty thiết kế và kiến trúc nổi tiếng của Anh Heatherwick Studio và Viện Aurelia, một phòng thí nghiệm của Mỹ chuyên nghiên cứu và phát triển các kiến trúc dành cho không gian. Bà Ariel Ekblaw, Giám đốc điều hành (CEO) của Viện Aurelia, cùng các đồng nghiệp hiện đang trong quá trình tìm kiếm các nguồn tài trợ để có thể triển khai dự án độc đáo này.
Mô hình Vườn vũ trụ tại Venice Biennale 2025
Để công chúng có thể hình dung rõ hơn về dự án, một mô hình của Space Garden với kích thước 4m x 4m, bằng khoảng 1/3 kích thước thật, hiện đang được trưng bày tại triển lãm kiến trúc danh giá Venice Biennale 2025, diễn ra tại Ý từ ngày 10 tháng 5 đến ngày 23 tháng 11.
Mô hình này, được chế tạo bởi công ty Millimetre của Anh, là một cấu trúc ấn tượng bao gồm 30 khoang nhỏ. Các khoang này vươn ra từ một cấu trúc trung tâm có khả năng phát sáng, được thiết kế tượng trưng cho hình ảnh quả lựu – một trong những loại cây đầu tiên mà con người trồng trọt trong lịch sử.
Mô phỏng Space Garden khi đóng và mở các "cánh tay"
Thiết kế và cơ chế hoạt động thông minh
Mỗi khoang trong số 30 khoang của Space Garden sẽ có một môi trường và khí hậu được kiểm soát riêng biệt, chứa đựng một loài cây, nấm hoặc tảo cụ thể được trồng tại một khu vườn cộng đồng trên Trái Đất trước khi được đưa lên không gian.
Bà Ekblaw cho biết, những "cánh tay" có dạng ống lồng (chính là các khoang chứa cây) vươn ra từ cấu trúc trung tâm thường sẽ được thu gọn vào trong. Khi được đóng lại, chúng sẽ tạo thành một lớp vỏ che chắn, bảo vệ các loài thực vật bên trong khỏi các mảnh vỡ không gian nguy hiểm. Cơ chế đóng mở này cũng có thể được sử dụng để tái tạo lại chu kỳ ngày - đêm trên Trái Đất bằng cách đóng lại để chặn ánh sáng hoặc mở ra để cho cây tiếp nhận ánh sáng. Ngoài ra, toàn bộ cấu trúc Space Garden cũng có thể tự xoay để luôn hướng về phía Mặt Trời, nhằm tối ưu hóa việc thu nhận năng lượng qua các tấm pin quang điện.
Nhóm dự án đang hợp tác với công ty Nhật Bản Daikin Industries để phát triển các thành phần kỹ thuật phức tạp bên trong Space Garden, đặc biệt tập trung vào các hệ thống kiểm soát không khí và tuần hoàn nước. Một mô hình mặt cắt của một khoang chứa cây cũng đã được chế tạo tại Trung tâm Công nghệ Autodesk ở Boston (Mỹ) trong khuôn khổ chương trình nghiên cứu của Viện Aurelia.
Mục đích đa dạng: Từ nghiên cứu khoa học đến sức khỏe tinh thần
Space Garden không chỉ đơn thuần phục vụ cho các mục tiêu nghiên cứu khoa học hay phát triển nền nông nghiệp ngoài Trái Đất, mà nó còn có một vai trò quan trọng khác là giúp nâng cao sức khỏe tinh thần cho các phi hành gia.
Bà Ekblaw cho biết, các phi hành gia trên các trạm vũ trụ lân cận có thể thỉnh thoảng ghé qua Space Garden để làm vườn hoặc thu thập các mẫu vật. Việc được tiếp xúc và chăm sóc cây xanh trong môi trường không gian khắc nghiệt được kỳ vọng sẽ mang lại những tác động tích cực đến tâm lý của họ.
Bên cạnh đó, các dữ liệu thu được từ việc theo dõi liên tục các điều kiện môi trường và tốc độ tăng trưởng của các loài cây sẽ cho phép con người hiểu rõ hơn về cách thức trồng thực phẩm một cách hiệu quả ngoài không gian. Khu vườn này cũng sẽ giúp thử nghiệm việc trồng trọt một cách tự động hóa để có thể hỗ trợ cho các nhiệm vụ thám hiểm không gian dài hạn trong tương lai (như lên Sao Hỏa), đồng thời giúp xây dựng các chiến lược nông nghiệp tốt hơn trong những môi trường bị hạn chế về tài nguyên ngay trên chính Trái Đất.
Lịch sử trồng trọt trong không gian
Trong nhiều thập kỷ qua, con người đã có những thử nghiệm đầu tiên về việc trồng trọt trong không gian. Các phi hành gia Nga chính là những người tiên phong trong lĩnh vực này vào những năm 1970. Họ đã trồng hành, thu hoạch và thậm chí ăn chúng ngay trên trạm vũ trụ Salyut 1. Kể từ đó, những nhà thám hiểm quỹ đạo khác đã trồng thành công các loại rau cải, cà chua, hoa cúc ngũ sắc...
Thậm chí, một tàu vũ trụ của Trung Quốc đã mang theo hạt giống bông đến phía xa của Mặt Trăng vào năm 2019. Những hạt giống này đã nảy mầm khoảng hai tuần sau khi tàu hạ cánh, nhưng đã nhanh chóng chết đi trong điều kiện ban đêm lạnh giá và khắc nghiệt của Mặt Trăng.
Dự án Space Garden với quy mô và công nghệ tiên tiến của mình được kỳ vọng sẽ là một bước tiến vượt bậc, biến việc trồng trọt bền vững trong không gian trở nên khả thi hơn bao giờ hết.
