Quang Trương
Pearl
Nếu một hệ thống AI có thể tự kiểm tra, tự lý giải và tự chịu trách nhiệm cho từng phép tính kế toán, liệu bạn có tin tưởng giao sổ sách doanh nghiệp của mình cho nó?
Một ví dụ nổi bật là Basis, công ty khởi nghiệp tại Mỹ mới thành lập hai năm nhưng đã nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ nền tảng kế toán AI dùng các mô hình GPT-4.1 và GPT-5 của OpenAI. Mục tiêu của họ không phải thay thế kế toán viên, mà là mở rộng năng lực của con người thông qua AI có thể suy nghĩ có cấu trúc và vẫn nằm trong tầm kiểm soát của người vận hành.
Nhờ cách tiếp cận này, nhiều công ty kế toán cho biết họ tiết kiệm tới 30% thời gian làm việc, trong khi chất lượng tư vấn và năng suất đều tăng rõ rệt. Quan trọng hơn, mỗi bước trong quy trình đều minh bạch. Hệ thống luôn giải thích nguồn dữ liệu, cách lập luận và lý do cho từng khuyến nghị điều mà các công cụ tự động hóa truyền thống thường không làm được.
Khi cần xử lý nhanh các truy vấn đơn giản, hệ thống dùng GPT-4.1 vì tốc độ tốt hơn. Nhưng với các tác vụ đòi hỏi suy luận sâu như đối chiếu tài chính hoặc tổng kết cuối tháng, GPT-5 đảm nhận nhờ khả năng phân tích và ngữ cảnh vượt trội.
Điều đáng nói là con người vẫn ở trong vòng kiểm soát. Các chuyên gia có thể xem lại toàn bộ quyết định của hệ thống, lý do chọn lựa và mức độ tin cậy của từng khuyến nghị. Điều này giúp AI không chỉ hiệu quả hơn mà còn đáng tin hơn yếu tố sống còn trong những ngành đòi hỏi trách nhiệm giải trình cao như tài chính, kiểm toán hay kế toán doanh nghiệp.
Trong bối cảnh nhiều tổ chức đang lo ngại AI “hộp đen” quá khó kiểm soát, mô hình của Basis cho thấy hướng đi ngược lại: AI vừa tự động, vừa có thể giải thích được. Cái đích cuối cùng không chỉ là tốc độ xử lý, mà là xây dựng niềm tin giữa con người và hệ thống AI điều kiện tiên quyết để AI thực sự trở thành cộng sự thay vì mối đe dọa.
AI trong kế toán đang tiến hóa từ công cụ tự động hóa sang người đồng hành có khả năng suy luận. Nó giúp các nhóm tài chính làm việc nhanh hơn, thông minh hơn, nhưng vẫn giữ nguyên quyền kiểm soát và trách nhiệm của con người.
Có thể một ngày nào đó, chính những “kế toán viên AI” như Basis sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn xây dựng lại niềm tin vào công nghệ.
Nguồn: artificialintelligence
Khi kế toán bắt đầu “suy nghĩ” như con người
Trong nhiều năm, tự động hóa tài chính chỉ dừng lại ở việc làm thay con người những công việc lặp đi lặp lại. Nhưng với sự xuất hiện của AI suy luận (agentic AI), câu chuyện đã khác. Giờ đây, thay vì chỉ tính toán, các hệ thống kế toán AI bắt đầu lý giải hiểu dữ liệu, kiểm chứng quyết định và thậm chí “trình bày” logic phía sau từng con số.Một ví dụ nổi bật là Basis, công ty khởi nghiệp tại Mỹ mới thành lập hai năm nhưng đã nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ nền tảng kế toán AI dùng các mô hình GPT-4.1 và GPT-5 của OpenAI. Mục tiêu của họ không phải thay thế kế toán viên, mà là mở rộng năng lực của con người thông qua AI có thể suy nghĩ có cấu trúc và vẫn nằm trong tầm kiểm soát của người vận hành.
Nhờ cách tiếp cận này, nhiều công ty kế toán cho biết họ tiết kiệm tới 30% thời gian làm việc, trong khi chất lượng tư vấn và năng suất đều tăng rõ rệt. Quan trọng hơn, mỗi bước trong quy trình đều minh bạch. Hệ thống luôn giải thích nguồn dữ liệu, cách lập luận và lý do cho từng khuyến nghị điều mà các công cụ tự động hóa truyền thống thường không làm được.
Từ “tác vụ” đến “mạng lưới quy trình”
Khác với các phần mềm chỉ xử lý từng nhiệm vụ rời rạc, Basis vận hành như một mạng lưới cộng tác giữa nhiều tác nhân AI. Một “AI giám sát” chính được hỗ trợ bởi GPT-5 sẽ quản lý tổng thể, rồi phân công cho các tác nhân phụ tùy theo loại dữ liệu và độ phức tạp của công việc.Khi cần xử lý nhanh các truy vấn đơn giản, hệ thống dùng GPT-4.1 vì tốc độ tốt hơn. Nhưng với các tác vụ đòi hỏi suy luận sâu như đối chiếu tài chính hoặc tổng kết cuối tháng, GPT-5 đảm nhận nhờ khả năng phân tích và ngữ cảnh vượt trội.
Điều đáng nói là con người vẫn ở trong vòng kiểm soát. Các chuyên gia có thể xem lại toàn bộ quyết định của hệ thống, lý do chọn lựa và mức độ tin cậy của từng khuyến nghị. Điều này giúp AI không chỉ hiệu quả hơn mà còn đáng tin hơn yếu tố sống còn trong những ngành đòi hỏi trách nhiệm giải trình cao như tài chính, kiểm toán hay kế toán doanh nghiệp.
Bài học vượt ra ngoài ngành kế toán
Điều thực sự đặc biệt ở Basis không nằm ở nghiệp vụ kế toán mà ở cách điều phối các mô hình AI. Hệ thống có thể tự chọn mô hình phù hợp nhất cho từng nhiệm vụ dựa trên độ chính xác, tốc độ và chi phí một khung vận hành có thể mở rộng sang các lĩnh vực khác như mua sắm, nhân sự hay tuân thủ.Trong bối cảnh nhiều tổ chức đang lo ngại AI “hộp đen” quá khó kiểm soát, mô hình của Basis cho thấy hướng đi ngược lại: AI vừa tự động, vừa có thể giải thích được. Cái đích cuối cùng không chỉ là tốc độ xử lý, mà là xây dựng niềm tin giữa con người và hệ thống AI điều kiện tiên quyết để AI thực sự trở thành cộng sự thay vì mối đe dọa.
AI trong kế toán đang tiến hóa từ công cụ tự động hóa sang người đồng hành có khả năng suy luận. Nó giúp các nhóm tài chính làm việc nhanh hơn, thông minh hơn, nhưng vẫn giữ nguyên quyền kiểm soát và trách nhiệm của con người.
Có thể một ngày nào đó, chính những “kế toán viên AI” như Basis sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn xây dựng lại niềm tin vào công nghệ.
Nguồn: artificialintelligence
