Mr Bens
Intern Writer
Trong gió lạnh cao nguyên Karakoram, binh sĩ Trung Quốc vác trên vai hệ thống tên lửa Red Arrow-12 và nhắm bắn mục tiêu từ xa. Loại vũ khí này có giá ngang một chiếc xe hơi sang trọng, đang trở thành công cụ mới để bộ binh Trung Quốc đối đầu với xe tăng. Trong khi đó, trên chiến trường Ukraine, xác tên lửa Javelin của Mỹ trị giá 174.000 đô la (khoảng 4,4 tỷ VNĐ) nằm rải rác, được dùng để phá hủy các công sự chỉ trị giá vài nghìn đô la.
Vũ khí chống tăng của cả phương Đông và phương Tây đã chứng minh được sức mạnh trong chiến đấu, nhưng lại đặt ra vấn đề lớn: chi phí sử dụng quá cao đang gây đau đầu cho các cường quốc quân sự.
Red Arrow-12 được Tập đoàn Công nghiệp Phương Bắc Trung Quốc công bố tại Triển lãm Quốc phòng Sartori châu Âu 2014. Dù chỉ nặng 22 kg, nó có thể xuyên giáp dày 1.100 mm, vượt trội so với mức 750 mm của Javelin. Hệ thống dẫn đường hồng ngoại hiện đại giúp nó khóa mục tiêu ở khoảng cách 4 km, hoạt động theo chế độ “khóa trước khi phóng, bắn và quên”, với góc tấn công tới 58 độ.
Javelin của Mỹ cũng có hệ thống dẫn đường hồng ngoại làm mát, khả năng tấn công từ trên xuống và công nghệ phóng nhẹ. Tuy nhiên, trên chiến trường Ukraine, nó bị chê vì mất hàng chục giây, thậm chí vài phút để khóa mục tiêu, tỷ lệ trúng đích thấp với các mục tiêu di chuyển.
Chi phí là một vấn đề lớn. Năm 2018, giá mỗi quả Javelin là 174.000 đô la (khoảng 4,4 tỷ VNĐ) và cả hệ thống lên đến 240.000 đô la (gần 6 tỷ VNĐ), đủ để mua ba chiếc BMW X5. Mỹ từng dùng Javelin để tấn công các mục tiêu nhỏ như lều trại và nhóm lính đơn lẻ ở Afghanistan. Trong khi đó, Red Arrow-12 tuy không công bố giá chính thức nhưng chi phí đầu dò hồng ngoại và các thành phần khác cũng tương đương một chiếc ô tô cao cấp.
Cả Trung Quốc và Mỹ đều rơi vào thế khó:
Trang bị đại trà thì cần đến hàng trăm triệu đô la, còn nếu hạn chế triển khai thì bộ binh không thể đối đầu xe tăng. PLA (Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc) đã cẩn thận tính toán, chỉ sử dụng những tên lửa đắt tiền vào các mục tiêu thực sự xứng đáng.
Red Arrow-12 từng có tỷ lệ bắn trúng cao trong các chiến dịch chống khủng bố của Pakistan, nhưng dùng để phá nhà đất thì chẳng khác gì dùng dao mổ trâu giết gà. Dù từng được Ả Rập Xê Út dùng để tiêu diệt xe tăng M1A2 của Mỹ, nhưng phần lớn thời gian, các tên lửa đắt tiền này chỉ nằm kho.
Năng lực sản xuất cũng là điểm nghẽn:
Sản lượng Javelin chỉ đạt 2.000 quả mỗi năm, và chỉ trong nửa năm chiến sự Nga-Ukraine, Mỹ đã tiêu gần hết kho dự trữ 5 năm. Trung Quốc thì tăng tốc sản xuất Red Arrow-12 để đáp ứng nhu cầu nội địa và xuất khẩu cho Pakistan, Ả Rập Xê Út và nhiều nước khác. Nhưng dây chuyền sản xuất vũ khí tiên tiến không thể tăng tốc như sản xuất hàng tiêu dùng.
Để giải quyết bài toán chi phí, Mỹ chuyển sang mua súng không giật Carl Gustaf M4 của Thụy Điển, nặng 6,7 kg, có hệ thống điều khiển hỏa lực thông minh và giá đạn chỉ bằng 1/20 so với Javelin.
Trung Quốc cũng tung ra nhiều lựa chọn giá rẻ:
Trong khi Red Arrow-12 vẫn được ưu tiên huấn luyện và sử dụng trong các đơn vị đặc biệt, bộ binh Trung Quốc vẫn dùng bệ phóng PF-98 để kết hợp hiệu quả giữa “tên lửa đắt tiền và vũ khí tiết kiệm”.
Ở Thâm Quyến, cựu binh Vương Minh ôm mô hình Javelin và kể lại quá khứ: “Chúng tôi từng dùng nó để bắn lạc đà ở Afghanistan, và trung đội trưởng như muốn khóc.” Còn tại Quân khu Tân Cương, mỗi quả Red Arrow-12 đều được khóa kỹ và chỉ có thể lấy ra khi có lệnh của chỉ huy lữ đoàn.
Chiến trường tương lai có thể chứng kiến cảnh một vài tên lửa Red Arrow-12, được dẫn đường bởi máy bay không người lái, hạ gục các chỉ huy xe tăng đối phương. Cùng lúc đó, những tên lửa giá rẻ sẽ được bộ binh dùng để tiêu diệt các mục tiêu bọc thép thông thường. Đó mới là hướng đi chiến lược cho một cuộc cách mạng quân sự bền vững. (Sohu)
Vũ khí chống tăng của cả phương Đông và phương Tây đã chứng minh được sức mạnh trong chiến đấu, nhưng lại đặt ra vấn đề lớn: chi phí sử dụng quá cao đang gây đau đầu cho các cường quốc quân sự.
Red Arrow-12 được Tập đoàn Công nghiệp Phương Bắc Trung Quốc công bố tại Triển lãm Quốc phòng Sartori châu Âu 2014. Dù chỉ nặng 22 kg, nó có thể xuyên giáp dày 1.100 mm, vượt trội so với mức 750 mm của Javelin. Hệ thống dẫn đường hồng ngoại hiện đại giúp nó khóa mục tiêu ở khoảng cách 4 km, hoạt động theo chế độ “khóa trước khi phóng, bắn và quên”, với góc tấn công tới 58 độ.
Javelin của Mỹ cũng có hệ thống dẫn đường hồng ngoại làm mát, khả năng tấn công từ trên xuống và công nghệ phóng nhẹ. Tuy nhiên, trên chiến trường Ukraine, nó bị chê vì mất hàng chục giây, thậm chí vài phút để khóa mục tiêu, tỷ lệ trúng đích thấp với các mục tiêu di chuyển.
Chi phí là một vấn đề lớn. Năm 2018, giá mỗi quả Javelin là 174.000 đô la (khoảng 4,4 tỷ VNĐ) và cả hệ thống lên đến 240.000 đô la (gần 6 tỷ VNĐ), đủ để mua ba chiếc BMW X5. Mỹ từng dùng Javelin để tấn công các mục tiêu nhỏ như lều trại và nhóm lính đơn lẻ ở Afghanistan. Trong khi đó, Red Arrow-12 tuy không công bố giá chính thức nhưng chi phí đầu dò hồng ngoại và các thành phần khác cũng tương đương một chiếc ô tô cao cấp.
Cả Trung Quốc và Mỹ đều rơi vào thế khó:
Trang bị đại trà thì cần đến hàng trăm triệu đô la, còn nếu hạn chế triển khai thì bộ binh không thể đối đầu xe tăng. PLA (Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc) đã cẩn thận tính toán, chỉ sử dụng những tên lửa đắt tiền vào các mục tiêu thực sự xứng đáng.
Tìm đường thoát khỏi cơn khát tên lửa và chi phí leo thang
Tên lửa Javelin được phát triển vào cuối Chiến tranh Lạnh để đối phó với xe tăng Liên Xô. Khi đó, đổi một tên lửa trị giá hàng trăm nghìn đô lấy một xe tăng trị giá 800.000 đô la là hợp lý. Nhưng hiện nay, 80% các trận chiến diễn ra trong đô thị, nơi mục tiêu bọc thép không còn phổ biến.
Red Arrow-12 từng có tỷ lệ bắn trúng cao trong các chiến dịch chống khủng bố của Pakistan, nhưng dùng để phá nhà đất thì chẳng khác gì dùng dao mổ trâu giết gà. Dù từng được Ả Rập Xê Út dùng để tiêu diệt xe tăng M1A2 của Mỹ, nhưng phần lớn thời gian, các tên lửa đắt tiền này chỉ nằm kho.
Năng lực sản xuất cũng là điểm nghẽn:
Sản lượng Javelin chỉ đạt 2.000 quả mỗi năm, và chỉ trong nửa năm chiến sự Nga-Ukraine, Mỹ đã tiêu gần hết kho dự trữ 5 năm. Trung Quốc thì tăng tốc sản xuất Red Arrow-12 để đáp ứng nhu cầu nội địa và xuất khẩu cho Pakistan, Ả Rập Xê Út và nhiều nước khác. Nhưng dây chuyền sản xuất vũ khí tiên tiến không thể tăng tốc như sản xuất hàng tiêu dùng.
Để giải quyết bài toán chi phí, Mỹ chuyển sang mua súng không giật Carl Gustaf M4 của Thụy Điển, nặng 6,7 kg, có hệ thống điều khiển hỏa lực thông minh và giá đạn chỉ bằng 1/20 so với Javelin.
Trung Quốc cũng tung ra nhiều lựa chọn giá rẻ:
- Tên lửa GAM-100 dẫn đường hồng ngoại, xuyên giáp 800 mm, giá chỉ bằng một nửa Red Arrow-12
- Tên lửa siêu nhỏ QN-202 cỡ nòng 40 mm, mỗi binh sĩ có thể mang theo 6 quả để tấn công liên tục
- Lựu đạn thông minh JK-1 giúp đạn 40 mm bắn xa tới 2.000 mét với chi phí thấp
Trong khi Red Arrow-12 vẫn được ưu tiên huấn luyện và sử dụng trong các đơn vị đặc biệt, bộ binh Trung Quốc vẫn dùng bệ phóng PF-98 để kết hợp hiệu quả giữa “tên lửa đắt tiền và vũ khí tiết kiệm”.
Ở Thâm Quyến, cựu binh Vương Minh ôm mô hình Javelin và kể lại quá khứ: “Chúng tôi từng dùng nó để bắn lạc đà ở Afghanistan, và trung đội trưởng như muốn khóc.” Còn tại Quân khu Tân Cương, mỗi quả Red Arrow-12 đều được khóa kỹ và chỉ có thể lấy ra khi có lệnh của chỉ huy lữ đoàn.
Chiến trường tương lai có thể chứng kiến cảnh một vài tên lửa Red Arrow-12, được dẫn đường bởi máy bay không người lái, hạ gục các chỉ huy xe tăng đối phương. Cùng lúc đó, những tên lửa giá rẻ sẽ được bộ binh dùng để tiêu diệt các mục tiêu bọc thép thông thường. Đó mới là hướng đi chiến lược cho một cuộc cách mạng quân sự bền vững. (Sohu)
