Sasha
Writer
Đối với Gundbert Scherf - người đồng sáng lập Helsing của Đức, công ty khởi nghiệp quốc phòng giá trị nhất châu Âu - cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã thay đổi mọi thứ.
Gundbert Scherf đã phải đấu tranh rất vất vả để thu hút đầu tư sau khi thành lập Helsing, startup chuyên sản xuất máy bay không người lái tấn công quân sự và AI chiến trường, 4 bốn năm trước.
Giờ đây, đó chỉ là vấn đề nhỏ nhất của ông. Công ty có trụ sở tại Munich này đã tăng giá trị hơn gấp đôi, lên 12 tỷ USD trong một đợt gọi vốn vào tháng trước.
"Năm nay, lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, châu Âu đang chi tiêu nhiều hơn cho việc mua sắm công nghệ quốc phòng, mở ra một lĩnh vực mới so với Mỹ", Gundbert Scherf nói.
Cựu đối tác tại McKinsey & Company cho biết châu Âu có thể đang ở bên bờ vực của một cuộc chuyển đổi trong đổi mới quốc phòng tương tự như Dự án Manhattan - nỗ lực khoa học đã chứng kiến Mỹ phát triển vũ khí hạt nhân nhanh chóng trong Thế chiến thứ hai.
"Châu Âu hiện đang dần chấp nhận vấn đề quốc phòng."
Hãng tin Reuters đã phỏng vấn hàng chục giám đốc điều hành, nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách để xem xét cách Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu - đặt mục tiêu đóng vai trò trung tâm trong việc tái vũ trang lục địa.
Chính phủ của Thủ tướng Friedrich Merz coi AI và startup công nghệ là chìa khóa cho các kế hoạch quốc phòng của mình và đang cắt giảm bộ máy hành chính để kết nối trực tiếp các startup với các cấp cao trong quân đội, theo các nguồn tin chia sẻ với Reuters.
Được định hình bởi chấn thương của chủ nghĩa quân phiệt Đức Quốc xã và tinh thần hòa bình mạnh mẽ sau chiến tranh, Đức từ lâu đã duy trì một lĩnh vực quốc phòng tương đối nhỏ và thận trọng, được bảo vệ bởi các đảm bảo an ninh của Mỹ.
Mô hình kinh doanh của Đức, được hình thành bởi sự e ngại rủi ro sâu sắc, cũng ưu tiên những cải tiến gia tăng hơn là đổi mới mang tính đột phá.
Hiện tại, với sự hỗ trợ quân sự của Mỹ đang trở nên bất ổn hơn, Đức - một trong những nước ủng hộ lớn nhất của Ukraine - có kế hoạch tăng gần gấp ba ngân sách quốc phòng thường xuyên lên khoảng 162 tỷ euro (175 tỷ USD) mỗi năm từ nay đến năm 2029.
Phần lớn số tiền đó sẽ được dùng để tái tạo bản chất của chiến tranh, các nguồn tin cho biết.
Helsing là một phần của làn sóng các công ty khởi nghiệp quốc phòng Đức đang phát triển công nghệ tiên tiến, từ robot AI giống xe tăng và tàu ngầm mini không người lái đến gián điệp sẵn sàng chiến đấu.
"Chúng tôi muốn giúp châu Âu lấy lại xương sống", Gundbert Scherf nói.
Một dự thảo luật đấu thầu mới, được nội các của Thủ tướng Friedrich Merz phê duyệt hôm 23/7 nhằm mục đích giảm bớt rào cản cho các công ty khởi nghiệp đang thiếu vốn tham gia đấu thầu bằng cách cho phép thanh toán trước cho các công ty này.
Luật này cũng sẽ cho phép các cơ quan chức năng giới hạn việc đấu thầu cho các nhà thầu trong Liên minh Châu Âu.
Marc Wietfeld, Giám đốc điều hành kiêm nhà sáng lập công ty sản xuất robot tự hành ARX Robotics, cho biết cuộc gặp gần đây với Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã cho thấy rõ ràng sự thay đổi sâu sắc ở Berlin.
"Ông ấy nói với tôi: 'Tiền không còn là cái cớ nữa - giờ nó đã có rồi'. Đó là một bước ngoặt", ông nói.
Đức dẫn đầu
Kể từ khi ông Donald Trump trở lại chính trường và tiếp tục đặt câu hỏi về cam kết của Mỹ đối với NATO, Đức đã cam kết đạt được mục tiêu mới của liên minh là chi tiêu quốc phòng 3,5% GDP vào năm 2029, nhanh hơn hầu hết các đồng minh châu Âu.
Các quan chức ở Berlin đã nhấn mạnh sự cần thiết phải thúc đẩy một ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu thay vì phụ thuộc vào các công ty Mỹ. Tuy nhiên, những rào cản đối với việc mở rộng quy mô các công ty hàng đầu trong ngành ở Đức - và châu Âu nói chung - là rất đáng kể.
Không giống như ở Mỹ, thị trường ở châu Âu bị phân mảnh. Mỗi quốc gia có bộ tiêu chuẩn mua sắm riêng để thực hiện hợp đồng.
Mỹ, quốc gia chi tiêu quân sự hàng đầu thế giới, đã có một đội ngũ các công ty quốc phòng khổng lồ, như Lockheed Martin và RTX, và một lợi thế trong các lĩnh vực then chốt, bao gồm công nghệ vệ tinh, máy bay chiến đấu và đạn dược dẫn đường chính xác.
Washington cũng bắt đầu thúc đẩy các công ty khởi nghiệp công nghệ quốc phòng vào năm 2015 - bao gồm Shield AI, nhà sản xuất máy bay không người lái Anduril và công ty phần mềm Palantir - bằng cách trao cho họ một phần hợp đồng quân sự.
Các công ty khởi nghiệp châu Âu cho đến gần đây vẫn trì trệ với rất ít sự hỗ trợ từ chính phủ.
Nhưng một phân tích của Aviation Week vào tháng 5 cho thấy 19 quốc gia chi tiêu quốc phòng hàng đầu châu Âu - bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine - dự kiến sẽ chi 180,1 tỷ USD trong năm nay cho mua sắm quân sự, so với 175,6 tỷ USD của Mỹ.
Hans Christoph Atzpodien, người đứng đầu Hiệp hội An ninh và Quốc phòng Đức (BDSV), cho biết một thách thức là hệ thống mua sắm của quân đội hướng đến các nhà cung cấp đã có uy tín và không phù hợp với tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ mới.
Bộ Quốc phòng Đức cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang thực hiện các bước để đẩy nhanh quá trình mua sắm và tích hợp tốt hơn các công ty khởi nghiệp nhằm nhanh chóng đưa công nghệ mới vào Bundeswehr.
Annette Lehnigk-Emden, người đứng đầu cơ quan mua sắm hùng mạnh của lực lượng vũ trang, đã nhấn mạnh máy bay không người lái và AI là những lĩnh vực mới nổi mà Đức cần phát triển.
"Những thay đổi mà chúng mang lại cho chiến trường cũng mang tính cách mạng như sự ra đời của súng máy, xe tăng hay máy bay", bà nói với Reuters.
Gián người máy làm gián điệp
Sven Weizenegger, người đứng đầu trung tâm Đổi mới Mạng, đơn vị thúc đẩy đổi mới của Bundeswehr, cho biết cuộc chiến ở Ukraine cũng đang thay đổi thái độ xã hội, xóa bỏ định kiến đối với hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng.
"Đức đã có một cái nhìn hoàn toàn mới về vấn đề an ninh kể từ cuộc xâm lược", ông nói.
Gián người máy
Weizenegger cho biết ông nhận được 20-30 yêu cầu trên Linkedin mỗi ngày, so với chỉ 2-3 yêu cầu mỗi tuần vào năm 2020, với những ý tưởng về công nghệ quốc phòng cần phát triển.
Một số ý tưởng đang được phát triển mang hơi hướng khoa học viễn tưởng – chẳng hạn như những con gián người máy của Swarm Biotactics được trang bị ba lô thu nhỏ chuyên dụng cho phép thu thập dữ liệu thời gian thực qua camera.
Kích thích điện (Electrical stimuli) sẽ cho phép con người điều khiển chuyển động của gián người máy từ xa. Mục đích là để chúng cung cấp thông tin giám sát trong môi trường khắc nghiệt - ví dụ như thông tin về vị trí của kẻ thù.
"Robot sinh học của chúng tôi được trang bị kích thích thần kinh, cảm biến và mô-đun giao tiếp an toàn", Giám đốc điều hành Stefan Wilhelm cho biết. “Chúng có thể được điều khiển riêng lẻ hoặc hoạt động tự động theo bầy đàn”.
Trong nửa đầu thế kỷ 20, các nhà khoa học Đức đã tiên phong trong nhiều công nghệ quân sự, trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, từ tên lửa đạn đạo đến máy bay phản lực và vũ khí dẫn đường. Nhưng sau thất bại trong Thế chiến II, Đức đã bị phi quân sự hóa và tài năng khoa học của họ bị phân tán.
Wernher von Braun, người phát minh ra tên lửa đạn đạo đầu tiên cho Đức Quốc xã, là một trong hàng trăm nhà khoa học và kỹ sư Đức được đưa đến Mỹ sau Thế chiến II, nơi ông sau đó làm việc tại NASA và phát triển tên lửa đưa tàu vũ trụ Apollo lên Mặt Trăng.
Trong những thập kỷ gần đây, đổi mới quốc phòng là động lực mạnh mẽ cho tiến bộ kinh tế. Các công nghệ như internet, GPS, chất bán dẫn và động cơ phản lực bắt nguồn từ các chương trình nghiên cứu quân sự trước khi thay đổi cuộc sống dân sự.
Do ảnh hưởng bởi giá năng lượng cao, nhu cầu xuất khẩu giảm sút và cạnh tranh từ Trung Quốc, nền kinh tế 4,75 nghìn tỷ đô la của Đức đã suy giảm trong hai năm qua. Việc mở rộng nghiên cứu quân sự có thể mang lại động lực kinh tế.
"Chúng ta chỉ cần đạt được tư duy này: một nền tảng công nghiệp quốc phòng vững mạnh đồng nghĩa với một nền kinh tế mạnh mẽ và đổi mới sáng tạo steroid", Markus Federle, đối tác quản lý tại công ty đầu tư tập trung vào quốc phòng Tholus Capital, cho biết.
Thoát khỏi “thung lũng tử thần”
Trước đây, tâm lý e ngại rủi ro của các nhà đầu tư châu Âu đã gây bất lợi cho các công ty khởi nghiệp, những công ty này đang chật vật tìm kiếm nguồn vốn cần thiết để vượt qua 'thung lũng tử thần' – giai đoạn đầu quan trọng khi chi phí cao mà doanh số lại thấp.
Nhưng việc các chính phủ châu Âu tăng cường chi tiêu quốc phòng sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã khiến các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội.
Châu Âu hiện có ba công ty khởi nghiệp với định giá kỳ lân hơn 1 tỷ đô la: Helsing, Quantum Systems, nhà sản xuất máy bay không người lái của Đức, và Tekever của Bồ Đào Nha, công ty cũng sản xuất máy bay không người lái.
"Hiện nay, Đức đang chịu rất nhiều áp lực để trở thành quốc gia dẫn đầu về quốc phòng của châu Âu", Sven Kruck, giám đốc chiến lược của Quantum, cho biết.
Đức đã trở thành nhà tài trợ quân sự lớn thứ hai của Ukraine, sau Mỹ. Một số nguồn tin cho biết, các đơn đặt hàng trước đây có thể mất nhiều năm để phê duyệt thì nay chỉ mất vài tháng, và các công ty khởi nghiệp châu Âu đã có cơ hội thử nghiệm sản phẩm của mình một cách nhanh chóng trên thực địa.
Vốn đầu tư mạo hiểm vào công nghệ quốc phòng châu Âu đạt 1 tỷ USD vào năm 2024, tăng từ mức khiêm tốn 373 triệu USD vào năm 2022, và dự kiến sẽ còn tăng mạnh hơn nữa trong năm nay.
"Xã hội đã nhận ra rằng chúng ta phải bảo vệ nền dân chủ của mình", Christian Saller, đối tác chung tại HV Capital, một nhà đầu tư vào cả ARX và Quantum Systems, cho biết.
Theo phân tích dữ liệu của Dealroom cho Reuters, vốn đầu tư mạo hiểm đã tăng trưởng nhanh hơn ở Đức so với các nơi khác. Dữ liệu cho thấy các công ty khởi nghiệp quốc phòng của Đức đã nhận được 1,4 tỷ USD trong 5 năm qua từ các nhà đầu tư, tiếp theo là Vương quốc Anh.
Jack Wang, đối tác tại công ty đầu tư mạo hiểm Project A, cho biết nhiều công ty khởi nghiệp quốc phòng của Đức - bắt nguồn từ năng lực kỹ thuật của đất nước - rất giỏi trong việc tích hợp các thành phần đã được thiết lập vào các hệ thống có khả năng mở rộng.
"Chất lượng nhân tài ở châu Âu cực kỳ cao, nhưng nhìn chung, không có quốc gia nào tốt hơn, không có nhân tài nào tốt hơn mà chúng tôi từng thấy ngoài Đức", ông nói.
Sự yếu kém trong ngành công nghiệp ô tô Đức đồng nghĩa với việc vẫn còn dư thừa năng lực sản xuất, bao gồm cả Mittelstand: các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) - xương sống của nền kinh tế Đức.
Stefan Thumann, CEO của công ty khởi nghiệp Donaustahl ở Bavaria, chuyên sản xuất đạn dược tự hành, cho biết ông nhận được 3 đến 5 đơn xin việc mỗi ngày từ công nhân tại các công ty ô tô.
"Các công ty khởi nghiệp chỉ cần đầu óc để thực hiện kỹ thuật và tạo mẫu", ông nói. "Và Mittelstand Đức sẽ là sức mạnh của họ."
Gundbert Scherf đã phải đấu tranh rất vất vả để thu hút đầu tư sau khi thành lập Helsing, startup chuyên sản xuất máy bay không người lái tấn công quân sự và AI chiến trường, 4 bốn năm trước.
Giờ đây, đó chỉ là vấn đề nhỏ nhất của ông. Công ty có trụ sở tại Munich này đã tăng giá trị hơn gấp đôi, lên 12 tỷ USD trong một đợt gọi vốn vào tháng trước.
"Năm nay, lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, châu Âu đang chi tiêu nhiều hơn cho việc mua sắm công nghệ quốc phòng, mở ra một lĩnh vực mới so với Mỹ", Gundbert Scherf nói.
Cựu đối tác tại McKinsey & Company cho biết châu Âu có thể đang ở bên bờ vực của một cuộc chuyển đổi trong đổi mới quốc phòng tương tự như Dự án Manhattan - nỗ lực khoa học đã chứng kiến Mỹ phát triển vũ khí hạt nhân nhanh chóng trong Thế chiến thứ hai.
"Châu Âu hiện đang dần chấp nhận vấn đề quốc phòng."
Hãng tin Reuters đã phỏng vấn hàng chục giám đốc điều hành, nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách để xem xét cách Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu - đặt mục tiêu đóng vai trò trung tâm trong việc tái vũ trang lục địa.
Chính phủ của Thủ tướng Friedrich Merz coi AI và startup công nghệ là chìa khóa cho các kế hoạch quốc phòng của mình và đang cắt giảm bộ máy hành chính để kết nối trực tiếp các startup với các cấp cao trong quân đội, theo các nguồn tin chia sẻ với Reuters.
Được định hình bởi chấn thương của chủ nghĩa quân phiệt Đức Quốc xã và tinh thần hòa bình mạnh mẽ sau chiến tranh, Đức từ lâu đã duy trì một lĩnh vực quốc phòng tương đối nhỏ và thận trọng, được bảo vệ bởi các đảm bảo an ninh của Mỹ.
Mô hình kinh doanh của Đức, được hình thành bởi sự e ngại rủi ro sâu sắc, cũng ưu tiên những cải tiến gia tăng hơn là đổi mới mang tính đột phá.
Hiện tại, với sự hỗ trợ quân sự của Mỹ đang trở nên bất ổn hơn, Đức - một trong những nước ủng hộ lớn nhất của Ukraine - có kế hoạch tăng gần gấp ba ngân sách quốc phòng thường xuyên lên khoảng 162 tỷ euro (175 tỷ USD) mỗi năm từ nay đến năm 2029.
Phần lớn số tiền đó sẽ được dùng để tái tạo bản chất của chiến tranh, các nguồn tin cho biết.
Helsing là một phần của làn sóng các công ty khởi nghiệp quốc phòng Đức đang phát triển công nghệ tiên tiến, từ robot AI giống xe tăng và tàu ngầm mini không người lái đến gián điệp sẵn sàng chiến đấu.
"Chúng tôi muốn giúp châu Âu lấy lại xương sống", Gundbert Scherf nói.
Một dự thảo luật đấu thầu mới, được nội các của Thủ tướng Friedrich Merz phê duyệt hôm 23/7 nhằm mục đích giảm bớt rào cản cho các công ty khởi nghiệp đang thiếu vốn tham gia đấu thầu bằng cách cho phép thanh toán trước cho các công ty này.
Luật này cũng sẽ cho phép các cơ quan chức năng giới hạn việc đấu thầu cho các nhà thầu trong Liên minh Châu Âu.
Marc Wietfeld, Giám đốc điều hành kiêm nhà sáng lập công ty sản xuất robot tự hành ARX Robotics, cho biết cuộc gặp gần đây với Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã cho thấy rõ ràng sự thay đổi sâu sắc ở Berlin.
"Ông ấy nói với tôi: 'Tiền không còn là cái cớ nữa - giờ nó đã có rồi'. Đó là một bước ngoặt", ông nói.
Đức dẫn đầu
Kể từ khi ông Donald Trump trở lại chính trường và tiếp tục đặt câu hỏi về cam kết của Mỹ đối với NATO, Đức đã cam kết đạt được mục tiêu mới của liên minh là chi tiêu quốc phòng 3,5% GDP vào năm 2029, nhanh hơn hầu hết các đồng minh châu Âu.
Các quan chức ở Berlin đã nhấn mạnh sự cần thiết phải thúc đẩy một ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu thay vì phụ thuộc vào các công ty Mỹ. Tuy nhiên, những rào cản đối với việc mở rộng quy mô các công ty hàng đầu trong ngành ở Đức - và châu Âu nói chung - là rất đáng kể.
Không giống như ở Mỹ, thị trường ở châu Âu bị phân mảnh. Mỗi quốc gia có bộ tiêu chuẩn mua sắm riêng để thực hiện hợp đồng.
Mỹ, quốc gia chi tiêu quân sự hàng đầu thế giới, đã có một đội ngũ các công ty quốc phòng khổng lồ, như Lockheed Martin và RTX, và một lợi thế trong các lĩnh vực then chốt, bao gồm công nghệ vệ tinh, máy bay chiến đấu và đạn dược dẫn đường chính xác.
Washington cũng bắt đầu thúc đẩy các công ty khởi nghiệp công nghệ quốc phòng vào năm 2015 - bao gồm Shield AI, nhà sản xuất máy bay không người lái Anduril và công ty phần mềm Palantir - bằng cách trao cho họ một phần hợp đồng quân sự.
Các công ty khởi nghiệp châu Âu cho đến gần đây vẫn trì trệ với rất ít sự hỗ trợ từ chính phủ.
Nhưng một phân tích của Aviation Week vào tháng 5 cho thấy 19 quốc gia chi tiêu quốc phòng hàng đầu châu Âu - bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine - dự kiến sẽ chi 180,1 tỷ USD trong năm nay cho mua sắm quân sự, so với 175,6 tỷ USD của Mỹ.
Hans Christoph Atzpodien, người đứng đầu Hiệp hội An ninh và Quốc phòng Đức (BDSV), cho biết một thách thức là hệ thống mua sắm của quân đội hướng đến các nhà cung cấp đã có uy tín và không phù hợp với tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ mới.
Bộ Quốc phòng Đức cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang thực hiện các bước để đẩy nhanh quá trình mua sắm và tích hợp tốt hơn các công ty khởi nghiệp nhằm nhanh chóng đưa công nghệ mới vào Bundeswehr.
Annette Lehnigk-Emden, người đứng đầu cơ quan mua sắm hùng mạnh của lực lượng vũ trang, đã nhấn mạnh máy bay không người lái và AI là những lĩnh vực mới nổi mà Đức cần phát triển.
"Những thay đổi mà chúng mang lại cho chiến trường cũng mang tính cách mạng như sự ra đời của súng máy, xe tăng hay máy bay", bà nói với Reuters.
Gián người máy làm gián điệp
Sven Weizenegger, người đứng đầu trung tâm Đổi mới Mạng, đơn vị thúc đẩy đổi mới của Bundeswehr, cho biết cuộc chiến ở Ukraine cũng đang thay đổi thái độ xã hội, xóa bỏ định kiến đối với hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng.
"Đức đã có một cái nhìn hoàn toàn mới về vấn đề an ninh kể từ cuộc xâm lược", ông nói.
Gián người máy
Weizenegger cho biết ông nhận được 20-30 yêu cầu trên Linkedin mỗi ngày, so với chỉ 2-3 yêu cầu mỗi tuần vào năm 2020, với những ý tưởng về công nghệ quốc phòng cần phát triển.
Một số ý tưởng đang được phát triển mang hơi hướng khoa học viễn tưởng – chẳng hạn như những con gián người máy của Swarm Biotactics được trang bị ba lô thu nhỏ chuyên dụng cho phép thu thập dữ liệu thời gian thực qua camera.
Kích thích điện (Electrical stimuli) sẽ cho phép con người điều khiển chuyển động của gián người máy từ xa. Mục đích là để chúng cung cấp thông tin giám sát trong môi trường khắc nghiệt - ví dụ như thông tin về vị trí của kẻ thù.
"Robot sinh học của chúng tôi được trang bị kích thích thần kinh, cảm biến và mô-đun giao tiếp an toàn", Giám đốc điều hành Stefan Wilhelm cho biết. “Chúng có thể được điều khiển riêng lẻ hoặc hoạt động tự động theo bầy đàn”.
Trong nửa đầu thế kỷ 20, các nhà khoa học Đức đã tiên phong trong nhiều công nghệ quân sự, trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, từ tên lửa đạn đạo đến máy bay phản lực và vũ khí dẫn đường. Nhưng sau thất bại trong Thế chiến II, Đức đã bị phi quân sự hóa và tài năng khoa học của họ bị phân tán.
Wernher von Braun, người phát minh ra tên lửa đạn đạo đầu tiên cho Đức Quốc xã, là một trong hàng trăm nhà khoa học và kỹ sư Đức được đưa đến Mỹ sau Thế chiến II, nơi ông sau đó làm việc tại NASA và phát triển tên lửa đưa tàu vũ trụ Apollo lên Mặt Trăng.
Trong những thập kỷ gần đây, đổi mới quốc phòng là động lực mạnh mẽ cho tiến bộ kinh tế. Các công nghệ như internet, GPS, chất bán dẫn và động cơ phản lực bắt nguồn từ các chương trình nghiên cứu quân sự trước khi thay đổi cuộc sống dân sự.
Do ảnh hưởng bởi giá năng lượng cao, nhu cầu xuất khẩu giảm sút và cạnh tranh từ Trung Quốc, nền kinh tế 4,75 nghìn tỷ đô la của Đức đã suy giảm trong hai năm qua. Việc mở rộng nghiên cứu quân sự có thể mang lại động lực kinh tế.
"Chúng ta chỉ cần đạt được tư duy này: một nền tảng công nghiệp quốc phòng vững mạnh đồng nghĩa với một nền kinh tế mạnh mẽ và đổi mới sáng tạo steroid", Markus Federle, đối tác quản lý tại công ty đầu tư tập trung vào quốc phòng Tholus Capital, cho biết.
Thoát khỏi “thung lũng tử thần”
Trước đây, tâm lý e ngại rủi ro của các nhà đầu tư châu Âu đã gây bất lợi cho các công ty khởi nghiệp, những công ty này đang chật vật tìm kiếm nguồn vốn cần thiết để vượt qua 'thung lũng tử thần' – giai đoạn đầu quan trọng khi chi phí cao mà doanh số lại thấp.
Nhưng việc các chính phủ châu Âu tăng cường chi tiêu quốc phòng sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã khiến các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội.
Châu Âu hiện có ba công ty khởi nghiệp với định giá kỳ lân hơn 1 tỷ đô la: Helsing, Quantum Systems, nhà sản xuất máy bay không người lái của Đức, và Tekever của Bồ Đào Nha, công ty cũng sản xuất máy bay không người lái.
"Hiện nay, Đức đang chịu rất nhiều áp lực để trở thành quốc gia dẫn đầu về quốc phòng của châu Âu", Sven Kruck, giám đốc chiến lược của Quantum, cho biết.
Đức đã trở thành nhà tài trợ quân sự lớn thứ hai của Ukraine, sau Mỹ. Một số nguồn tin cho biết, các đơn đặt hàng trước đây có thể mất nhiều năm để phê duyệt thì nay chỉ mất vài tháng, và các công ty khởi nghiệp châu Âu đã có cơ hội thử nghiệm sản phẩm của mình một cách nhanh chóng trên thực địa.
Vốn đầu tư mạo hiểm vào công nghệ quốc phòng châu Âu đạt 1 tỷ USD vào năm 2024, tăng từ mức khiêm tốn 373 triệu USD vào năm 2022, và dự kiến sẽ còn tăng mạnh hơn nữa trong năm nay.
"Xã hội đã nhận ra rằng chúng ta phải bảo vệ nền dân chủ của mình", Christian Saller, đối tác chung tại HV Capital, một nhà đầu tư vào cả ARX và Quantum Systems, cho biết.
Theo phân tích dữ liệu của Dealroom cho Reuters, vốn đầu tư mạo hiểm đã tăng trưởng nhanh hơn ở Đức so với các nơi khác. Dữ liệu cho thấy các công ty khởi nghiệp quốc phòng của Đức đã nhận được 1,4 tỷ USD trong 5 năm qua từ các nhà đầu tư, tiếp theo là Vương quốc Anh.
Jack Wang, đối tác tại công ty đầu tư mạo hiểm Project A, cho biết nhiều công ty khởi nghiệp quốc phòng của Đức - bắt nguồn từ năng lực kỹ thuật của đất nước - rất giỏi trong việc tích hợp các thành phần đã được thiết lập vào các hệ thống có khả năng mở rộng.
"Chất lượng nhân tài ở châu Âu cực kỳ cao, nhưng nhìn chung, không có quốc gia nào tốt hơn, không có nhân tài nào tốt hơn mà chúng tôi từng thấy ngoài Đức", ông nói.
Sự yếu kém trong ngành công nghiệp ô tô Đức đồng nghĩa với việc vẫn còn dư thừa năng lực sản xuất, bao gồm cả Mittelstand: các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) - xương sống của nền kinh tế Đức.
Stefan Thumann, CEO của công ty khởi nghiệp Donaustahl ở Bavaria, chuyên sản xuất đạn dược tự hành, cho biết ông nhận được 3 đến 5 đơn xin việc mỗi ngày từ công nhân tại các công ty ô tô.
"Các công ty khởi nghiệp chỉ cần đầu óc để thực hiện kỹ thuật và tạo mẫu", ông nói. "Và Mittelstand Đức sẽ là sức mạnh của họ."
