Bỉ Ngạn Hoa
Writer
Tôi bị cuốn hút bởi thiết bị theo dõi sức khỏe cá nhân, một món quà Giáng sinh từ chồng tôi. Thật thú vị khi biết được nhịp tim, nhịp thở, hoạt động, mức độ sẵn sàng và mức độ căng thẳng của tôi bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, chính dữ liệu về giấc ngủ khiến tôi mê mẩn và hơi lo lắng.
Tại sao nó lại nói rằng tôi chỉ ngủ 5 tiếng khi tôi đã nằm trên giường hơn 6 tiếng? Còn nữ, tôi đã ngủ nông trong hầu hết thời gian của đêm và chỉ ngủ sâu và mơ trong 30 phút? Điều đó không thể tốt được.
Tôi đã dành nhiều ngày để cố gắng hiểu những biểu đồ và đồ thị cho tôi biết điều gì về giấc ngủ của mình, rồi cuối cùng tôi cũng tỉnh táo lại. Là một nhà báo viết về giấc ngủ (rất nhiều), tôi biết rằng chất lượng tổng thể mới là điều quan trọng, chứ không phải việc tôi có mơ hay ngủ đủ sâu vào đêm qua hay không. Rốt cuộc, ai cũng phải thức khuya đôi khi vì con ốm, đi công tác hoặc một dự án công việc còn dang dở.
Tuy nhiên, đối với một số người, sự say mê với thiết bị theo dõi giấc ngủ của họ không hề giảm đi, nó trở thành nỗi ám ảnh cố hữu. Trên thực tế, có rất nhiều người lo lắng về dữ liệu giấc ngủ của mình khi cố gắng có được một đêm ngủ hoàn hảo đến nỗi các chuyên gia về giấc ngủ đã đặt ra một thuật ngữ cho hành vi này: orthosomnia.
Orthosomnia bắt nguồn từ từ tiếng Latin ortho, có nghĩa là đúng hoặc chính xác, và somnia, từ tiếng Latin có nghĩa là giấc ngủ, theo người phát minh ra thuật ngữ này, nhà tâm lý học lâm sàng Kelly Baron, giáo sư y học gia đình và phòng ngừa tại Đại học Utah (Mỹ), chuyên gia về y học giấc ngủ theo hành vi.
Baron và các đồng nghiệp của bà đã công bố các nghiên cứu trường hợp đầu tiên về orthosomnia vào năm 2017 sau khi gặp một số bệnh nhân khăng khăng rằng thiết bị theo dõi giấc ngủ của họ là chính xác mặc dù đã được thông báo ngược lại. Mặc dù hành vi này không được coi là một rối loạn y khoa, nhưng nó vẫn rất đáng lo ngại, Baron cho biết.
"Tôi đã thấy một số câu chuyện kinh dị thực sự", bà nói. "Một phụ nữ 27 tuổi cho biết thiết bị theo dõi của cô ấy cho thấy cô ấy không ngủ. Một xét nghiệm trong phòng thí nghiệm qua đêm cho thấy cô ấy đã ngủ, nhưng cô ấy vẫn không tin rằng thiết bị theo dõi của mình sai".
Hành vi đó thật khó hiểu, Baron cho biết, vì các mô hình máy theo dõi giấc ngủ ban đầu thường không chính xác.
"Nhiều thời gian ngủ được coi là tỉnh táo và các chu kỳ giấc ngủ được báo cáo hoàn toàn không chính xác", Baron nói. "Tuy nhiên, chúng tôi thấy mọi người bị mất ngủ vì lo lắng về việc thiếu ngủ trên thiết bị theo dõi của họ. Một số người thậm chí còn dùng rất nhiều thuốc ngủ, điều này thật đáng sợ".
Một phụ nữ mà Baron điều trị đã thuyết phục bác sĩ đa khoa kê đơn thuốc chống loạn thần liều cao dựa trên dữ liệu giấc ngủ không chính xác từ thiết bị của cô ấy.
"Thiết bị theo dõi giấc ngủ của cô ấy không có nhãn - tôi chưa bao giờ nghe nói đến nó - và không chính xác đến mức các biểu đồ thậm chí còn không được dán nhãn", Baron cho biết. "Các thiết bị theo dõi chất lượng tốt ngày nay thường sử dụng nhiều đầu vào cảm biến như chuyển động, biến thiên nhịp tim, v.v., vì vậy chúng đã đi một chặng đường dài về độ chính xác.
"Nhưng cho đến khi thiết bị theo dõi thực sự đo sóng não như chúng tôi làm trong phòng thí nghiệm giấc ngủ, thì đó chỉ là ước tính", cô nói. "Tôi tin rằng việc bị ám ảnh với thiết bị theo dõi giấc ngủ góp phần gây ra rất nhiều lo lắng về giấc ngủ và mất ngủ".
Làm thế nào để không phát triển sự ám ảnh với thiết bị theo dõi giấc ngủ
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng bạn không cần thiết bị theo dõi giấc ngủ để ngủ ngon. Chỉ cần tuân thủ các khuyến nghị về vệ sinh giấc ngủ tốt, chẳng hạn như đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Đảm bảo giải quyết mọi rối loạn giấc ngủ, chẳng hạn như ngưng thở khi ngủ, có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Với những người đã có thiết bị theo dõi (hoặc muốn có) giấc ngủ, các chuyên gia cho biết hãy sử dụng thiết bị đó để xem các lựa chọn khác nhau trong cuộc sống ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn như thế nào. Ăn quá muộn có khiến bạn thức giấc nhiều hơn không? Còn uống bia rượu trước khi đi ngủ thì sao? Rượu được biết là làm gián đoạn giấc ngủ vào giữa đêm.
Ngoài ra, bạn có thể duy trì mối quan hệ lành mạnh với thiết bị theo dõi bằng cách tự hỏi mình những câu hỏi sau, theo gợi ý của chuyên gia về giấc ngủ Jennifer Mundt, phó giáo sư y học gia đình và phòng ngừa tại Đại học Utah, người tiếp nhận bệnh nhân tại Trung tâm Sleep Wake của trường.
"Bạn cảm thấy thế nào khi xem lại dữ liệu giấc ngủ của mình? Nó có dẫn đến bất kỳ bước cụ thể nào giúp cải thiện giấc ngủ của bạn không?" Mundt cho biết trong một email. “Nó có nói với bạn điều gì mới mẻ hay chỉ nhắc nhở bạn rằng bạn đã không ngủ ngon và khiến bạn cảm thấy lo lắng hơn về điều đó không?”
Bà nói thêm rằng nghịch lý của giấc ngủ ngon là chúng ta càng cố gắng đạt được thì càng khó đạt được.
“Nếu bạn cảm thấy thất vọng hoặc lo lắng, tốt nhất là hãy thử tạm dừng sử dụng thiết bị theo dõi giấc ngủ”, Mundt nói, “vì cảm thấy lo lắng về giấc ngủ không có lợi cho việc giúp bạn ngủ ngon hơn”.
Trang bị cho mình kiến thức
Các chuyên gia cho biết, bằng cách tìm hiểu về các giai đoạn khác nhau của giấc ngủ, bạn có thể giảm bớt lo lắng về kết quả của thiết bị theo dõi.
Độ trễ ngủ: Còn được gọi là giai đoạn một của giấc ngủ, đây là khoảng thời gian bạn cần để chìm vào giấc ngủ hoàn toàn. Trái với quan niệm phổ biến, việc ngủ ngay lập tức là không lành mạnh, đó là dấu hiệu của tình trạng thiếu ngủ nghiêm trọng. Mất 20 đến 30 phút để ngủ thiếp đi sau khi tắt đèn là điều hoàn toàn bình thường.
Giấc ngủ nông: Khi lần đầu tiên mở thiết bị theo dõi giấc ngủ, tôi đã rất ngạc nhiên khi thấy mình dành phần lớn thời gian trong đêm cho giấc ngủ nông hoặc giai đoạn hai. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết điều đó cũng hoàn toàn bình thường. Bộ não của chúng ta sử dụng giấc ngủ nông để chuyển đổi giữa giấc ngủ sóng chậm (giấc ngủ sâu) và chuyển động mắt nhanh (giấc ngủ REM), đây là giai đoạn chúng ta mơ. Các chuyên gia cho biết khoảng 50% thời gian trong đêm của bạn nên là giấc ngủ nông.
Giấc ngủ sâu và REM: Trong giấc ngủ sâu, não sẽ loại bỏ độc tố và tế bào chết đồng thời sửa chữa và phục hồi cơ thể cho ngày hôm sau. Trong khi chúng ta mơ trong giấc ngủ REM, não bộ bận rộn xử lý cảm xúc, củng cố ký ức và tiếp thu thông tin mới. Có lý khi giấc ngủ sâu và REM chất lượng là chìa khóa cho khả năng hoạt động của chúng ta.
Hiện tại, các chuyên gia tin rằng hầu hết người lớn nên dành từ 20% đến 25% thời gian ngủ đêm của mình cho giấc ngủ sâu cũng như giấc ngủ REM. Người lớn tuổi cần ít hơn, trong khi trẻ sơ sinh cần nhiều hơn nhiều. Trên thực tế, trẻ sơ sinh có thể dành khoảng 50% thời gian ngủ của mình cho giấc ngủ REM, các chuyên gia cho biết.
Sử dụng phép đo đó, một người lớn ngủ đủ 8 tiếng theo khuyến nghị mỗi đêm sẽ cần khoảng 1,6 đến hai giờ ngủ trong giấc ngủ REM và cùng một lượng thời gian ngủ sâu. Tuy nhiên, mỗi người là khác nhau và không nên tập trung vào những con số cụ thể, Tiến sĩ Ana Krieger, một nhà nghiên cứu về giấc ngủ, giáo sư y học lâm sàng tại khoa y, thần kinh học và y học di truyền tại Đại học Y Weill Cornell ở Thành phố New York cho biết.
Tại sao? Bởi vì các nhà nghiên cứu vẫn đang sử dụng các công cụ thô sơ để hiểu hệ thống não thực sự được kiểm soát bởi các chất hóa học, Krieger, giám đốc Trung tâm Y học Giấc ngủ tại Weill Cornell Medicine và NewYork-Presbyterian, cho biết.
"Ngày nay, chúng ta đo hoạt động điện và sóng não, trong khi chúng ta cần nhiều khoa học hơn để hiểu được nền tảng hóa học thần kinh thực sự của giấc ngủ", bà nói. "Tôi thường nói với bệnh nhân rằng, nó giống như một dàn nhạc giao hưởng tuyệt đẹp chơi vào ban đêm, với nhiều loại hóa chất khác nhau, hoặc nếu bạn muốn, thì chúng sẽ đi vào và đi ra vào những thời điểm khác nhau".
Krieger nói thêm rằng khoa học vẫn chưa biết đủ để hiểu đầy đủ tất cả các giai đoạn của giấc ngủ, nhưng nghiên cứu đang được tiến hành. Hãy theo dõi.
"Trong thời gian chờ đợi, tôi khuyên mọi người đừng lo lắng về việc giấc ngủ của họ bị gián đoạn", bà nói. "Thay vào đó, hãy tập trung vào việc thư giãn và cải thiện môi trường xung quanh để có thể ngủ mà không bị gián đoạn hoặc ảnh hưởng vào ban đêm".
Nguồn: CNN
