Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Một phát hiện hóa thạch mới trên đảo Flores (Indonesia) đang làm dấy lên làn sóng tranh luận mới về lịch sử tiến hóa của loài người cổ đại mang tên Homo floresiensis, hay còn được gọi là “Người Hobbit xứ Flores”.
Lần này, các nhà khoa học phát hiện ra một xương cánh tay người trưởng thành, ước tính khoảng 700.000 năm tuổi, với kích thước nhỏ đến mức đáng kinh ngạc. Cụ thể, nó ngắn hơn và mỏng hơn từ 9–16% so với các mẫu Homo floresiensis có niên đại 60.000 năm trước. Phát hiện được công bố trên tạp chí Nature Communications, và được mô tả là “xương chi người lớn nhỏ nhất từng được biết đến” trong lịch sử hóa thạch loài người.
Theo GS. Adam Brumm từ Trung tâm Nghiên cứu Tiến hóa Người (Đại học Griffith, Úc), mẫu xương quý hiếm này củng cố thêm giả thuyết rằng tổ tiên của Homo floresiensis đã có kích thước cơ thể cực kỳ nhỏ, thậm chí còn nhỏ hơn những gì chúng ta tưởng tượng trước đây.
Homo floresiensis lần đầu tiên được biết đến qua các di vật tìm thấy năm 2003 và 2014 tại hang Liang Bua trên đảo Flores. Những hóa thạch này bao gồm hộp sọ và răng, cho thấy đây là một loài người cổ có đầu nhỏ và thân hình thấp bé, chỉ cao khoảng 1,1 mét (tương đương 3,6 feet). Họ được cho là đã sống tại đây trong khoảng thời gian từ 700.000 năm trước cho đến khoảng 50.000 năm trước, có thể từng tồn tại song song với Homo sapiens tại một thời điểm nào đó.
Ngoài xương tay, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy hai chiếc răng có hình dạng giống Homo erectus thời kỳ đầu nhưng với kích thước nhỏ hơn, khiến giả thuyết rằng Homo floresiensis có thể tiến hóa từ một loài người nguyên thủy hơn thậm chí cổ hơn cả Homo erectus trở nên khó thuyết phục.
Các nhà khoa học hiện nghiêng về hướng giải thích rằng Homo erectus từ châu Á có thể đã đến đảo Flores cách đây khoảng 1,2 triệu năm, rồi sau đó bị cô lập và dần dần tiến hóa nhỏ lại theo thời gian một quá trình gọi là "thu nhỏ tiến hóa" (insular dwarfism), thường xảy ra khi loài sinh vật bị giới hạn bởi tài nguyên trên đảo.
Điều đáng chú ý là, mẫu xương tay mới phát hiện đặc biệt nhỏ nhỏ hơn cả các hóa thạch Homo floresiensis trước đó cho thấy quá trình thu nhỏ cơ thể có thể đã bắt đầu từ rất sớm, ngay từ những tổ tiên đầu tiên sống trên đảo.
Dù vậy, nhiều câu hỏi vẫn chưa có lời giải: Làm thế nào Homo erectus có thể vượt biển đến đảo Flores? Điều gì khiến họ không bao giờ rời đi? Và tại sao họ nhỏ đến thế? Như GS. Brumm nói: “Lịch sử tiến hóa của người Flores vẫn còn là một ẩn số lớn. Nhưng các hóa thạch mới đã hé lộ chương đầu tiên của một câu chuyện hấp dẫn, nơi một nhóm người Homo erectus nhỏ bé bị mắc kẹt trên đảo và biến đổi theo cách không ai ngờ tới.” (popularmechanics)
Lần này, các nhà khoa học phát hiện ra một xương cánh tay người trưởng thành, ước tính khoảng 700.000 năm tuổi, với kích thước nhỏ đến mức đáng kinh ngạc. Cụ thể, nó ngắn hơn và mỏng hơn từ 9–16% so với các mẫu Homo floresiensis có niên đại 60.000 năm trước. Phát hiện được công bố trên tạp chí Nature Communications, và được mô tả là “xương chi người lớn nhỏ nhất từng được biết đến” trong lịch sử hóa thạch loài người.
Theo GS. Adam Brumm từ Trung tâm Nghiên cứu Tiến hóa Người (Đại học Griffith, Úc), mẫu xương quý hiếm này củng cố thêm giả thuyết rằng tổ tiên của Homo floresiensis đã có kích thước cơ thể cực kỳ nhỏ, thậm chí còn nhỏ hơn những gì chúng ta tưởng tượng trước đây.
Homo floresiensis lần đầu tiên được biết đến qua các di vật tìm thấy năm 2003 và 2014 tại hang Liang Bua trên đảo Flores. Những hóa thạch này bao gồm hộp sọ và răng, cho thấy đây là một loài người cổ có đầu nhỏ và thân hình thấp bé, chỉ cao khoảng 1,1 mét (tương đương 3,6 feet). Họ được cho là đã sống tại đây trong khoảng thời gian từ 700.000 năm trước cho đến khoảng 50.000 năm trước, có thể từng tồn tại song song với Homo sapiens tại một thời điểm nào đó.
Ngoài xương tay, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy hai chiếc răng có hình dạng giống Homo erectus thời kỳ đầu nhưng với kích thước nhỏ hơn, khiến giả thuyết rằng Homo floresiensis có thể tiến hóa từ một loài người nguyên thủy hơn thậm chí cổ hơn cả Homo erectus trở nên khó thuyết phục.
Các nhà khoa học hiện nghiêng về hướng giải thích rằng Homo erectus từ châu Á có thể đã đến đảo Flores cách đây khoảng 1,2 triệu năm, rồi sau đó bị cô lập và dần dần tiến hóa nhỏ lại theo thời gian một quá trình gọi là "thu nhỏ tiến hóa" (insular dwarfism), thường xảy ra khi loài sinh vật bị giới hạn bởi tài nguyên trên đảo.
Điều đáng chú ý là, mẫu xương tay mới phát hiện đặc biệt nhỏ nhỏ hơn cả các hóa thạch Homo floresiensis trước đó cho thấy quá trình thu nhỏ cơ thể có thể đã bắt đầu từ rất sớm, ngay từ những tổ tiên đầu tiên sống trên đảo.
Dù vậy, nhiều câu hỏi vẫn chưa có lời giải: Làm thế nào Homo erectus có thể vượt biển đến đảo Flores? Điều gì khiến họ không bao giờ rời đi? Và tại sao họ nhỏ đến thế? Như GS. Brumm nói: “Lịch sử tiến hóa của người Flores vẫn còn là một ẩn số lớn. Nhưng các hóa thạch mới đã hé lộ chương đầu tiên của một câu chuyện hấp dẫn, nơi một nhóm người Homo erectus nhỏ bé bị mắc kẹt trên đảo và biến đổi theo cách không ai ngờ tới.” (popularmechanics)
