Homelander The Seven
I will laser every f****** one of you!
Học viện Khoa học Trung Quốc công bố một nghiên cứu đột phá từ nhóm hợp tác giữa các nhà khoa học Trung Quốc và quốc tế, được đăng trên tạp chí Science. Lần đầu tiên, họ phát hiện rằng các dạng động vật có vú (mammaliaforms) từ thời kỳ Jura và kỷ Phấn Trắng sở hữu màu lông tối đồng nhất, mở ra cái nhìn mới về sự tiến hóa của màu sắc lông trong lịch sử động vật có vú.
Nghiên cứu tập trung vào sáu mẫu hóa thạch động vật có vú sớm được bảo quản xuất sắc từ Yanliao Biota (thời Jura) và Jehol Biota (kỷ Phấn Trắng) tại Trung Quốc. Các loài bao gồm Megaconus mammaliaformis – một trong những động vật có lông sớm nhất được biết đến – Arboroharamiya fuscus – một loài euharamiyidan mới được xác định có khả năng lướt trên cây. Dù có lối sống đa dạng như sống dưới đất, đào hang hay leo trèo, tất cả các mẫu hóa thạch này đều cho thấy lông có màu tối đồng nhất, không có hoa văn, sự phân cấp màu (countershading) hay khác biệt giới tính về màu sắc (sexual dichromatism).
Li Ruoshuang, tác giả chính từ Đại học Khoa học Địa chất Trung Quốc (Bắc Kinh), giải thích với Global Times: “Hiện tượng màu lông tối đồng nhất có thể liên quan đến các ngách sinh thái và thói quen hoạt động ban đêm của chúng. Màu tối này có lẽ giúp chúng ẩn mình khỏi khủng long.” Điều này phù hợp với giả thuyết lâu nay rằng tổ tiên động vật có vú tiến hóa lối sống về đêm để tránh các loài săn mồi ban ngày, như khủng long.
Nhóm nghiên cứu sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như quang phổ vi mô (microspectrophotometry), kính hiển vi điện tử công suất cao và mô hình thống kê mới để phân tích hình thái melanosome – các hạt sắc tố trong lông hóa thạch. Họ so sánh dữ liệu này với 116 loài động vật có vú hiện đại. Kết quả cho thấy:
Không giống như khủng long có lông vũ hay chim sớm với màu sắc rực rỡ (nhờ melanosome đa dạng), động vật có vú sớm dường như phụ thuộc vào hệ thống melanin đơn giản, tạo ra các tông màu trầm lý tưởng cho việc ngụy trang ban đêm. Zhou Changfu, nhà cổ sinh vật học từ Đại học Khoa học và Công nghệ Sơn Đông, cho biết: “Mật độ melanosome cao trong lông không chỉ giúp che giấu mà còn hỗ trợ giữ nhiệt và tăng độ bền của lông để bảo vệ.”
Sau sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn Trắng cuối (khoảng 66 triệu năm trước) khiến khủng long không bay tuyệt chủng, động vật có vú bắt đầu mở rộng sang các ngách sinh thái ban ngày. Li Ruoshuang nhận định: “Sự đa dạng về màu sắc và hình thái melanosome ở động vật có vú hiện đại có thể không xuất hiện cho đến sau sự kiện này.” Sự thay đổi này dẫn đến các màu sắc phong phú ngày nay – từ cam rực của khỉ tamarin, xám dịu của gấu koala, đến hoa văn đen-trắng của ngựa vằn.
Màu lông ở động vật có vú hiện đại đóng nhiều vai trò: điều hòa nhiệt độ, ngụy trang, nhận diện loài và thu hút bạn tình. Tuy nhiên, ở động vật có vú sớm, màu tối đồng nhất có lẽ chủ yếu phục vụ ngụy trang, phù hợp với lối sống về đêm. Matthew Shawkey từ Đại học Ghent (Bỉ), thành viên nhóm nghiên cứu, giải thích: “Không giống khủng long có lông vũ với màu sắc đa dạng để trưng bày, động vật có vú sớm ưu tiên sự kín đáo để sinh tồn trong kỷ nguyên khủng long thống trị.”
Nghiên cứu tập trung vào sáu mẫu hóa thạch động vật có vú sớm được bảo quản xuất sắc từ Yanliao Biota (thời Jura) và Jehol Biota (kỷ Phấn Trắng) tại Trung Quốc. Các loài bao gồm Megaconus mammaliaformis – một trong những động vật có lông sớm nhất được biết đến – Arboroharamiya fuscus – một loài euharamiyidan mới được xác định có khả năng lướt trên cây. Dù có lối sống đa dạng như sống dưới đất, đào hang hay leo trèo, tất cả các mẫu hóa thạch này đều cho thấy lông có màu tối đồng nhất, không có hoa văn, sự phân cấp màu (countershading) hay khác biệt giới tính về màu sắc (sexual dichromatism).
Li Ruoshuang, tác giả chính từ Đại học Khoa học Địa chất Trung Quốc (Bắc Kinh), giải thích với Global Times: “Hiện tượng màu lông tối đồng nhất có thể liên quan đến các ngách sinh thái và thói quen hoạt động ban đêm của chúng. Màu tối này có lẽ giúp chúng ẩn mình khỏi khủng long.” Điều này phù hợp với giả thuyết lâu nay rằng tổ tiên động vật có vú tiến hóa lối sống về đêm để tránh các loài săn mồi ban ngày, như khủng long.
Nhóm nghiên cứu sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như quang phổ vi mô (microspectrophotometry), kính hiển vi điện tử công suất cao và mô hình thống kê mới để phân tích hình thái melanosome – các hạt sắc tố trong lông hóa thạch. Họ so sánh dữ liệu này với 116 loài động vật có vú hiện đại. Kết quả cho thấy:
- Ở động vật có vú hiện đại, lông tối hơn chứa melanosome dài hơn, trong khi lông sáng hơn có melanosome tròn hơn, với sự đa dạng hình thái lớn.
- Ngược lại, melanosome trong lông của động vật có vú sớm có hình dạng gần như không thay đổi, dự đoán tạo ra màu tối (có thể là nâu đậm hoặc đen), không có sự đa dạng như ở khủng long có lông vũ cùng thời hay động vật có vú ngày nay.
Không giống như khủng long có lông vũ hay chim sớm với màu sắc rực rỡ (nhờ melanosome đa dạng), động vật có vú sớm dường như phụ thuộc vào hệ thống melanin đơn giản, tạo ra các tông màu trầm lý tưởng cho việc ngụy trang ban đêm. Zhou Changfu, nhà cổ sinh vật học từ Đại học Khoa học và Công nghệ Sơn Đông, cho biết: “Mật độ melanosome cao trong lông không chỉ giúp che giấu mà còn hỗ trợ giữ nhiệt và tăng độ bền của lông để bảo vệ.”
Sau sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn Trắng cuối (khoảng 66 triệu năm trước) khiến khủng long không bay tuyệt chủng, động vật có vú bắt đầu mở rộng sang các ngách sinh thái ban ngày. Li Ruoshuang nhận định: “Sự đa dạng về màu sắc và hình thái melanosome ở động vật có vú hiện đại có thể không xuất hiện cho đến sau sự kiện này.” Sự thay đổi này dẫn đến các màu sắc phong phú ngày nay – từ cam rực của khỉ tamarin, xám dịu của gấu koala, đến hoa văn đen-trắng của ngựa vằn.
Màu lông ở động vật có vú hiện đại đóng nhiều vai trò: điều hòa nhiệt độ, ngụy trang, nhận diện loài và thu hút bạn tình. Tuy nhiên, ở động vật có vú sớm, màu tối đồng nhất có lẽ chủ yếu phục vụ ngụy trang, phù hợp với lối sống về đêm. Matthew Shawkey từ Đại học Ghent (Bỉ), thành viên nhóm nghiên cứu, giải thích: “Không giống khủng long có lông vũ với màu sắc đa dạng để trưng bày, động vật có vú sớm ưu tiên sự kín đáo để sinh tồn trong kỷ nguyên khủng long thống trị.”
