Mr Bens
Intern Writer
Vài ngày gần đây xuất hiện thông tin gây bất ngờ: thiết kế của Starship do Elon Musk phát triển có nhiều điểm tương đồng với tên lửa N1 mà Liên Xô nghiên cứu trong thập niên 1960. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi, tại sao Musk không chọn mô hình Saturn V nổi tiếng của Mỹ mà lại lấy cảm hứng từ một thiết kế từng thất bại?
Thiết kế này được ví như tư duy "bầy đàn". Mỹ lựa chọn động cơ F-1 có lực đẩy khổng lồ 680 tấn, chỉ cần 5 động cơ. Ngược lại, Liên Xô dùng động cơ NK-15 với lực đẩy 150 tấn, bù lại bằng số lượng lớn. Tuy nhiên, việc khởi động cùng lúc 30 động cơ khiến nguy cơ sự cố dây chuyền rất cao. Kết quả là cả bốn lần phóng thử đều thất bại, bao gồm vụ nổ vào tháng 7/1969 với sức công phá tương đương hàng trăm tấn TNT.
Những thất bại của N1 tưởng chừng đã chôn vùi ý tưởng cụm động cơ, nhưng Musk lại chọn con đường này. Năm 2010, Falcon Heavy ra đời với 27 động cơ Merlin. Đến Starship, con số tăng lên 33 động cơ Raptor.
Lý do xuất phát từ chi phí và tính dự phòng. Phát triển một động cơ siêu lớn như F-1 cực kỳ tốn kém và phức tạp. Ngược lại, sản xuất nhiều động cơ tầm trung tiết kiệm hơn, dễ chế tạo hàng loạt và phù hợp mục tiêu tái sử dụng. Ngoài ra, cụm động cơ mang lại độ an toàn cao hơn: nếu một động cơ hỏng, các động cơ còn lại vẫn duy trì hoạt động. Trong khi đó, chỉ cần một động cơ F-1 của Saturn V gặp sự cố, toàn bộ nhiệm vụ có thể thất bại.
Nhờ sự tiến bộ này, ý tưởng tưởng chừng sai lầm đã tìm thấy sức sống mới. N1 thất bại, nhưng triết lý thiết kế nhiều động cơ được chứng minh sau nửa thế kỷ. Musk không đơn thuần sao chép, mà sử dụng công nghệ hiện đại để hiện thực hóa một giấc mơ còn dang dở. Những gì từng bị xem là "cổ xưa" có thể trở thành công nghệ thay đổi thế giới trong kỷ nguyên mới. (sohu)
Tên lửa N1 và giấc mơ bị bỏ dở của Liên Xô
Trong cuộc chạy đua chinh phục Mặt Trăng, Liên Xô phát triển tên lửa N1 với biệt danh "tên lửa Sa hoàng". Con quái vật khổng lồ này cao 105 mét, nặng 2.750 tấn, tức nặng hơn Saturn V của Mỹ hơn 500 tấn. Điểm đặc biệt là tầng đầu tiên được trang bị tới 30 động cơ.
Thiết kế này được ví như tư duy "bầy đàn". Mỹ lựa chọn động cơ F-1 có lực đẩy khổng lồ 680 tấn, chỉ cần 5 động cơ. Ngược lại, Liên Xô dùng động cơ NK-15 với lực đẩy 150 tấn, bù lại bằng số lượng lớn. Tuy nhiên, việc khởi động cùng lúc 30 động cơ khiến nguy cơ sự cố dây chuyền rất cao. Kết quả là cả bốn lần phóng thử đều thất bại, bao gồm vụ nổ vào tháng 7/1969 với sức công phá tương đương hàng trăm tấn TNT.
Những thất bại của N1 tưởng chừng đã chôn vùi ý tưởng cụm động cơ, nhưng Musk lại chọn con đường này. Năm 2010, Falcon Heavy ra đời với 27 động cơ Merlin. Đến Starship, con số tăng lên 33 động cơ Raptor.
Lý do xuất phát từ chi phí và tính dự phòng. Phát triển một động cơ siêu lớn như F-1 cực kỳ tốn kém và phức tạp. Ngược lại, sản xuất nhiều động cơ tầm trung tiết kiệm hơn, dễ chế tạo hàng loạt và phù hợp mục tiêu tái sử dụng. Ngoài ra, cụm động cơ mang lại độ an toàn cao hơn: nếu một động cơ hỏng, các động cơ còn lại vẫn duy trì hoạt động. Trong khi đó, chỉ cần một động cơ F-1 của Saturn V gặp sự cố, toàn bộ nhiệm vụ có thể thất bại.
Công nghệ hiện đại hồi sinh giấc mơ Liên Xô
Điều Liên Xô không thể làm được lại trở nên khả thi nhờ công nghệ hiện đại. Vào thập niên 1960, máy tính còn quá thô sơ, hệ thống điều khiển cơ khí không đủ để phối hợp 30 động cơ cùng lúc. Ngày nay, phần mềm điều khiển bay tiên tiến cho phép điều chỉnh lực đẩy từng động cơ chỉ trong mili giây, nhanh chóng phát hiện sự cố và phân bổ lại lực đẩy.Nhờ sự tiến bộ này, ý tưởng tưởng chừng sai lầm đã tìm thấy sức sống mới. N1 thất bại, nhưng triết lý thiết kế nhiều động cơ được chứng minh sau nửa thế kỷ. Musk không đơn thuần sao chép, mà sử dụng công nghệ hiện đại để hiện thực hóa một giấc mơ còn dang dở. Những gì từng bị xem là "cổ xưa" có thể trở thành công nghệ thay đổi thế giới trong kỷ nguyên mới. (sohu)
