Nga 'chuyền bóng' lại cho Mỹ trong vấn đề ngừng bắn ở Ukraine: Đồng ý về nguyên tắc, nhưng...

[Hoàng Khang]

Những điểm chính:

• Mỹ đề xuất một lệnh ngừng bắn 30 ngày ở Ukraine.
• Ukraine ủng hộ đề xuất này.
• Nga đồng ý về nguyên tắc, nhưng yêu cầu lệnh ngừng bắn phải dẫn đến hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của xung đột.
• Nga lo ngại Ukraine sẽ lợi dụng thời gian ngừng bắn để tăng cường lực lượng, nhận thêm vũ khí và huấn luyện binh sĩ.
• Nga muốn có sự đảm bảo từ Ukraine về việc không thực hiện các hành động này trong thời gian ngừng bắn.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có phản ứng trước đề xuất ngừng bắn ở Ukraine do Mỹ đưa ra, về nguyên tắc đồng ý, nhưng cũng đặt ra những điều kiện và yêu cầu đảm bảo, effectively "chuyền bóng" trở lại sân của Mỹ và phương Tây.

Đề xuất ngừng bắn của Mỹ và phản ứng ban đầu

Theo các nguồn tin, Mỹ đã đề xuất một lệnh ngừng bắn kéo dài 30 ngày giữa Nga và Ukraine. Cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine đã diễn ra tại Ả Rập Xê Út vào ngày 11/3/2025.

Văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau đó đã ra tuyên bố chung, cho biết Kiev ủng hộ ý tưởng của Washington về lệnh ngừng bắn. Phía Mỹ hứa hẹn sẽ dỡ bỏ lệnh tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine và nối lại viện trợ quân sự cho Kiev.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố "bóng đang ở sân của Nga", ám chỉ rằng phản ứng của Nga sẽ cho thấy liệu Moscow có thực sự muốn chấm dứt xung đột hay không. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cảnh báo về "thảm họa tài chính" đối với Nga nếu nước này không đồng ý ngừng bắn, ngụ ý về khả năng áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt.

Nga 'chuyền bóng' lại: Đồng ý, nhưng...

Phản ứng trước đề xuất của Mỹ, Tổng thống Putin tuyên bố Nga đồng ý về nguyên tắc, nhưng nhấn mạnh rằng lệnh ngừng bắn phải dẫn đến hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng.

Trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko vào ngày 13/3, ông Putin đã nêu rõ những lo ngại của Nga:

• Nguy cơ Ukraine lợi dụng ngừng bắn: Quân đội Nga đang đạt được đà tiến trên khắp mặt trận, và việc tạm dừng giao tranh có thể làm gián đoạn các chiến dịch quân sự. Nga lo ngại Ukraine sẽ tận dụng thời gian ngừng bắn để tái tổ chức lực lượng, nhận thêm vũ khí và huấn luyện binh sĩ.
• Khó khăn trong việc thực thi: Việc thực thi một lệnh ngừng bắn trên chiến tuyến rộng lớn sẽ rất khó khăn, và vi phạm có thể dễ dàng bị tranh cãi, dẫn đến việc hai bên đổ lỗi cho nhau.
• Đảm bảo từ Ukraine: Nga muốn có sự đảm bảo từ Ukraine rằng trong thời gian ngừng bắn 30 ngày, Ukraine sẽ không tiến hành huy động thêm lực lượng, không huấn luyện binh sĩ và không nhận thêm vũ khí.

Trợ lý Tổng thống Nga, Yuri Ushakov, cho biết ông đã trao đổi lập trường này với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz. "Đây không khác gì lệnh tạm nghỉ cho quân đội Ukraine," ông Ushakov nói. "Chúng tôi tin rằng mục tiêu của chúng tôi vẫn là một giải pháp hòa bình lâu dài, chúng tôi đang phấn đấu vì điều này. Một giải pháp hòa bình có tính đến lợi ích hợp pháp của đất nước chúng tôi - mối quan tâm của chúng tôi."

Phản ứng của giới chuyên gia

Michael Desch, Giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Notre Dame, nhận định rằng phản ứng của ông Putin là "chấp nhận lệnh ngừng bắn về nguyên tắc, nhưng yêu cầu lệnh này phải tạo tiền đề cho hòa bình lâu dài."

Sam Greene, một chuyên gia về Nga, dự đoán rằng việc Nga chấp nhận ngay lập tức lệnh ngừng bắn là khó xảy ra. Ông cho rằng, sự thất vọng của Nhà Trắng có thể dẫn đến những yêu cầu mới về nhượng bộ của Ukraine. Do đó, châu Âu cần phải hành động nhanh chóng để giúp giảm sự phụ thuộc của Kiev vào Washington, đặc biệt là trong lĩnh vực tình báo và phòng không.

Phản ứng của Nga trước đề xuất ngừng bắn của Mỹ cho thấy sự phức tạp của cuộc xung đột ở Ukraine. Mặc dù cả hai bên đều bày tỏ mong muốn hòa bình, nhưng vẫn còn nhiều bất đồng và lo ngại về các điều khoản và điều kiện của một thỏa thuận ngừng bắn. Việc đạt được một giải pháp hòa bình lâu dài sẽ đòi hỏi nhiều nỗ lực ngoại giao và sự nhượng bộ từ cả hai phía.

#chiếntranhngavàukraine