NhatDuy
Intern Writer
Đầu năm 2025, căng thẳng thương mại năng lượng giữa Mỹ và Trung Quốc âm thầm bùng phát, kéo theo hàng loạt biến động vượt ngoài dự đoán. Ban đầu, các doanh nghiệp Mỹ hy vọng vào một thỏa thuận qua đàm phán, nhưng mọi hy vọng nhanh chóng sụp đổ khi Trung Quốc duy trì mức nhập khẩu dầu từ Mỹ ở con số 0 trong suốt ba tháng liên tiếp.
Tháng 2, Mỹ áp thuế 10% đối với dầu Trung Quốc, trong khi các công ty Mỹ vẫn tin rằng thị trường sẽ sớm ổn định. Nhưng đến tháng 3, Trung Quốc dứt khoát cắt đứt hoàn toàn việc nhập khẩu dầu Mỹ, và tháng 4 chứng kiến các nhà cung cấp Mỹ tiếp tục chờ đợi trong vô vọng. Tới tháng 5, số liệu cho thấy rõ thực trạng: không một lô hàng dầu Mỹ nào được nhập vào Trung Quốc.
Theo dữ liệu theo dõi tàu biển và giao dịch năng lượng, Trung Quốc không chỉ ngừng mua trực tiếp dầu Mỹ mà còn không thực hiện bất kỳ giao dịch tái xuất nào. Điều này khiến xuất khẩu dầu thô của Mỹ xuống mức thấp nhất trong hai năm, mức tệ nhất kể từ 2018.
Cuối tháng 5, Tổng thống Trump đăng tải chỉ trích Trung Quốc trên mạng xã hội, đề xuất nước này nên chọn giữa dầu Iran hoặc Mỹ. Nhưng phản ứng này chỉ cho thấy sự bế tắc của Washington, khi Trung Quốc đã có bước đi rõ ràng để giảm phụ thuộc vào nguồn cung Mỹ.
Trung Quốc chuyển mình, mô hình năng lượng toàn cầu thay đổi
Gốc rễ của cuộc đối đầu không chỉ nằm ở tranh chấp thương mại mà còn liên quan đến chiến lược chuyển đổi năng lượng dài hạn. Trung Quốc đã gần hoàn tất việc đa dạng hóa nguồn cung, chuyển hướng sang Nga, Ả Rập Xê Út, Canada và các nước Trung Đông. Đến năm 2025, Nga đã vượt qua Ả Rập Xê Út để trở thành nhà cung cấp dầu lớn nhất của Trung Quốc với 25% thị phần. Trung Đông chiếm hơn 30%, còn phần thị trường từng thuộc về Mỹ đã bị thay thế hoàn toàn.
Mặc dù không nhập dầu từ Mỹ, thị trường Trung Quốc vẫn giữ được sự ổn định về giá và nguồn cung. Các công ty Mỹ dần nhận ra họ đang bị loại khỏi cuộc chơi, và kỳ vọng ban đầu chỉ là ảo tưởng. Trong khi đó, Trung Quốc bắt đầu đẩy mạnh thanh toán dầu mỏ bằng Nhân dân tệ, giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Đây là bước đi mang tính chiến lược, đe dọa tới vị thế tài chính và địa chính trị của Hoa Kỳ.
Chính sách không nhập khẩu dầu Mỹ không phải là quyết định ngẫu nhiên mà là sự tính toán kỹ lưỡng của Bắc Kinh sau khi nhận thấy rủi ro lớn từ sự bất ổn trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Trung Quốc muốn chủ động trong vấn đề an ninh năng lượng, không để bị dẫn dắt bởi bất kỳ quốc gia nào.
Dù vậy, các doanh nghiệp Mỹ vẫn hy vọng vào một giải pháp đàm phán. Chính quyền Trump tiếp tục tìm kiếm đột phá, nhưng thực tế cho thấy mô hình thương mại dầu mỏ toàn cầu đã bước vào giai đoạn chuyển tiếp mới. Mỹ từng hấp dẫn nhờ giá cạnh tranh và năng lực sản xuất, nhưng giờ đây thế chủ động đang chuyển về tay Trung Quốc.
Từ thương chiến đến chiến tranh năng lượng, mâu thuẫn Mỹ - Trung đã bước sang một giai đoạn mới, nơi quyền lực được định hình lại không chỉ bằng vũ khí hay công nghệ, mà còn qua từng thùng dầu. Nửa cuối năm 2025, diễn biến của cuộc đối đầu này sẽ tiếp tục ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường năng lượng và kinh tế thế giới. (Sohu)
Tháng 2, Mỹ áp thuế 10% đối với dầu Trung Quốc, trong khi các công ty Mỹ vẫn tin rằng thị trường sẽ sớm ổn định. Nhưng đến tháng 3, Trung Quốc dứt khoát cắt đứt hoàn toàn việc nhập khẩu dầu Mỹ, và tháng 4 chứng kiến các nhà cung cấp Mỹ tiếp tục chờ đợi trong vô vọng. Tới tháng 5, số liệu cho thấy rõ thực trạng: không một lô hàng dầu Mỹ nào được nhập vào Trung Quốc.
Theo dữ liệu theo dõi tàu biển và giao dịch năng lượng, Trung Quốc không chỉ ngừng mua trực tiếp dầu Mỹ mà còn không thực hiện bất kỳ giao dịch tái xuất nào. Điều này khiến xuất khẩu dầu thô của Mỹ xuống mức thấp nhất trong hai năm, mức tệ nhất kể từ 2018.
Cuối tháng 5, Tổng thống Trump đăng tải chỉ trích Trung Quốc trên mạng xã hội, đề xuất nước này nên chọn giữa dầu Iran hoặc Mỹ. Nhưng phản ứng này chỉ cho thấy sự bế tắc của Washington, khi Trung Quốc đã có bước đi rõ ràng để giảm phụ thuộc vào nguồn cung Mỹ.
Trung Quốc chuyển mình, mô hình năng lượng toàn cầu thay đổi
Gốc rễ của cuộc đối đầu không chỉ nằm ở tranh chấp thương mại mà còn liên quan đến chiến lược chuyển đổi năng lượng dài hạn. Trung Quốc đã gần hoàn tất việc đa dạng hóa nguồn cung, chuyển hướng sang Nga, Ả Rập Xê Út, Canada và các nước Trung Đông. Đến năm 2025, Nga đã vượt qua Ả Rập Xê Út để trở thành nhà cung cấp dầu lớn nhất của Trung Quốc với 25% thị phần. Trung Đông chiếm hơn 30%, còn phần thị trường từng thuộc về Mỹ đã bị thay thế hoàn toàn.
Mặc dù không nhập dầu từ Mỹ, thị trường Trung Quốc vẫn giữ được sự ổn định về giá và nguồn cung. Các công ty Mỹ dần nhận ra họ đang bị loại khỏi cuộc chơi, và kỳ vọng ban đầu chỉ là ảo tưởng. Trong khi đó, Trung Quốc bắt đầu đẩy mạnh thanh toán dầu mỏ bằng Nhân dân tệ, giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Đây là bước đi mang tính chiến lược, đe dọa tới vị thế tài chính và địa chính trị của Hoa Kỳ.
Chính sách không nhập khẩu dầu Mỹ không phải là quyết định ngẫu nhiên mà là sự tính toán kỹ lưỡng của Bắc Kinh sau khi nhận thấy rủi ro lớn từ sự bất ổn trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Trung Quốc muốn chủ động trong vấn đề an ninh năng lượng, không để bị dẫn dắt bởi bất kỳ quốc gia nào.
Dù vậy, các doanh nghiệp Mỹ vẫn hy vọng vào một giải pháp đàm phán. Chính quyền Trump tiếp tục tìm kiếm đột phá, nhưng thực tế cho thấy mô hình thương mại dầu mỏ toàn cầu đã bước vào giai đoạn chuyển tiếp mới. Mỹ từng hấp dẫn nhờ giá cạnh tranh và năng lực sản xuất, nhưng giờ đây thế chủ động đang chuyển về tay Trung Quốc.
Từ thương chiến đến chiến tranh năng lượng, mâu thuẫn Mỹ - Trung đã bước sang một giai đoạn mới, nơi quyền lực được định hình lại không chỉ bằng vũ khí hay công nghệ, mà còn qua từng thùng dầu. Nửa cuối năm 2025, diễn biến của cuộc đối đầu này sẽ tiếp tục ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường năng lượng và kinh tế thế giới. (Sohu)
