Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Các công tố viên liên bang Bỉ thông báo đã bắt giữ nhiều nghi phạm trong một cuộc điều tra tham nhũng gây chấn động, liên quan đến Nghị viện châu Âu và gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Huawei. Huawei bị nghi ngờ đã hối lộ các nghị sĩ châu Âu để thúc đẩy chính sách thương mại của mình tại lục địa này. Một cáo buộc làm rúng động trung tâm quyền lực EU và đặt dấu hỏi lớn về tính minh bạch tại Brussels.
Vào sáng sớm ngày 13/3, khoảng 100 cảnh sát liên bang Bỉ đã đồng loạt lục soát 21 địa điểm ở Brussels, vùng Flanders, Wallonia và cả Bồ Đào Nha. Một nghi phạm khác bị bắt tại Pháp theo lệnh bắt giữ của châu Âu. Cuộc điều tra, khởi nguồn từ báo cáo của tờ Le Soir và các phương tiện truyền thông khác, nhắm vào các nhà vận động hành lang của Huawei, bị nghi ngờ đã mua chuộc các nghị sĩ hiện tại hoặc cựu nghị sĩ Nghị viện châu Âu từ năm 2021 đến nay. Văn phòng công tố xác nhận hành vi hối lộ này “được cho là mang lại lợi ích cho Huawei.”
Các nhà điều tra đã yêu cầu niêm phong hai văn phòng trong Nghị viện châu Âu, thuộc về hai trợ lý nghị sĩ bị nghi ngờ liên quan. Các nghi phạm bị thẩm vấn về “hành vi tham nhũng chủ động trong Nghị viện châu Âu, cũng như làm giả và sử dụng tài liệu giả.” Văn phòng công tố khẳng định đây là hoạt động của “một tổ chức tội phạm,” với các hành vi được thực hiện “thường xuyên và rất kín đáo” trong hơn ba năm qua, dưới vỏ bọc vận động hành lang thương mại.
Theo điều tra, tham nhũng diễn ra dưới nhiều hình thức: từ trả thù lao để các nghị sĩ ủng hộ quan điểm chính trị có lợi cho Huawei, đến những món quà xa xỉ như đồ ăn, chi phí du lịch, hoặc vé xem bóng đá định kỳ. Công tố viên nghi ngờ một số khoản thanh toán được ngụy trang dưới dạng chi phí kinh doanh, thậm chí chuyển qua bên thứ ba để che giấu. Họ cũng đang tìm kiếm bằng chứng về hoạt động rửa tiền. Trong các cuộc lục soát, cảnh sát đã thu giữ nhiều tài liệu và vật phẩm, nhưng nhân viên tại văn phòng Huawei ở Brussels từ chối bình luận, thậm chí tắt đèn để tránh ống kính phóng viên.
Một nghi phạm nổi bật được Follow The Money điểm danh là Valerio Ottati, 41 tuổi, người Bỉ gốc Ý. Ottati gia nhập Huawei năm 2019 với vai trò Giám đốc Quan hệ Công chúng EU, sau khi làm trợ lý cho hai nghị sĩ Ý trong nhóm chính sách Trung Quốc của Nghị viện châu Âu. Vai trò quá khứ của anh ta khiến các nhà điều tra đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa kinh nghiệm cá nhân và chiến dịch vận động của Huawei.
Huawei, nhà sản xuất điện thoại và thiết bị mạng lớn nhất thế giới, từ lâu đã bị cuốn vào căng thẳng công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Nhiều nước châu Âu, theo bước Washington, cấm thiết bị Huawei trong mạng 5G vì lo ngại an ninh, cho rằng công ty có thể hỗ trợ gián điệp Trung Quốc—điều Huawei luôn phủ nhận. Người phát ngôn Ủy ban châu Âu Thomas Regnier hôm qua nhấn mạnh: “An ninh mạng 5G rất quan trọng với kinh tế chúng tôi. Huawei đại diện cho rủi ro cao hơn nhiều so với các nhà cung cấp khác.” Ông kêu gọi các nước EU nhanh chóng loại Huawei khỏi mạng 5G, cảnh báo rằng chậm trễ sẽ khiến cả khối đối mặt nguy cơ lớn.
Huawei phản hồi trong một tuyên bố: “Chúng tôi xem xét các cáo buộc này rất nghiêm túc và sẽ khẩn trương làm việc với cơ quan điều tra để làm rõ tình hình. Huawei có chính sách không khoan nhượng với tham nhũng và cam kết tuân thủ mọi luật lệ.” Trong khi đó, Nghị viện châu Âu chỉ ngắn gọn: “Chúng tôi đã ghi nhận thông tin và luôn hợp tác đầy đủ với cơ quan tư pháp.”
Đây là vụ bê bối tham nhũng thứ hai nhằm vào Nghị viện châu Âu trong chưa đầy ba năm. Tháng 12/2022, vụ “Qatargate” làm chấn động Brussels khi quan chức Qatar bị cáo buộc hối lộ để giảm nhẹ chỉ trích về quyền lao động trước World Cup. Vụ việc làm tổn hại danh tiếng của cơ quan duy nhất trong EU có đại diện dân cử từ 27 nước thành viên, đồng thời làm lung lay uy tín đạo đức của nghị viện trong các cuộc điều tra nội bộ như với Hungary. Nghị sĩ Đảng Xanh EU Daniel Freund, người từng giám sát cơ quan đạo đức nghị viện thời Qatargate, cảnh báo hôm 13/3: “Danh tiếng của chúng ta lại bị đe dọa. Nguy cơ tham nhũng ở Brussels rất cao vì EU quá quyền lực. Chúng ta cần điều tra toàn diện ngay lập tức và cải cách để nghị viện chống chịu tốt hơn trước tham nhũng.”
Vào sáng sớm ngày 13/3, khoảng 100 cảnh sát liên bang Bỉ đã đồng loạt lục soát 21 địa điểm ở Brussels, vùng Flanders, Wallonia và cả Bồ Đào Nha. Một nghi phạm khác bị bắt tại Pháp theo lệnh bắt giữ của châu Âu. Cuộc điều tra, khởi nguồn từ báo cáo của tờ Le Soir và các phương tiện truyền thông khác, nhắm vào các nhà vận động hành lang của Huawei, bị nghi ngờ đã mua chuộc các nghị sĩ hiện tại hoặc cựu nghị sĩ Nghị viện châu Âu từ năm 2021 đến nay. Văn phòng công tố xác nhận hành vi hối lộ này “được cho là mang lại lợi ích cho Huawei.”
Các nhà điều tra đã yêu cầu niêm phong hai văn phòng trong Nghị viện châu Âu, thuộc về hai trợ lý nghị sĩ bị nghi ngờ liên quan. Các nghi phạm bị thẩm vấn về “hành vi tham nhũng chủ động trong Nghị viện châu Âu, cũng như làm giả và sử dụng tài liệu giả.” Văn phòng công tố khẳng định đây là hoạt động của “một tổ chức tội phạm,” với các hành vi được thực hiện “thường xuyên và rất kín đáo” trong hơn ba năm qua, dưới vỏ bọc vận động hành lang thương mại.

Theo điều tra, tham nhũng diễn ra dưới nhiều hình thức: từ trả thù lao để các nghị sĩ ủng hộ quan điểm chính trị có lợi cho Huawei, đến những món quà xa xỉ như đồ ăn, chi phí du lịch, hoặc vé xem bóng đá định kỳ. Công tố viên nghi ngờ một số khoản thanh toán được ngụy trang dưới dạng chi phí kinh doanh, thậm chí chuyển qua bên thứ ba để che giấu. Họ cũng đang tìm kiếm bằng chứng về hoạt động rửa tiền. Trong các cuộc lục soát, cảnh sát đã thu giữ nhiều tài liệu và vật phẩm, nhưng nhân viên tại văn phòng Huawei ở Brussels từ chối bình luận, thậm chí tắt đèn để tránh ống kính phóng viên.
Một nghi phạm nổi bật được Follow The Money điểm danh là Valerio Ottati, 41 tuổi, người Bỉ gốc Ý. Ottati gia nhập Huawei năm 2019 với vai trò Giám đốc Quan hệ Công chúng EU, sau khi làm trợ lý cho hai nghị sĩ Ý trong nhóm chính sách Trung Quốc của Nghị viện châu Âu. Vai trò quá khứ của anh ta khiến các nhà điều tra đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa kinh nghiệm cá nhân và chiến dịch vận động của Huawei.
Huawei, nhà sản xuất điện thoại và thiết bị mạng lớn nhất thế giới, từ lâu đã bị cuốn vào căng thẳng công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc. Nhiều nước châu Âu, theo bước Washington, cấm thiết bị Huawei trong mạng 5G vì lo ngại an ninh, cho rằng công ty có thể hỗ trợ gián điệp Trung Quốc—điều Huawei luôn phủ nhận. Người phát ngôn Ủy ban châu Âu Thomas Regnier hôm qua nhấn mạnh: “An ninh mạng 5G rất quan trọng với kinh tế chúng tôi. Huawei đại diện cho rủi ro cao hơn nhiều so với các nhà cung cấp khác.” Ông kêu gọi các nước EU nhanh chóng loại Huawei khỏi mạng 5G, cảnh báo rằng chậm trễ sẽ khiến cả khối đối mặt nguy cơ lớn.

Huawei phản hồi trong một tuyên bố: “Chúng tôi xem xét các cáo buộc này rất nghiêm túc và sẽ khẩn trương làm việc với cơ quan điều tra để làm rõ tình hình. Huawei có chính sách không khoan nhượng với tham nhũng và cam kết tuân thủ mọi luật lệ.” Trong khi đó, Nghị viện châu Âu chỉ ngắn gọn: “Chúng tôi đã ghi nhận thông tin và luôn hợp tác đầy đủ với cơ quan tư pháp.”
Đây là vụ bê bối tham nhũng thứ hai nhằm vào Nghị viện châu Âu trong chưa đầy ba năm. Tháng 12/2022, vụ “Qatargate” làm chấn động Brussels khi quan chức Qatar bị cáo buộc hối lộ để giảm nhẹ chỉ trích về quyền lao động trước World Cup. Vụ việc làm tổn hại danh tiếng của cơ quan duy nhất trong EU có đại diện dân cử từ 27 nước thành viên, đồng thời làm lung lay uy tín đạo đức của nghị viện trong các cuộc điều tra nội bộ như với Hungary. Nghị sĩ Đảng Xanh EU Daniel Freund, người từng giám sát cơ quan đạo đức nghị viện thời Qatargate, cảnh báo hôm 13/3: “Danh tiếng của chúng ta lại bị đe dọa. Nguy cơ tham nhũng ở Brussels rất cao vì EU quá quyền lực. Chúng ta cần điều tra toàn diện ngay lập tức và cải cách để nghị viện chống chịu tốt hơn trước tham nhũng.”