Dũng Đỗ
Writer
Trong bản báo cáo "Xu hướng - Trí tuệ Nhân tạo" dài 340 trang, Mary Meeker chỉ ra sự bùng nổ kỷ lục của AI từ người dùng ChatGPT, chi phí công nghệ giảm 99%, đến hiệu quả năng lượng của chip Nvidia. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo về "cuộc đua đốt tiền" và tương lai lợi nhuận chưa rõ ràng của các công ty AI.
Mary Meeker, nhà phân tích công nghệ huyền thoại từng được mệnh danh là “Nữ hoàng Internet” với loạt báo cáo thường niên "Internet Trends" đình đám
Mary Meeker và "cơn sóng thần" AI: Tốc độ phát triển chưa từng có
Sau nhiều năm "ở ẩn", Mary Meeker, nhà phân tích công nghệ huyền thoại từng được mệnh danh là “Nữ hoàng Internet” với loạt báo cáo thường niên "Internet Trends" đình đám, vừa chính thức tái xuất. Lần này, bà mang đến một bản báo cáo chuyên sâu dài 340 trang về một chủ đề nóng bỏng nhất hiện nay: Trí tuệ Nhân tạo (AI), với tựa đề “Trends - Artificial Intelligence” (tạm dịch: “Xu hướng - Trí tuệ Nhân Tạo”).
Bằng lối trình bày quen thuộc, dày đặc dữ liệu và các biểu đồ dẫn chứng cụ thể, Mary Meeker đã đưa ra một kết luận rõ ràng và đầy sức nặng: tốc độ phát triển và ứng dụng của Trí tuệ Nhân tạo đang diễn ra với một quy mô và cường độ chưa từng có trong lịch sử ngành công nghệ.
Những kỷ lục bị phá vỡ và cuộc đua "nền móng" của Big Tech
Báo cáo của Meeker chỉ ra hàng loạt các chỉ số cho thấy sự tăng trưởng phi thường của AI:
Nghịch lý lợi nhuận: "Đốt tiền" nhanh hơn kiếm tiền?
Tuy nhiên, có một lĩnh vực duy nhất mà AI, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa thể vượt mặt các cuộc cách mạng công nghệ trước đó: đó là lợi nhuận tài chính thực tế.
Dù các quỹ đầu tư mạo hiểm trên toàn cầu đang rót tiền vào các startup AI với một tốc độ chóng mặt, các công ty phát triển AI và các nhà cung cấp dịch vụ đám mây cũng đang “đốt tiền” với một tốc độ tương đương, thậm chí còn nhanh hơn. Trí tuệ Nhân tạo đòi hỏi một khoản đầu tư khổng lồ vào cơ sở hạ tầng (đặc biệt là các trung tâm dữ liệu và chip AI hiệu năng cao), trong khi lợi nhuận thu về từ các ứng dụng AI hiện tại vẫn còn rất khiêm tốn và "chưa thấm tháp vào đâu" so với chi phí bỏ ra.
Tin tốt cho người tiêu dùng, thách thức cho doanh nghiệp AI
Nhưng nghịch lý này, theo Mary Meeker, lại chính là tin tốt cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp ứng dụng AI. Họ là những bên đang được hưởng lợi trực tiếp từ tốc độ cải tiến công nghệ nhanh chóng mặt và sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà cung cấp, dẫn đến việc chi phí sử dụng AI ngày càng giảm. Meeker nhắc lại một quy luật kinh tế quen thuộc: cạnh tranh góp phần làm giảm chi phí.
Dù vậy, bà cũng thận trọng cho rằng hiện tại vẫn chưa thể kết luận được liệu công ty AI nào trong số những cái tên đang nổi đình nổi đám hiện nay sẽ thực sự trở thành những "gã khổng lồ" công nghệ có khả năng sinh lời và phát triển bền vững trong tương lai.
“Chỉ có thời gian mới có thể trả lời được câu hỏi liệu những công ty đang theo đuổi AI hiện nay sẽ đứng về vế nào trong phương trình tạo ra lợi nhuận,” bà Meeker kết luận một cách sâu sắc trong báo cáo của mình.
AI: Không chỉ là cách mạng, mà là "đột biến lịch sử"
Với lần tái xuất này, Mary Meeker không chỉ mang đến một cái nhìn toàn cảnh và đầy đủ dữ liệu về một làn sóng công nghệ mới đang làm thay đổi thế giới, mà đồng thời bà còn đưa ra một lời khẳng định mang tính định hướng cho tương lai: AI không chỉ đơn thuần là một cuộc cách mạng công nghệ, nó là một sự đột biến mang tính lịch sử (historic mutation).
Và đối với phần còn lại của thế giới công nghệ, cũng như toàn xã hội, có lẽ tất cả chúng ta chỉ có thể "nín thở" và chờ đợi những diễn biến tiếp theo của cuộc cách mạng mới này, một cuộc cách mạng mà không ai biết chắc tương lai cuối cùng sẽ mang lại điều gì.
Mary Meeker, nhà phân tích công nghệ huyền thoại từng được mệnh danh là “Nữ hoàng Internet” với loạt báo cáo thường niên "Internet Trends" đình đám
Mary Meeker và "cơn sóng thần" AI: Tốc độ phát triển chưa từng có
Sau nhiều năm "ở ẩn", Mary Meeker, nhà phân tích công nghệ huyền thoại từng được mệnh danh là “Nữ hoàng Internet” với loạt báo cáo thường niên "Internet Trends" đình đám, vừa chính thức tái xuất. Lần này, bà mang đến một bản báo cáo chuyên sâu dài 340 trang về một chủ đề nóng bỏng nhất hiện nay: Trí tuệ Nhân tạo (AI), với tựa đề “Trends - Artificial Intelligence” (tạm dịch: “Xu hướng - Trí tuệ Nhân Tạo”).
Bằng lối trình bày quen thuộc, dày đặc dữ liệu và các biểu đồ dẫn chứng cụ thể, Mary Meeker đã đưa ra một kết luận rõ ràng và đầy sức nặng: tốc độ phát triển và ứng dụng của Trí tuệ Nhân tạo đang diễn ra với một quy mô và cường độ chưa từng có trong lịch sử ngành công nghệ.
Những kỷ lục bị phá vỡ và cuộc đua "nền móng" của Big Tech
Báo cáo của Meeker chỉ ra hàng loạt các chỉ số cho thấy sự tăng trưởng phi thường của AI:
- ChatGPT: Nền tảng chatbot AI của OpenAI đã cán mốc 800 triệu người dùng hoạt động hàng tháng chỉ sau 17 tháng ra mắt – một tốc độ tăng trưởng người dùng chưa từng có.
- Chi phí công nghệ AI: Đã giảm tới 99% chỉ trong vòng hai năm qua, giúp công nghệ này trở nên dễ tiếp cận hơn bao giờ hết.
- Hiệu quả phần cứng: Dù chi phí huấn luyện các mô hình AI lớn có thể lên tới hàng tỷ USD, các thế hệ phần cứng mới như chip NVIDIA Blackwell lại cho thấy hiệu quả sử dụng năng lượng vượt trội, tiêu thụ ít năng lượng hơn tới 105.000 lần cho mỗi token (đơn vị xử lý ngôn ngữ) so với thế hệ GPU Kepler ra mắt vào năm 2014.
Nghịch lý lợi nhuận: "Đốt tiền" nhanh hơn kiếm tiền?
Tuy nhiên, có một lĩnh vực duy nhất mà AI, cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa thể vượt mặt các cuộc cách mạng công nghệ trước đó: đó là lợi nhuận tài chính thực tế.
Dù các quỹ đầu tư mạo hiểm trên toàn cầu đang rót tiền vào các startup AI với một tốc độ chóng mặt, các công ty phát triển AI và các nhà cung cấp dịch vụ đám mây cũng đang “đốt tiền” với một tốc độ tương đương, thậm chí còn nhanh hơn. Trí tuệ Nhân tạo đòi hỏi một khoản đầu tư khổng lồ vào cơ sở hạ tầng (đặc biệt là các trung tâm dữ liệu và chip AI hiệu năng cao), trong khi lợi nhuận thu về từ các ứng dụng AI hiện tại vẫn còn rất khiêm tốn và "chưa thấm tháp vào đâu" so với chi phí bỏ ra.
Tin tốt cho người tiêu dùng, thách thức cho doanh nghiệp AI
Nhưng nghịch lý này, theo Mary Meeker, lại chính là tin tốt cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp ứng dụng AI. Họ là những bên đang được hưởng lợi trực tiếp từ tốc độ cải tiến công nghệ nhanh chóng mặt và sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà cung cấp, dẫn đến việc chi phí sử dụng AI ngày càng giảm. Meeker nhắc lại một quy luật kinh tế quen thuộc: cạnh tranh góp phần làm giảm chi phí.
Dù vậy, bà cũng thận trọng cho rằng hiện tại vẫn chưa thể kết luận được liệu công ty AI nào trong số những cái tên đang nổi đình nổi đám hiện nay sẽ thực sự trở thành những "gã khổng lồ" công nghệ có khả năng sinh lời và phát triển bền vững trong tương lai.
“Chỉ có thời gian mới có thể trả lời được câu hỏi liệu những công ty đang theo đuổi AI hiện nay sẽ đứng về vế nào trong phương trình tạo ra lợi nhuận,” bà Meeker kết luận một cách sâu sắc trong báo cáo của mình.
AI: Không chỉ là cách mạng, mà là "đột biến lịch sử"
Với lần tái xuất này, Mary Meeker không chỉ mang đến một cái nhìn toàn cảnh và đầy đủ dữ liệu về một làn sóng công nghệ mới đang làm thay đổi thế giới, mà đồng thời bà còn đưa ra một lời khẳng định mang tính định hướng cho tương lai: AI không chỉ đơn thuần là một cuộc cách mạng công nghệ, nó là một sự đột biến mang tính lịch sử (historic mutation).
Và đối với phần còn lại của thế giới công nghệ, cũng như toàn xã hội, có lẽ tất cả chúng ta chỉ có thể "nín thở" và chờ đợi những diễn biến tiếp theo của cuộc cách mạng mới này, một cuộc cách mạng mà không ai biết chắc tương lai cuối cùng sẽ mang lại điều gì.
