Quy định bảo vệ dữ liệu vị trí đang được đề xuất luật hóa: Cấm theo dõi người dùng nếu không có sự đồng ý!

[Yu Ki San]

Những điểm chính:

• Dữ liệu vị trí được xác định qua dịch vụ định vị được coi là dữ liệu cá nhân nhạy cảm.
• Việc theo dõi vị trí bằng công nghệ (như ứng dụng di động, RFID...) phải có sự đồng ý rõ ràng của chủ thể, hoặc theo yêu cầu của pháp luật.
• Cấm thu thập dữ liệu vị trí của những người không liên quan.
• Các hoạt động quảng cáo dựa trên hành vi và vị trí của người dùng phải tuân thủ đầy đủ quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
• Dự luật dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 5/2025 và thông qua vào cuối năm 2025.

Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, do Bộ Công an xây dựng, đề xuất nhiều quy định chặt chẽ về việc thu thập và sử dụng dữ liệu vị trí của cá nhân, tổ chức, nhằm bảo vệ quyền riêng tư và ngăn chặn các hành vi xâm phạm thông tin cá nhân.

Dữ liệu vị trí là dữ liệu nhạy cảm

Theo dự thảo luật, dữ liệu vị trí được xác định thông qua dịch vụ định vị (như GPS, Wi-Fi, mạng di động...) thuộc danh mục dữ liệu cá nhân nhạy cảm. Đây là loại thông tin có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, và liên quan mật thiết đến quyền riêng tư.

Dự thảo luật quy định rõ:

• Các nền tảng ứng dụng di động phải thông báo cho người dùng về việc sử dụng dữ liệu vị trí.
• Phải có biện pháp ngăn chặn việc thu thập dữ liệu vị trí của những người không liên quan.
• Không được theo dõi vị trí thông qua thẻ nhận dạng tần số vô tuyến (RFID) hoặc các công nghệ khác, trừ khi có sự đồng ý rõ ràng của chủ thể hoặc theo yêu cầu của pháp luật.
• Các hoạt động quảng cáo dựa vào vị trí và hành vi của người dùng phải tuân thủ đầy đủ các quy định.

​

Thực trạng đáng báo động về bảo vệ dữ liệu vị trí

Bộ Công an, cơ quan soạn thảo dự luật, nhận định rằng hiện nay, nhiều người dân chưa có ý thức bảo vệ dữ liệu vị trí của mình, dẫn đến tình trạng thông tin bị lộ lọt trong quá trình chuyển giao, lưu trữ hoặc trao đổi.

Nhiều tổ chức, doanh nghiệp thu thập dữ liệu cá nhân vượt quá mức cần thiết so với ngành nghề, sản phẩm, dịch vụ kinh doanh của họ. Nhiều hoạt động thu thập dữ liệu cá nhân không có cơ sở pháp lý rõ ràng, hoặc không có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu.

Các tổ chức này cũng không xác định được luồng xử lý dữ liệu cá nhân: dữ liệu được sử dụng như thế nào, vào mục đích gì, chuyển giao cho ai, và tác động ra sao.

Quyền của công dân cần được bảo vệ

Bộ Công an nhấn mạnh, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân nhạy cảm, bao gồm dữ liệu vị trí, cần được quy định cụ thể trong dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân. Điều này nhằm đảm bảo các hoạt động kinh doanh và thu thập dữ liệu của các tổ chức, cá nhân được thực hiện đúng pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền cơ bản của công dân đối với dữ liệu cá nhân.

Công dân cần được biết cách tự bảo vệ, khiếu kiện, phản đối, và yêu cầu bồi thường thiệt hại khi có hành vi vi phạm pháp luật, xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Dự luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến vào tháng 5/2025 và thông qua tại kỳ họp cuối năm 2025.

Việc luật hóa các quy định về bảo vệ dữ liệu vị trí là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền riêng tư của người dân trong thời đại công nghệ số. Dự luật này, nếu được thông qua, sẽ tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng, buộc các tổ chức, doanh nghiệp phải có trách nhiệm hơn trong việc thu thập và sử dụng dữ liệu vị trí của người dùng, đồng thời trao cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với thông tin cá nhân của mình.