Sự thật phũ phàng về vé máy bay, hóa ra bấy lâu nay chúng ta đã hiểu sai?

[Phương Huyền]

Nhiều người lầm tưởng rằng mua vé máy bay đồng nghĩa với việc chắc chắn có chỗ ngồi trên chuyến bay. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản như vậy. Hành khách hoàn toàn có thể bị hãng hàng không chuyển sang chuyến bay khác một cách hợp pháp, thường do tình trạng bán vé vượt số ghế hoặc thay đổi loại máy bay. Hiểu rõ về vấn đề này và quyền lợi của mình sẽ giúp hành khách bảo vệ bản thân trong những tình huống không mong muốn.

Một số hãng hàng không áp dụng chiến lược bán vé vượt số ghế thực tế, dự đoán rằng sẽ có hành khách bỏ chuyến hoặc đến muộn. Ngoài ra, trong một số trường hợp, hãng có thể thay đổi máy bay sang loại nhỏ hơn, dẫn đến thiếu ghế cho tất cả hành khách đã mua vé. Khi đó, một số người sẽ bị “bumped” – tức là bị loại khỏi chuyến bay và được chuyển sang chuyến khác.
Ví dụ, cặp đôi người Anh Scott McCormick và Helena Boshwick đã gặp phải tình huống này trên chuyến bay từ Birmingham, Anh đến Mallorca, Tây Ban Nha vào ngày 1/5. Dù đã mua vé, họ không trả thêm phí chọn chỗ trước (từ 6 đến 45 USD) vì cho rằng chuyến bay ngắn hai tiếng không cần ngồi cạnh nhau. Tuy nhiên, tại cổng lên máy bay, họ được thông báo chỉ một người được lên do Ryanair thay đổi từ máy bay Boeing 737-8200 (197 ghế) sang 737-800 (189 ghế). Vì là những người làm thủ tục cuối cùng, một trong hai phải chuyển sang chuyến sau hoặc trả thêm gần 135 USD để mua vé mới nếu không muốn bay riêng lẻ.
Theo chuyên gia du lịch Rory Boland từ tổ chức Which? của Anh, tình trạng bán vé quá số ghế khá phổ biến, đặc biệt với các hãng hàng không muốn tối ưu hóa lợi nhuận. Luật yêu cầu các hãng phải tìm hành khách tự nguyện nhường chỗ trước khi từ chối vận chuyển bất kỳ ai. Tuy nhiên, hành khách tự nguyện nhường chỗ sẽ không được hưởng quyền bồi thường như trường hợp bị từ chối lên máy bay (bumped) mà không đồng ý.
Nicky Kelvin, chuyên gia từ The Points Guy, khuyên hành khách nên tìm hiểu kỹ quyền lợi trước khi du lịch. Ở nhiều quốc gia, luật quy định rõ ràng về hỗ trợ ăn uống, khách sạn, đổi chuyến, hoàn tiền, và đặc biệt là bồi thường tài chính khi bị từ chối lên máy bay do quá tải. Mức bồi thường phụ thuộc vào độ dài chuyến bay và thời gian gián đoạn. Hành khách cần giữ lại hóa đơn các chi phí phát sinh như ăn uống, taxi, hay khách sạn để yêu cầu bồi thường. Liên hệ sớm với hãng hàng không cũng giúp đảm bảo quyền lợi trong các tình huống căng thẳng.
Để giảm nguy cơ bị ảnh hưởng bởi tình trạng bán vé quá số ghế, hành khách nên lưu ý một số điều sau:
- Đặt chỗ ngồi trước: Đặc biệt với nhóm từ hai người trở lên, việc chọn chỗ ngồi cạnh nhau không chỉ giúp thoải mái hơn mà còn tăng khả năng được bay cùng chuyến nếu xảy ra tình trạng thiếu ghế.
- Làm thủ tục sớm: Những hành khách làm thủ tục muộn thường dễ bị chuyển sang chuyến khác. Vì vậy, hãy đến sân bay và làm thủ tục đúng giờ.
- Thương lượng khi tự nguyện nhường chỗ: Nếu đồng ý nhường chỗ, hành khách có thể nhận được bồi thường bằng tiền mặt, phiếu quà tặng, hoặc đổi chuyến bay thay thế. Tuy nhiên, cần thương lượng kỹ để đảm bảo quyền lợi, vì việc tự nguyện sẽ làm mất quyền đòi bồi thường như khi bị bumped.
- Hiểu rõ quyền lợi: Hành khách bị từ chối lên máy bay dù đã làm thủ tục đúng giờ vẫn có quyền được bồi thường. Hãy tìm hiểu quy định cụ thể của quốc gia hoặc hãng hàng không để yêu cầu hỗ trợ phù hợp.
Tình trạng bán vé quá số ghế là một thực tế phổ biến trong ngành hàng không, nhưng hành khách hoàn toàn có thể bảo vệ mình bằng cách hiểu rõ quyền lợi và chuẩn bị kỹ lưỡng. Từ việc làm thủ tục đúng giờ, giữ lại hóa đơn chi phí, đến thương lượng khéo léo với hãng bay, những bước này sẽ giúp giảm thiểu bất tiện và đảm bảo trải nghiệm du lịch trọn vẹn hơn. Trong một thế giới mà ngành hàng không không ngừng tối ưu hóa lợi nhuận, sự chủ động của hành khách chính là chìa khóa để tránh những rủi ro không đáng có.