Nguyễn Tiến Đạt
Intern Writer
Tesla được cho là sắp triển khai dịch vụ taxi tự lái (robotaxi) tại Austin (Hoa Kỳ) trong tháng này. Dù được kỳ vọng từ lâu, dịch vụ này vẫn để lại hàng loạt câu hỏi quan trọng về an toàn và cách vận hành thực tế.
Trong bối cảnh doanh số xe điện toàn cầu giảm, Elon Musk đang đặt cược lớn vào taxi tự lái, hy vọng biến Tesla thành công ty có giá trị hàng nghìn tỷ USD. Tuy nhiên, phần mềm Tự lái hoàn toàn (FSD) - hiện có giá khoảng 8.000 USD (khoảng 200 triệu đồng) - vẫn gây tranh cãi khi từng liên quan đến nhiều tai nạn, trong đó có cả các vụ tử vong.
Cơ quan An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia Hoa Kỳ (NHTSA) gần đây đã gửi thư yêu cầu Tesla làm rõ hàng loạt vấn đề như: sự khác biệt giữa FSD hiện có và FSD trên robotaxi, các giới hạn hoạt động theo thời tiết, thời gian trong ngày hay địa lý, và cách phát hiện va chạm. Tesla vẫn chưa công bố chi tiết những yếu tố này.
Khác với các đối thủ như Waymo - công ty con của Alphabet - sử dụng cảm biến lidar, radar và camera để đảm bảo xe tự hành hoạt động an toàn, Tesla chỉ dựa vào hệ thống camera và AI. Cách tiếp cận này bị nhiều chuyên gia đặt dấu hỏi.
Một trong những vấn đề gây lo ngại là khả năng điều khiển từ xa. Tesla đã thuê kỹ sư để hỗ trợ xe từ xa khi gặp tình huống khó. Dù không phải là chuyện hiếm - Waymo cũng có các kỹ thuật viên dự phòng - nhưng vẫn chưa rõ những người này có can thiệp trực tiếp vào vô lăng và bàn đạp hay không, và liệu việc điều khiển từ xa có đủ nhanh để xử lý các tình huống khẩn cấp.
Theo các chuyên gia, để đảm bảo an toàn, độ trễ kết nối giữa xe và người điều khiển từ xa phải dưới 10 mili giây - điều mà công nghệ hiện nay vẫn chưa làm được một cách ổn định. Ngoài ra, việc thiếu thông tin về vị trí trung tâm điều hành, các rủi ro pháp lý và khả năng mất kết nối mạng cũng là những câu hỏi chưa được trả lời.
Tesla hiện cũng chưa làm rõ liệu robotaxi sẽ được phân loại theo tiêu chuẩn tự hành nào (Cấp độ 2, 3 hay 4 theo SAE). Nếu vẫn cần người giám sát từ xa, đây có thể chỉ là hệ thống Cấp độ 2 – tương tự các công nghệ hỗ trợ lái xe hiện có. Để đạt Cấp độ 4 như Waymo, người ngồi trong xe không cần kiểm soát xe trong bất kỳ tình huống nào.
Dữ liệu an toàn cũng là điều cần được làm rõ. Trung bình, tại Mỹ có một ca tử vong cho mỗi 160 triệu km. Nếu Tesla chỉ triển khai 10 - 20 xe tại Austin, phải mất nhiều năm mới đủ số liệu để đánh giá hiệu quả thật sự. Và nếu không xảy ra va chạm, điều đó chưa hẳn chứng minh robotaxi Tesla an toàn - mà có thể chỉ vì chúng chỉ hoạt động ở khu vực đã được kiểm soát kỹ.
Một chiếc Model Y được cho là đang thử nghiệm chức năng robotaxi đã xuất hiện tại Austin vào hôm nay. Tuy vậy, dù có tin đồn rằng Tesla sẽ ra mắt dịch vụ gọi xe vào ngày 12/6, công ty vẫn chưa xác nhận thông tin này – chỉ cho biết sẽ triển khai vào cuối tháng. (insideevs)

Trong bối cảnh doanh số xe điện toàn cầu giảm, Elon Musk đang đặt cược lớn vào taxi tự lái, hy vọng biến Tesla thành công ty có giá trị hàng nghìn tỷ USD. Tuy nhiên, phần mềm Tự lái hoàn toàn (FSD) - hiện có giá khoảng 8.000 USD (khoảng 200 triệu đồng) - vẫn gây tranh cãi khi từng liên quan đến nhiều tai nạn, trong đó có cả các vụ tử vong.
Cơ quan An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia Hoa Kỳ (NHTSA) gần đây đã gửi thư yêu cầu Tesla làm rõ hàng loạt vấn đề như: sự khác biệt giữa FSD hiện có và FSD trên robotaxi, các giới hạn hoạt động theo thời tiết, thời gian trong ngày hay địa lý, và cách phát hiện va chạm. Tesla vẫn chưa công bố chi tiết những yếu tố này.
Khác với các đối thủ như Waymo - công ty con của Alphabet - sử dụng cảm biến lidar, radar và camera để đảm bảo xe tự hành hoạt động an toàn, Tesla chỉ dựa vào hệ thống camera và AI. Cách tiếp cận này bị nhiều chuyên gia đặt dấu hỏi.
Một trong những vấn đề gây lo ngại là khả năng điều khiển từ xa. Tesla đã thuê kỹ sư để hỗ trợ xe từ xa khi gặp tình huống khó. Dù không phải là chuyện hiếm - Waymo cũng có các kỹ thuật viên dự phòng - nhưng vẫn chưa rõ những người này có can thiệp trực tiếp vào vô lăng và bàn đạp hay không, và liệu việc điều khiển từ xa có đủ nhanh để xử lý các tình huống khẩn cấp.
Theo các chuyên gia, để đảm bảo an toàn, độ trễ kết nối giữa xe và người điều khiển từ xa phải dưới 10 mili giây - điều mà công nghệ hiện nay vẫn chưa làm được một cách ổn định. Ngoài ra, việc thiếu thông tin về vị trí trung tâm điều hành, các rủi ro pháp lý và khả năng mất kết nối mạng cũng là những câu hỏi chưa được trả lời.
Tesla hiện cũng chưa làm rõ liệu robotaxi sẽ được phân loại theo tiêu chuẩn tự hành nào (Cấp độ 2, 3 hay 4 theo SAE). Nếu vẫn cần người giám sát từ xa, đây có thể chỉ là hệ thống Cấp độ 2 – tương tự các công nghệ hỗ trợ lái xe hiện có. Để đạt Cấp độ 4 như Waymo, người ngồi trong xe không cần kiểm soát xe trong bất kỳ tình huống nào.
Dữ liệu an toàn cũng là điều cần được làm rõ. Trung bình, tại Mỹ có một ca tử vong cho mỗi 160 triệu km. Nếu Tesla chỉ triển khai 10 - 20 xe tại Austin, phải mất nhiều năm mới đủ số liệu để đánh giá hiệu quả thật sự. Và nếu không xảy ra va chạm, điều đó chưa hẳn chứng minh robotaxi Tesla an toàn - mà có thể chỉ vì chúng chỉ hoạt động ở khu vực đã được kiểm soát kỹ.
Một chiếc Model Y được cho là đang thử nghiệm chức năng robotaxi đã xuất hiện tại Austin vào hôm nay. Tuy vậy, dù có tin đồn rằng Tesla sẽ ra mắt dịch vụ gọi xe vào ngày 12/6, công ty vẫn chưa xác nhận thông tin này – chỉ cho biết sẽ triển khai vào cuối tháng. (insideevs)