Nhung Phan
Intern Writer
Báo cáo mới công bố ngày 6/5/2025 từ Trung tâm Belfer (Đại học Harvard) cho thấy Mỹ vẫn giữ vị trí hàng đầu thế giới trong các lĩnh vực công nghệ then chốt như trí tuệ nhân tạo (AI), sinh học, bán dẫn, không gian và công nghệ lượng tử. Tuy nhiên, Trung Quốc đang nhanh chóng rút ngắn khoảng cách bằng những chiến lược đầu tư tập trung và khai thác lợi thế về quy mô, dữ liệu và nhân lực.
Tuy nhiên, các báo cáo khác như Nature Index hay Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) lại cho rằng Trung Quốc đã vươn lên dẫn đầu ở nhiều công nghệ. Ví dụ, Đại học Tứ Xuyên đã vượt qua cả Stanford, MIT và Oxford về số lượng nghiên cứu chất lượng cao chỉ trong chưa đầy hai năm. Theo ASPI, Trung Quốc dẫn đầu 57 trên tổng số 64 công nghệ được theo dõi trong giai đoạn 2019–2023.
Harvard cho rằng những bảng xếp hạng này không phản ánh đầy đủ sức mạnh hạ tầng, quy mô đầu tư tài chính hay năng lực triển khai thực tế – những yếu tố mà Mỹ vẫn chiếm ưu thế.
Ở lĩnh vực AI, Mỹ vẫn vượt trội nhờ thuật toán và hạ tầng mạnh mẽ. Tuy nhiên, Trung Quốc đang khai thác triệt để lợi thế về dữ liệu và đội ngũ kỹ sư đông đảo. Các mô hình ngôn ngữ như DeepSeek R1 (cạnh tranh với OpenAI-o1) và Qwen3 của Alibaba (nguồn mở, tiết kiệm chi phí) cho thấy sự phát triển nhanh chóng.
Trong công nghệ sinh học, Trung Quốc có thể vượt Mỹ nhờ đầu tư công mạnh mẽ và khả năng sản xuất quy mô lớn. Ở lĩnh vực bán dẫn, dù vẫn phụ thuộc thiết bị nước ngoài, Trung Quốc tận dụng các chương trình như “Made in China 2025” để tăng tốc nội địa hóa và phản ứng với các lệnh cấm vận từ Mỹ.
Với công nghệ lượng tử, Trung Quốc sở hữu lực lượng nghiên cứu mạnh, giúp thu hẹp khoảng cách với Mỹ, dù việc ứng dụng thực tế còn hạn chế.
Tuy nhiên, Harvard cảnh báo rằng vị thế dẫn đầu của Mỹ có thể bị lung lay nếu tiếp tục duy trì các chính sách bất ổn như cắt giảm ngân sách nghiên cứu, hạn chế sinh viên quốc tế hay gia tăng căng thẳng chính trị trong môi trường đại học.
Dù vậy, Mỹ và Trung Quốc vẫn là hai cường quốc duy nhất vượt trội so với các nước còn lại như Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Đức và Đài Loan. Cuộc cạnh tranh công nghệ giữa hai nước sẽ ngày càng quyết liệt và đóng vai trò then chốt trong việc định hình tiêu chuẩn toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực AI – nơi bên dẫn đầu sẽ nắm giữ lợi thế chiến lược dài hạn.
Nguồn: https://songai.vn/posts/my-van-dan-...ai-nhung-trung-quoc-dang-rut-ngan-khoang-cach
Ưu thế hiện tại của Mỹ và sự vươn lên của Trung Quốc
Harvard khẳng định sức mạnh của Mỹ đến từ sự kết hợp hiệu quả giữa khu vực công và tư nhân, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phi tập trung và năng lực nghiên cứu đa dạng, trình độ cao. Ngoài ra, Mỹ vẫn dẫn đầu về sức mạnh tính toán, thuật toán AI, số lượng dịch vụ AI thất bại lớn (cho thấy mức độ thử nghiệm và đổi mới cao) và vị thế trong các tổ chức quốc tế định hình chuẩn công nghệ.Tuy nhiên, các báo cáo khác như Nature Index hay Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) lại cho rằng Trung Quốc đã vươn lên dẫn đầu ở nhiều công nghệ. Ví dụ, Đại học Tứ Xuyên đã vượt qua cả Stanford, MIT và Oxford về số lượng nghiên cứu chất lượng cao chỉ trong chưa đầy hai năm. Theo ASPI, Trung Quốc dẫn đầu 57 trên tổng số 64 công nghệ được theo dõi trong giai đoạn 2019–2023.
Harvard cho rằng những bảng xếp hạng này không phản ánh đầy đủ sức mạnh hạ tầng, quy mô đầu tư tài chính hay năng lực triển khai thực tế – những yếu tố mà Mỹ vẫn chiếm ưu thế.
Ở lĩnh vực AI, Mỹ vẫn vượt trội nhờ thuật toán và hạ tầng mạnh mẽ. Tuy nhiên, Trung Quốc đang khai thác triệt để lợi thế về dữ liệu và đội ngũ kỹ sư đông đảo. Các mô hình ngôn ngữ như DeepSeek R1 (cạnh tranh với OpenAI-o1) và Qwen3 của Alibaba (nguồn mở, tiết kiệm chi phí) cho thấy sự phát triển nhanh chóng.
Trong công nghệ sinh học, Trung Quốc có thể vượt Mỹ nhờ đầu tư công mạnh mẽ và khả năng sản xuất quy mô lớn. Ở lĩnh vực bán dẫn, dù vẫn phụ thuộc thiết bị nước ngoài, Trung Quốc tận dụng các chương trình như “Made in China 2025” để tăng tốc nội địa hóa và phản ứng với các lệnh cấm vận từ Mỹ.
Với công nghệ lượng tử, Trung Quốc sở hữu lực lượng nghiên cứu mạnh, giúp thu hẹp khoảng cách với Mỹ, dù việc ứng dụng thực tế còn hạn chế.
Tuy nhiên, Harvard cảnh báo rằng vị thế dẫn đầu của Mỹ có thể bị lung lay nếu tiếp tục duy trì các chính sách bất ổn như cắt giảm ngân sách nghiên cứu, hạn chế sinh viên quốc tế hay gia tăng căng thẳng chính trị trong môi trường đại học.
Dù vậy, Mỹ và Trung Quốc vẫn là hai cường quốc duy nhất vượt trội so với các nước còn lại như Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Đức và Đài Loan. Cuộc cạnh tranh công nghệ giữa hai nước sẽ ngày càng quyết liệt và đóng vai trò then chốt trong việc định hình tiêu chuẩn toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực AI – nơi bên dẫn đầu sẽ nắm giữ lợi thế chiến lược dài hạn.
Nguồn: https://songai.vn/posts/my-van-dan-...ai-nhung-trung-quoc-dang-rut-ngan-khoang-cach
