Dũng Đỗ
Writer
Một câu chuyện được chia sẻ bởi một nữ gia sư tiếng Anh tại Hà Nội đang làm dấy lên một cuộc tranh luận lớn trên mạng xã hội, phản ánh rõ những thách thức mà các bậc phụ huynh và giáo viên đang phải đối mặt trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI). Vào lúc nửa đêm, vị phụ huynh đã hoảng hốt nhắn tin cho cô giáo sau khi phát hiện con mình đã lạm dụng AI để giải bài tập trong suốt một thời gian dài.
Ảnh minh họa một học sinh dùng ChatGPT để hỗ trợ học tập
"Chắc tạm cho con thôi học"
Theo các đoạn tin nhắn được nữ gia sư chia sẻ, vào gần 12 giờ đêm, cô nhận được tin nhắn từ mẹ của một học sinh với giọng điệu đầy lo lắng và thất vọng. "Chị vừa mới phát hiện ra lâu nay con dùng AI để giải bài tập khá nhiều," người mẹ viết. "Lịch sử tin nhắn với AI có rất nhiều những phần liên quan tới Toán, tiếng Việt và cả tiếng Anh. Như vậy là suốt thời gian qua khi học con toàn dùng AI để che giấu sức học thật."
Người mẹ bày tỏ sự thất vọng sâu sắc khi phát hiện con mình đã ỷ lại vào công nghệ. Chị cho biết dự định sắp tới sẽ ngưng cho con sử dụng máy tính khi không có bố mẹ ở nhà để giám sát. Vị phụ huynh này cũng đặt ra phương án cho con tạm dừng việc học thêm, trừ khi cô giáo có thể sắp xếp được một lịch dạy vào buổi tối, khi chị có thể trực tiếp kiểm soát.
Nỗi lo của người mẹ không chỉ dừng lại ở việc con dùng AI sai mục đích, mà còn ở việc liệu giáo viên có nhận ra sự bất thường này hay không. Về phía mình, nữ gia sư cho biết cô không hề hay biết việc này, mặc dù trước đó cô cũng nhận thấy một số dấu hiệu lạ, chẳng hạn như việc học sinh hoàn thành các bài tập đọc hiểu rất dài chỉ trong vòng hai phút. Tuy nhiên, khi được hỏi trực tiếp, học sinh này vẫn phủ nhận việc nhờ đến AI.
Người mẹ cho rằng khi con cái lớn lên và tiếp xúc nhiều với công nghệ, việc dạy dỗ trở nên khó khăn hơn. Chị đề xuất cô giáo chỉ nên tập trung vào việc tương tác liên tục trong giờ học, còn bài tập về nhà sẽ để con tự làm, nhằm tránh hình thành thói quen học "ch.ố.ng đối".
Nội dung tin nhắn của vị phụ huynh nhắn với gia sư
Một vấn đề nhức nhối của cả xã hội
Câu chuyện nhanh chóng thu hút hàng nghìn lượt bình luận, cho thấy đây không phải là một trường hợp cá biệt mà đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong nhiều gia đình và trường học.
Nhiều người dùng mạng, bao gồm cả các giáo viên và phụ huynh khác, đã chia sẻ những trải nghiệm tương tự. "Mình dạy thêm lớp 11, nhiều học sinh giờ bài tập 5 phút xong hết. Hỏi thì bảo tự làm, nhưng check Chrome history mới biết toàn nhờ ChatGPT," một tài khoản bình luận.
Một phụ huynh khác chia sẻ: "Ở trường con mình học, mấy bạn cấp 3 giờ dùng AI giải cả đề Toán, Lý, Hóa. Không làm bài mà vẫn điểm cao. Phụ huynh nào không để ý là y như rằng trẻ sẽ lệ thuộc máy móc."
Phần lớn các ý kiến đều bày tỏ sự đồng cảm với quyết định của người mẹ trong câu chuyện, coi đây là một biện pháp cần thiết để giúp đứa trẻ điều chỉnh lại thói quen, quay trở lại với việc học thực chất thay vì chỉ tìm cách "đối phó".
Tìm kiếm giải pháp: khi cấm đoán không phải là lối thoát
Bên cạnh những lo lắng, cuộc tranh luận cũng mở ra nhiều giải pháp mang tính xây dựng. Thay vì cấm đoán hoàn toàn, nhiều ý kiến cho rằng mấu chốt nằm ở việc quản lý và định hướng cho trẻ sử dụng AI đúng cách.
Một số phụ huynh chia sẻ kinh nghiệm của bản thân. "Con mình hồi lớp 10 cũng nghiện nhờ AI làm bài. Mình phải đặt quy tắc là làm xong bài nào mới được mở máy tính và cứ 2 tuần kiểm tra một lần bằng cách cho bé trình bày lại trên giấy," một người mẹ cho biết.
Một số giáo viên cũng đề xuất các giải pháp về mặt phương pháp giảng dạy. Thay vì chỉ giao các bài tập có thể dễ dàng sao chép từ AI, giáo viên nên tập trung vào việc yêu cầu học sinh thảo luận, hỏi đáp và trình bày lại cách làm. Một giải pháp khác là cho phép học sinh tham khảo AI, nhưng sau đó phải viết lại bằng lời văn của mình và giải thích được tại sao lại có kết quả đó.
Làm sao để AI trở thành "trợ lý" thay vì "cái phao"?
Sự bùng nổ của AI đã mang đến những tiện ích không thể phủ nhận, nhưng cũng đặt ra một câu hỏi lớn: Làm thế nào để AI hỗ trợ việc học một cách hiệu quả, thay vì trở thành một công cụ để làm hộ bài tập và triệt tiêu khả năng tư duy độc lập?
Các chuyên gia giáo dục cho rằng, điều then chốt là phải thay đổi cách nhìn nhận về AI, xem nó như một công cụ tham khảo, không phải là một công cụ thay thế. Khi gặp một bài toán khó, học sinh có thể nhờ AI gợi ý các bước giải, nhưng sau đó phải tự mình làm lại và hiểu rõ bản chất của vấn đề.
Vai trò của giáo viên và phụ huynh lúc này là cực kỳ quan trọng. Thay vì chỉ nhìn vào kết quả cuối cùng, họ cần tập trung vào quá trình. Việc kiểm tra thực lực bằng cách yêu cầu học sinh trình bày miệng, làm bài trên giấy, hay giải thích lại logic chi tiết của lời giải.
#vìchatgptmàchoconthôihọc
Ảnh minh họa một học sinh dùng ChatGPT để hỗ trợ học tập
"Chắc tạm cho con thôi học"
Theo các đoạn tin nhắn được nữ gia sư chia sẻ, vào gần 12 giờ đêm, cô nhận được tin nhắn từ mẹ của một học sinh với giọng điệu đầy lo lắng và thất vọng. "Chị vừa mới phát hiện ra lâu nay con dùng AI để giải bài tập khá nhiều," người mẹ viết. "Lịch sử tin nhắn với AI có rất nhiều những phần liên quan tới Toán, tiếng Việt và cả tiếng Anh. Như vậy là suốt thời gian qua khi học con toàn dùng AI để che giấu sức học thật."
Người mẹ bày tỏ sự thất vọng sâu sắc khi phát hiện con mình đã ỷ lại vào công nghệ. Chị cho biết dự định sắp tới sẽ ngưng cho con sử dụng máy tính khi không có bố mẹ ở nhà để giám sát. Vị phụ huynh này cũng đặt ra phương án cho con tạm dừng việc học thêm, trừ khi cô giáo có thể sắp xếp được một lịch dạy vào buổi tối, khi chị có thể trực tiếp kiểm soát.
Nỗi lo của người mẹ không chỉ dừng lại ở việc con dùng AI sai mục đích, mà còn ở việc liệu giáo viên có nhận ra sự bất thường này hay không. Về phía mình, nữ gia sư cho biết cô không hề hay biết việc này, mặc dù trước đó cô cũng nhận thấy một số dấu hiệu lạ, chẳng hạn như việc học sinh hoàn thành các bài tập đọc hiểu rất dài chỉ trong vòng hai phút. Tuy nhiên, khi được hỏi trực tiếp, học sinh này vẫn phủ nhận việc nhờ đến AI.
Người mẹ cho rằng khi con cái lớn lên và tiếp xúc nhiều với công nghệ, việc dạy dỗ trở nên khó khăn hơn. Chị đề xuất cô giáo chỉ nên tập trung vào việc tương tác liên tục trong giờ học, còn bài tập về nhà sẽ để con tự làm, nhằm tránh hình thành thói quen học "ch.ố.ng đối".
Nội dung tin nhắn của vị phụ huynh nhắn với gia sư
Một vấn đề nhức nhối của cả xã hội
Câu chuyện nhanh chóng thu hút hàng nghìn lượt bình luận, cho thấy đây không phải là một trường hợp cá biệt mà đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong nhiều gia đình và trường học.
Nhiều người dùng mạng, bao gồm cả các giáo viên và phụ huynh khác, đã chia sẻ những trải nghiệm tương tự. "Mình dạy thêm lớp 11, nhiều học sinh giờ bài tập 5 phút xong hết. Hỏi thì bảo tự làm, nhưng check Chrome history mới biết toàn nhờ ChatGPT," một tài khoản bình luận.
Một phụ huynh khác chia sẻ: "Ở trường con mình học, mấy bạn cấp 3 giờ dùng AI giải cả đề Toán, Lý, Hóa. Không làm bài mà vẫn điểm cao. Phụ huynh nào không để ý là y như rằng trẻ sẽ lệ thuộc máy móc."
Phần lớn các ý kiến đều bày tỏ sự đồng cảm với quyết định của người mẹ trong câu chuyện, coi đây là một biện pháp cần thiết để giúp đứa trẻ điều chỉnh lại thói quen, quay trở lại với việc học thực chất thay vì chỉ tìm cách "đối phó".
Tìm kiếm giải pháp: khi cấm đoán không phải là lối thoát
Bên cạnh những lo lắng, cuộc tranh luận cũng mở ra nhiều giải pháp mang tính xây dựng. Thay vì cấm đoán hoàn toàn, nhiều ý kiến cho rằng mấu chốt nằm ở việc quản lý và định hướng cho trẻ sử dụng AI đúng cách.
Một số phụ huynh chia sẻ kinh nghiệm của bản thân. "Con mình hồi lớp 10 cũng nghiện nhờ AI làm bài. Mình phải đặt quy tắc là làm xong bài nào mới được mở máy tính và cứ 2 tuần kiểm tra một lần bằng cách cho bé trình bày lại trên giấy," một người mẹ cho biết.
Một số giáo viên cũng đề xuất các giải pháp về mặt phương pháp giảng dạy. Thay vì chỉ giao các bài tập có thể dễ dàng sao chép từ AI, giáo viên nên tập trung vào việc yêu cầu học sinh thảo luận, hỏi đáp và trình bày lại cách làm. Một giải pháp khác là cho phép học sinh tham khảo AI, nhưng sau đó phải viết lại bằng lời văn của mình và giải thích được tại sao lại có kết quả đó.
Làm sao để AI trở thành "trợ lý" thay vì "cái phao"?
Sự bùng nổ của AI đã mang đến những tiện ích không thể phủ nhận, nhưng cũng đặt ra một câu hỏi lớn: Làm thế nào để AI hỗ trợ việc học một cách hiệu quả, thay vì trở thành một công cụ để làm hộ bài tập và triệt tiêu khả năng tư duy độc lập?
Các chuyên gia giáo dục cho rằng, điều then chốt là phải thay đổi cách nhìn nhận về AI, xem nó như một công cụ tham khảo, không phải là một công cụ thay thế. Khi gặp một bài toán khó, học sinh có thể nhờ AI gợi ý các bước giải, nhưng sau đó phải tự mình làm lại và hiểu rõ bản chất của vấn đề.
Vai trò của giáo viên và phụ huynh lúc này là cực kỳ quan trọng. Thay vì chỉ nhìn vào kết quả cuối cùng, họ cần tập trung vào quá trình. Việc kiểm tra thực lực bằng cách yêu cầu học sinh trình bày miệng, làm bài trên giấy, hay giải thích lại logic chi tiết của lời giải.
#vìchatgptmàchoconthôihọc
