Nguyễn Tiến Đạt
Intern Writer
Một phụ nữ đã biết ngay mình sẽ bị say khi Uber của cô là một chiếc Tesla. Không chỉ riêng cô, nhiều người đã trải nghiệm hiện tượng này.
Thông thường, não bộ dự đoán chuyển động dựa vào các tín hiệu như tiếng động cơ, tiếng lốp xe, độ rung… Nhưng trên xe điện, những tín hiệu đó gần như biến mất, tạo ra sự “lặng im” khiến một số người cảm thấy choáng váng, mất cân bằng.
Hiện tượng “Tesla Nausea” (say xe Tesla) là một dạng say xe bắt nguồn từ sự không đồng bộ giữa thông tin từ mắt, tai trong và cảm nhận vận động của cơ thể. Khi tín hiệu không trùng khớp, não bộ có thể xem đó là mối đe dọa, kích hoạt triệu chứng như chóng mặt, toát mồ hôi lạnh, buồn nôn.
Xe điện khuếch đại sự mất đồng bộ này theo nhiều cách:
Khảo sát năm 2025 với hơn 600 người cho thấy: xe xăng gây say xe thường xuyên hơn, nhưng khi bị say trên EV, triệu chứng lại nặng hơn. Các yếu tố như cơ địa, chất lượng giấc ngủ gần đây, hay việc đọc sách, dùng điện thoại trên xe đều ảnh hưởng.
Các kỹ sư đang thử nghiệm giải pháp như ánh sáng ambient, tín hiệu hiển thị hướng di chuyển… để giúp hành khách đoán trước chuyển động, nhưng vẫn ở giai đoạn thử nghiệm.
Thông thường, não bộ dự đoán chuyển động dựa vào các tín hiệu như tiếng động cơ, tiếng lốp xe, độ rung… Nhưng trên xe điện, những tín hiệu đó gần như biến mất, tạo ra sự “lặng im” khiến một số người cảm thấy choáng váng, mất cân bằng.
Hiện tượng “Tesla Nausea” (say xe Tesla) là một dạng say xe bắt nguồn từ sự không đồng bộ giữa thông tin từ mắt, tai trong và cảm nhận vận động của cơ thể. Khi tín hiệu không trùng khớp, não bộ có thể xem đó là mối đe dọa, kích hoạt triệu chứng như chóng mặt, toát mồ hôi lạnh, buồn nôn.
Xe điện khuếch đại sự mất đồng bộ này theo nhiều cách:
- Mất tín hiệu âm thanh và rung động: Không còn tiếng động cơ, độ rung sàn hay tiếng hộp số để báo trước việc tăng tốc, phanh hay rẽ.
- Tăng tốc đột ngột: Mô-tơ điện cho mô-men xoắn tối đa ngay lập tức, tạo cảm giác giật bất ngờ.
- Phanh tái tạo năng lượng: Khi nhả ga, xe giảm tốc nhanh, khiến cơ thể bị “kéo” về phía trước mà không dự đoán trước.
- Hành trình quá êm: Không có các rung động nhỏ như trên xe xăng, não mất thêm một nguồn thông tin định hướng.
Khảo sát năm 2025 với hơn 600 người cho thấy: xe xăng gây say xe thường xuyên hơn, nhưng khi bị say trên EV, triệu chứng lại nặng hơn. Các yếu tố như cơ địa, chất lượng giấc ngủ gần đây, hay việc đọc sách, dùng điện thoại trên xe đều ảnh hưởng.
Các kỹ sư đang thử nghiệm giải pháp như ánh sáng ambient, tín hiệu hiển thị hướng di chuyển… để giúp hành khách đoán trước chuyển động, nhưng vẫn ở giai đoạn thử nghiệm.
Cách phòng tránh khi đi Tesla hoặc xe điện
Để giảm Tesla Nausea, bạn có thể:- Ngồi ghế trước và nhìn ra đường chân trời để đồng bộ tín hiệu mắt – tai trong.
- Khi vào cua, nghiêng đầu theo hướng ngược lực ly tâm.
- Mở cửa sổ cho không khí tươi hoặc dừng nghỉ ngắn.
- Ăn kẹo gừng, uống đủ nước.
- Với người dễ say xe, dùng thuốc chống say như meclizine hoặc miếng dán scopolamine (lưu ý tác dụng phụ buồn ngủ).
- Dùng vòng bấm huyệt P-6 ở cổ tay trong.
