Xuất hiện công nghệ mới có thể theo dõi bạn qua Wifi, ngay cả khi không mang điện thoại

[Thế Việt]

Các nhà nghiên cứu tại Ý vừa phát triển một công nghệ mới có khả năng theo dõi và nhận dạng con người chỉ bằng cách sử dụng tín hiệu Wi-Fi thông thường, ngay cả khi họ không mang theo bất kỳ thiết bị điện tử nào. Hệ thống mang tên "WhoFi" này hoạt động bằng cách phân tích sự biến dạng của sóng Wi-Fi khi nó tương tác với cơ thể người, tạo ra một loại "dấu vân tay kỹ thuật số" độc nhất với độ chính xác lên tới 95,5%.

"WhoFi" và "dấu vân tay kỹ thuật số" từ sóng Wi-Fi​

Trong một nghiên cứu được công bố trên cơ sở dữ liệu arXiv, một nhóm các nhà nghiên cứu từ Đại học La Sapienza ở Rome đã giới thiệu hệ thống "WhoFi". Công nghệ này không dựa vào việc theo dõi điện thoại hay các thiết bị đeo, mà dựa vào một nguyên lý vật lý cơ bản: khi tín hiệu Wi-Fi lan truyền trong một môi trường, dạng sóng của nó sẽ bị biến đổi bởi sự hiện diện của các vật thể và con người trên đường đi.

Những thay đổi này, được ghi lại dưới dạng Thông tin trạng thái kênh (CSI), chứa đựng những thông tin sinh trắc học rất phong phú. Theo nhóm nghiên cứu, cách mà một cơ thể người cụ thể (với hình dáng, kích thước và thành phần riêng biệt) làm biến dạng tín hiệu Wi-Fi là đủ đặc trưng để có thể được sử dụng như một loại "dấu vân tay kỹ thuật số". Bằng cách sử dụng một mạng nơ-ron sâu dựa trên kiến trúc Transformer – tương tự như các mô hình AI tiên tiến hiện nay – hệ thống WhoFi có thể phân tích các dữ liệu CSI này để nhận dạng từng cá nhân.

Tái nhận dạng không cần camera​

Khái niệm cốt lõi mà WhoFi thực hiện là "tái nhận diện" – tức là khả năng liên kết cùng một người qua nhiều điểm quan sát khác nhau. Trong các hệ thống giám sát truyền thống, việc này thường được thực hiện bằng camera, thông qua việc nhận diện quần áo hoặc các đặc điểm hình dáng.

Tuy nhiên, việc sử dụng Wi-Fi mang lại một lợi thế mới và cũng là một mối lo ngại lớn về quyền riêng tư. Nó có thể thay thế các công cụ giám sát truyền thống như camera và hoạt động một cách vô hình. Đáng báo động nhất, kỹ thuật này là một dạng theo dõi không cần thiết bị, có nghĩa là chỉ cần sự hiện diện vật lý của một người trong một khu vực có sóng Wi-Fi là đã đủ để có thể nhận diện và theo dõi họ.

Độ chính xác 95,5% và những lo ngại về quyền riêng tư​

Trong các thử nghiệm sử dụng một bộ dữ liệu công khai có tên NTU-Fi, các nhà nghiên cứu khẳng định hệ thống WhoFi có thể tìm đúng người với độ chính xác lên đến 95,5%. Con số này cho thấy hiệu quả ngày càng tăng của các công cụ tái nhận diện dựa trên tín hiệu vô tuyến.

Mặc dù hiện tại WhoFi mới chỉ là một dự án nghiên cứu, nhưng nó đã chứng minh một khả năng đáng kinh ngạc của công nghệ và mở ra một chương mới trong cuộc tranh luận về sự cân bằng giữa các tiến bộ công nghệ và quyền riêng tư cơ bản của con người. Trong một thế giới ngày càng được bao phủ bởi các loại sóng vô hình, việc bảo vệ danh tính và sự riêng tư cá nhân sẽ trở thành một thách thức ngày càng lớn.