Ai là gì lớp 3 là một ba dạng câu cơ bản nhất trong nội dung luyện từ và câu của môn tiếng Việt bậc tiểu học. Câu kể Ai là gì? dùng để giới thiệu, định nghĩa hoặc nêu nhận định về sự vật.
Câu kể Ai là gì? Ai làm gì? Ai thế nào? là các dạng câu học sinh bắt đầu học từ lớp 2 và các em thường hay bị nhầm lẫn dù đã được học về từ loại (danh từ, động từ, tính từ). Đặc biệt có nhiều câu kể khi xác định không thể dựa hoàn toàn vào cấu trúc các em đã học, chẳng hạn khi yêu cầu học sinh xác định các câu sau thuộc kiểu câu nào?
; 1. Nhà em có một đàn ngan.
2. Khung ảnh treo trên tường.
3. Bạn Lan viết đẹp.
4. Cái giàn mướp trên mặt ao soi bóng xuống làn nước lấp lánh.
5. Tôi có nhiều tiền.
6. Vào đầu tháng 6, học sinh được nghỉ hè.
7. Chị mây cưỡi gió qua đỉnh núi.
8. Cựa chú gà trống dài như quả ớt.
9. Hoa hồng là chúa của các loài hoa.
10. Những anh bù nhìn thật hiền lành, dễ thương, chăm chỉ làm việc của mình, chẳng đòi ăn uống gì và chẳng bao giờ kể công.
Thực tế học sinh rất lúng túng, nhiều em đã làm sai. Trong cùng một câu em thì cho là kiểu câu này, em lại xác định là kiểu câu khác.
Ngay bản thân giáo viên, nếu không có kiến thức vững vàng, không có sự linh hoạt trong tư duy và phương pháp giảng dạy mà cứng nhắc dựa vào cấu trúc cơ bản của từng kiểu câu đó thì cũng trở nên lúng túng trong việc giúp học sinh phân biệt ba kiểu câu kể Ai là gì? Ai làm gì? Ai thế nào?
Để giúp học sinh phân biệt tốt ba loại câu kể Ai là gì? Ai làm gì? Ai thế nào? trong từng trường hợp cụ thể, những biện pháp sau đây:
Yêu cầu học sinh xác định đúng câu kể, vì chỉ có câu kể mới được phân thành ba kiểu câu. Do đó, khi xác định ba kiểu câu kể, học sinh phải xác định đúng câu kể. Tránh trường hợp nhầm câu khiến có hình thức giống câu kể thành câu kể.
Muốn xác định câu kể ta dựa vào đâu? Dựa vào hình thức câu kể: Cuối câu kể có dấu chấm; Dựa vào mục đích nói của câu kể để: Kể, tả, giới thiệu hoặc nhận xét.
Tiếp theo, muốn xác định được câu kể đó thuộc kiểu câu nào thì trước tiên các em phải xác định được đâu là chủ ngữ, đâu là vị ngữ trong câu đó.
+ Câu kể Ai làm gì? gồm hai bộ phận: Chủ ngữ trả lời câu hỏi Ai? (con gì?). Vì vậy Chủ ngữ thường do danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Vị ngữ trả lời câu hỏi làm gì?. Vì vậy Vị ngữ là động từ (cụm động từ) tạo thành.
+ Câu kể Ai thế nào? gồm hai bộ phận: Chủ ngữ trả lời câu hỏi Ai? (cái gì? con gì?). Vì vậy Chủ ngữ thường do danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Vị ngữ trả lời câu hỏi thế nào?. Vì vậy Vị ngữ thường do tính từ (cụm tính từ, động từ chỉ trạng thái hoặc cụm động từ chỉ trạng thái) tạo thành.
+ Câu kể Ai là gì? gồm hai bộ phận: Chủ ngữ trả lời câu hỏi Ai? (cái gì? con gì?). Vì vậy Chủ ngữ thường do danh từ (cụm danh từ) tạo thành. Vị ngữ trả lời câu hỏi là gì? (là ai? là con gì?). Vì vậy Vị ngữ thường do danh từ (cụm danh từ) tạo thành.
Theo MOET