Chúng ta có thể đã từng quen biết hoặc nghe kể về những người có "máu kinh doanh", người mà những rủi ro không hề khiến họ chùn bước, trái lại càng làm họ cảm thấy kích thích và muốn dấn thân vào thương trường. Tuy nhiên có một sự thật thú vị mà ít ai biết rằng, "máu kinh doanh" trong mỗi người rất có thể liên quan đến gen di truyền. Điều này đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu trải dài suốt mấy thập kỷ qua.
Vì sao gen có thể ảnh hưởng đến đam mê kinh doanh?
Gen là chuỗi DNA truyền từ cha mẹ sang con cái, từ thế hệ này sang thế hệ khác, xác định các đặc điểm ngoại hình của chúng ta. Trên thực tế, gen cũng chịu trách nhiệm về một số khía cạnh trong tính cách của con người, chẳng hạn như hành vi chấp nhận rủi ro và trí thông minh - những yếu tố phù hợp để trở thành một doanh nhân.
Trước khi tìm hiểu sâu hơn, điều quan trọng cần nhớ là gen không chịu trách nhiệm trực tiếp cho việc ai đó lựa chọn khởi nghiệp hoặc có thành công trong kinh doanh hay không. Có rất nhiều yếu tố khách quan và chủ quan gây nên những vấn đề đó như: điều kiện kinh tế của bản thân, bối cảnh xã hội,… và thậm chí là cả một chút may mắn.
Những gen nào có thể khiến chúng ta chấp nhận rủi ro để tìm kiếm thành tựu?
Hầu hết các gen liên quan đến các quyết định rủi ro và khen thưởng sẽ mã hóa các thụ thể dopamine và serotonin trong não. Các thụ thể này tương tác với dopamine và serotonin, các chất dẫn truyền thần kinh quan trọng kiểm soát chuyển động, hành vi, tâm trạng và hệ thống khen thưởng trong não.
Cả dopamine và serotonin đều rất quan trọng đối với quá trình ra quyết định của con người. Ví dụ, khi chúng ta làm được một việc tốt hoặc đạt được một thành quả nào đó, não của chúng ta tiết ra dopamine, khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc hoặc tự hào. Những cảm xúc tích cực này thúc đẩy chúng ta tiếp tục tìm kiếm nhiều việc tương tự hơn. Các gen liên quan đến phần thưởng như vậy thuộc nhóm gen Dopamine Receptor (DRD).
Gen sẽ mã hóa dopamine và serotonin- các thụ thể tác động lớn đến việc đưa ra quyết định
Nếu những gen này bị đột biến theo một cách nào đó, các thụ thể mà chúng mã hóa cũng sẽ hơi khác nhau, dẫn đến các phản ứng cơ thể khác nhau.
Ví dụ, một dạng biến thể của DRD2, một gen ảnh hưởng đến cảm giác thích thú khi đương đầu với rủi ro, thúc đẩy một người tham gia vào hoạt động rủi ro cao của doanh nhân.
Một nghiên cứu cho thấy những người mang một biến thể của gen DRD3 sẽ khiến họ cần mức độ hưng phấn cao hơn để đạt được mức dopamine nhất định trong não. Nhu cầu về mức độ phấn khích cao hơn này có thể thúc đẩy mọi người tham gia vào hoạt động kinh doanh như một hoạt động tìm kiếm cảm giác thỏa mãn.
Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí khoa học danh tiếng PlosONE tập trung vào việc phân tích các dạng biến thể của hai gen: 5-HTTLPR và DRD4.
Gen 5-HTTLPR, mã hóa chất vận chuyển serotonin, có hai dạng: ngắn (s) và dài (l). Một người có thể có hai bản sao của gen ‘s' , 2 bản sao của gen ‘l', hoặc một ‘s' và một ‘l'
Nghiên cứu cho biết những người mang một hoặc hai bản sao của gen ‘s' dễ bị lo lắng hoặc trầm cảm hơn, khiến họ không thích rủi ro. Mặt khác, những cá nhân mang phiên bản ‘l' của gen 5-HTTLPR được cho là thoải mái hơn khi chấp nhận các rủi ro về tài chính.
Kết quả tương tự cũng được thấy đối với gen DRD4, gen này cũng có dạng ngắn và dài. Theo nghiên cứu, những người có dạng gen DRD4 dài hơn có khả năng chấp nhận rủi ro tài chính cao hơn 25% .
Người được di truyền các biến thể của gen DRD rất có thể sẽ có khả năng chấp nhận rủi ro cao
Thứ hai, các doanh nhân thường là những người hướng ngoại, họ rất giỏi giao thiệp với mọi người và có khả năng thuyết phục tuyệt vời. Mặc dù không quy định hoàn toàn, nhưng các gen cũng ảnh hưởng một phần đến tính hướng ngoại của một người.
Các gen tác động đến việc lựa chọn môi trường sống;
Yếu tố thứ ba có thể dự đoán khả năng kinh doanh là mối tương quan giữa gen và môi trường: các gen có thể khiến con người lựa chọn môi trường của họ. Ví dụ, những sinh viên thông minh hơn có thể chọn các lớp khó hơn ở trường học hoặc đại học để nâng cao kiến thức của họ hơn nữa. Những yếu tố như vậy sẽ ảnh hưởng đến việc lựa chọn các hoạt động và môi trường hướng tới tinh thần kinh doanh, chẳng hạn như nghiên cứu sâu hơn, đạt được các bộ kỹ năng cụ thể hoặc học cao hơn.
Gen và môi trường sống có mối liên hệ mật thiết với nhau góp phần lớn hình thành tính cách của một người
Có một thuật ngữ liên quan được gọi là tương tác gen - môi trường, trong đó các yếu tố di truyền làm cho một người có một gen cụ thể phản ứng mạnh hơn với kích thích môi trường. Ví dụ: những người có một biến thể của gen DRD4 có thể nhạy bén hơn, nắm bắt nhanh các cơ hội kinh doanh nhanh hơn những người không có biến thể đó.
Các gen thúc đẩy mọi người tìm công việc phù hợp
Một nghiên cứu gần đây cho thấy, có một số gen khiến con người có xu hướng đòi hỏi nhiều thu nhập hơn. Những người có gen như vậy thường chọn việc kinh doanh để kiếm được nhiều tiền hơn. Các gen này về cơ bản cho mọi người động lực để trở thành doanh nhân.
Bất kỳ nghiên cứu nào liên quan đến hoạt động của gen đều phải rất chi tiết, cụ thể và đặc biệt là phải được thực hiện trên quy mô khá lớn, do đó không có bằng chứng chắc chắn về các gen cụ thể liên quan đến tinh thần kinh doanh. Chỉ có bằng chứng dưới dạng các nghiên cứu mẫu nhỏ, cho thấy đam mê kinh doanh rất có thể là di truyền. Có lẽ với những nghiên cứu sâu hơn và những nghiên cứu có quy mô lớn hơn, khoa học sẽ có thể tìm ra những gen cụ thể nào ảnh hưởng đến khả năng kinh doanh và cách chúng thực hiện chính xác!
Yen Kim (Theo Science ABC)