Có đáng cho chúng ta đánh đổi thông tin cá nhân để mua điện thoại Xiaomi giá rẻ?

VNR Content

24/05/2021

Ngay cả khi chưa từng bao giờ sở hữu một chiếc điện thoại, nhiều khả năng, Xiaomi sẽ là một trong số những thương hiệu mà bạn cân nhắc khi tìm kiếm một thiết bị tốt với mức giá rẻ.

Ảnh: Android Authority

Từ những chiếc điện thoại giá rẻ cho đến flagship killer hay hơn thế nữa, nhà sản xuất smartphone Trung Quốc này cung cấp nhiều thiết bị với mức giá phải chăng nhưng có thông số kỹ thuật tuyệt vời. Tuy nhiên, với mức giá rẻ đó, người dùng Xiaomi phải đánh đổi một vài quyền riêng tư của mình.

Trao đổi với Forbes hồi đầu năm 2020, hai nhà nghiên cứu bảo mật Gabriel Cirlig và Andrew Tierney tuyên bố, các trình duyệt web của Xiaomi thu thập một lượng dữ liệu lớn từ người dùng, ngay cả khi ở chế độ ẩn danh. Cụ thể, trình duyệt MIUI gốc, Mi Browser Pro và Mint Browser thu thập mọi dữ liệu URL cũng như truy vấn tìm kiếm của người dùng. Tổng cộng, các trình duyệt này có hơn 15 triệu lượt tải về trên Google Play Store.

Điều này dấy lên một thắc mắc: Liệu một chiếc điện thoại giá rẻ có xứng đáng để chúng ta đánh đổi sự riêng tư của bản thân?

Những dữ liệu mà Xiaomi thu thập

Ảnh: Android Authority

Ngày nay, việc thu thập dữ liệu đã rất phổ biến và nhiều người coi đó là một điều thực tế nên chấp nhận. Tuy nhiên, chẳng ai có thể vạch ra những giới hạn cụ thể, và Xiaomi dường như đã quá trớn. Điều đáng lo ngại nhất là công ty sử dụng các con số duy nhất để xác định thiết bị, hay nói cách khác là người dùng. Theo Forbes: "Thiết bị cũng ghi lại những thư mục nào mà chúng ta đã mở và những màn hình mà chúng ta đã lướt qua, bao gồm cả thanh trạng thái và trang cài đặt."

Xiaomi đã nhanh chóng lên tiếng bác bỏ tuyên bố đó, nói rằng họ "xuyên tạc sự thật". Tierney sau đó đã theo dõi bài đăng trên blog của Xiaomi và bổ sung một chuỗi bằng chứng trên Twitter. Trong bài đăng trên blog, nhà sản xuất Trung Quốc tuyên bố, mọi dữ liệu thu thập đều được ẩn danh và các hoạt động của họ không vượt quá tiêu chuẩn ngành. Tuy nhiên, hành động không phải lúc nào cũng đi đôi với lời nói. Không lâu sau khi đưa ra tuyên bố, Xiaomi tung ra một bản cập nhật cho các trình duyệt của mình, cho phép người dùng tắt tính năng thu thập dữ liệu ở chế độ ẩn danh.

Những tưởng vấn đề đã được giải quyết, nhưng thực sự không phải như vậy. Bổ sung thêm nút gạt bật/tắt dường như là một nỗ lực yếu ớt để xoa dịu người dùng. Nó cũng không giải quyết vấn đề cốt lõi ban đầu. Tại sao Xiaomi thu thập tất cả dữ liệu này vào ngay ban đầu nếu "quyền riêng tư và bảo mật của người dùng là điều ưu tiên hàng đầu"? URL và truy vấn tìm kiếm không phải là số liệu thống kê từ xa cần sử dụng cho việc bảo trì các sản phẩm của họ.

Chúng ta có điều gì đó cần phải che giấu

Ảnh: Android Authority

Đừng nghĩ rằng bạn không có gì để che giấu. Hãy nghĩ đến mọi tìm kiếm ẩn danh đáng xấu hổ của bạn trên WebDM, những câu hỏi ngớ ngẩn đã nhập vào Google hay tất cả nội dung người lớn mà bạn đã xem trên điện thoại của mình. Liệu bạn có thực sự thoải mái khi một công ty có tất cả những dữ liệu riêng tư này của bạn? Kể cả khi cho rằng Xiaomi không có ý định xấu với chúng thì việc vi phạm dữ liệu vẫn thường xảy ra và thông tin nhạy cảm có thể xuất hiện ở bất cứ đâu.

Xioami tuyên bố, mọi dữ liệu mà họ thu thập đều được ẩn danh, dù những phát hiện từ các nhà nghiên cứu đã chứng minh điều ngược lại. Dẫu thế, ngay cả khi chúng ta đứng về phía Xiaomi đối với vấn đề này, đã có bằng chứng cho thấy bạn có thể liên kết một số dữ liệu ẩn danh với những người dùng khác. The New York Times đã chứng minh điều này bằng các dữ liệu vị trí ẩn danh. Dù thông tin trình duyệt có thể khó liên kết với một người hơn dữ liệu vị trí, nhưng điều này có thể khả thi tùy thuộc vào cách nó được thu thập và lưu trữ.

Chắc chắn, nhiều người sẽ hoài nghi khi Xiaomi tuyên bố, về cơ bản, họ đang làm những gì mà mọi công ty khác đều làm. Đó là một lý do tồi tệ. Các công ty sẽ có lợi hơn trong việc hạ thấp quyền riêng tư để họ có thể thu thập nhiều dữ liệu quý giá hơn từ người dùng. Và nếu không để lại các hậu quả sau khi hành động, chúng ta sẽ càng có nhiều dữ liệu bị thu thập hơn trong tương lai.

Trong trường hợp của Xiaomi, việc thêm nút gạt bật/tắt dường như cũng gây khó chịu, bởi nếu không có sự can thiệp của người dùng, mặc định sẽ không có bất kỳ thay đổi nào đối với hành động đó. Công ty Trung Quốc sẽ tiếp tục thu thập dữ liệu trình duyệt ẩn danh, trừ khi người dùng biết nút gạt đó và từ chối rõ ràng. Điều đó đồng nghĩa rằng hiện trạng sẽ không thay đổi đối với người dùng bình thường không am hiểu về công nghệ. Với việc Xiaomi là nhà sản xâuts smartphone lớn thứ 4 tính theo thị phần, hàng triệu người dùng sẽ bị ảnh hưởng.

Có đáng để bán quyền riêng tư của chúng ta cho một sản phẩm giá rẻ không?

Chắc chắn, nhiều người sẽ nói rằng "chỉ cần thay đổi trình duyệt của bạn". Đó là một gợi ý hoàn toàn hợp lý và chắc chắn là điều bạn nên làm, nhưng nó không khiến Xiaomi bị loại khỏi vấn đề này. Công ty đã thu thập dữ liệu nhằm phục vụ cho quảng cáo hướng đối tượng. Trên thực tế, Xiaomi tự gọi mình là một công ty Internet chuyên bán phần cứng vì phần lớn doanh thu của họ đến từ dịch vụ và quảng cáo. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa rằng chúng ta và dữ liệu của chúng ta đều là sản phẩm.

Vì vậy, khi biết rằng ngay cả chế độ ẩn danh cũng không an toàn, chúng ta sẽ tự đặt câu hỏi: Chúng sẽ được đưa đến đâu? Liệu có đáng để đánh đổi quyền riêng tư trực tuyến của chúng ta cho một món hời smartphone hay không? Có lẽ, chúng ta nên dành thời gian đánh giá lại giá trị dữ liệu của bản thân cũng như xem xét trách nhiệm của các công ty công nghệ.

Xiaomi đã thực hiện bất kỳ thay đổi nào chưa?

Ảnh: Android Authority

Trong thời gian qua, Xiaomi đã thực hiện một vài thay đổi đối với quyền riêng tư. Hồi tháng 5 năm ngoái, Xiaomi xác nhận, kể từ bản cập nhật 12.1.4 và 3.4.3, tính năng thu thập dữ liệu ở chế độ ẩn danh sẽ mặc định được tắt đi trên cả hai trình duyệt Mi và Mint. Kết luận ban đầu cho thấy người dùng không phải tự mình tắt mục thu thập dữ liệu dễ gây hiểu lầm trong cả hai ứng dụng. Trước đây, khi nhấp vào "Enhanced Incognito mode" (Chế độ ẩn danh nâng cao), nó sẽ cho phép người dùng tham gia vào thu thập dữ liệu, chứ không phải là không tham gia. Quả là một sự đánh đố đối với người dùng.

Bên cạnh đó, Xiaomi cũng bổ sung thêm Trust Center (Trung tâm Tin cậy) mới, với các phần phần bảo mật, quyền riêng tư, tuân thủ và minh bạch để chúng ta có thể điều tra chính xác cách thức hoạt động của Xiaomi và những gì công ty thực hiện với thông tin của chúng ta. Nhiều tài liệu ở mức độ cao nhất đã được đăng tải trong vài tháng qua, thế nên, sẽ rất thú vị khi theo dõi Trust Center sẽ phát triển như thế nào trong tương lai.

Mỹ cũng đã loại bỏ Xiaomi ra khỏi danh sách đen. Thực tế, Xiaomi đã bị Chính phủ Donald Trump bổ sung vào danh sách này trong những ngày cuối nhiệm kỳ. Một thẩm phán đã ngăn chặn động thái này vào hồi đầu tháng 3, và giờ mọi chuyện đã kết thúc theo hướng có lợi cho Xiaomi.

Dẫu sau, chúng ta vẫn phải chờ xem Xiaomi sẽ làm gì trong tương lai sắp tới.

Lê Hữu theo Android Authority

Thành viên mới đăng