Hạ đường huyết là tình trạng xảy ra khi nồng độ đường trong máu quá thấp, dưới 2,8 mmol/l (<50mg/dl) dẫn tới cơ thể bị thiếu hụt glucose cho các hoạt động, gây nên các rối loạn cho cơ thể.
Hạ đường máu không liên quan đến liệu pháp insulin ngoại sinh là một hội chứng lâm sàng không phổ biến đặc chưng bởi tình trạng glucose huyết thanh thấp, kích thích thần kinh giao cảm có triệu chứng và rối loạn chức năng thần kinh trung ương. Nhiều thuốc và các rối loạn gây ra điều này. Chẩn đoán yêu cầu xét nghiệm máu được thực hiện tại thời điểm có các triệu chứng hoặc trong 72 giờ nhịn ăn. Điều trị là cung cấp glucose kết hợp với điều trị rối loạn cơ bản.
Phổ biến nhất, hạ đường máu có triệu chứng là biến chứng của điều trị bằng thuốc ở bệnh đái tháo đường. Thuốc hạ đường máu đường uống hoặc insulin có thể liên quan.
Hạ đường máu có triệu chứng không liên quan đến điều trị đái tháo đường tương đôi hiếm, một phần vì cơ thể có cơ chế điều hòa rộng rãi với tình trạng hạ đường máu. Tăng Glucagon and epinephrine phản ứng với tình trạng hạ đường huyết cấp tính và dường như là tuyến phòng thủ đầu tiên. Cortisol và hormon tăng trưởng cũng tăng lên một cách đáng kể và rất quan trọng trong việc đáp ứng ới tình trạng hạ đường máu kéo dài. Ngưỡng khởi phát kích thích các Hormin này thường cao hơn so với các triệu chứng hạ đường máu.
Nguyên nhân của hạ đường máu sinh lý có thể được phân loại như sau
- Phản ứng (sau ăn) hoặc ăn chay
- Qua trung gian Insulinhoặc không qua trung gian insulin
- Do thuốc hoặc không phải do thuốc gây ra.
Các nguyên nhân trung gian thông qua insulin Insulin bao gồm quản lý insulin ngoại sinh hoặc một chất kích thích bài tiết insulin và khối u tiết insulin (insulinomas).
Một phân loại thực tế hữu ích được dựa trên lâm sàng: cho dù hạ đường máu xảy ra ở người khỏe mạnh hay bị bệnh. Trong loại này, nguyên nhân gây hạ đường máu được phân loại thành do thuốc gây ra và các loại khác.
Hạ đường máu do khối u không phải tế bào đảo tụy (NICTH) là nguyên nhân hiếm gặp gây hạ đường huyết trong đó thừa insulin giống yếu tố tăng trưởng 2 (IGF-2) do khối u tiết ra gây hạ đường huyết.
Hạ đường máu giả xảy ra khi xử lý mẫu máu trong ống nghiệm bị trì hoãn và các tế bào, chẳng hạn như hồng cầu và bạch cầu (đặc biệt trong bệnh leukocyte) tiêu thụ glucose. Hạ đường máu không tự nhiên là hạ đường máu thực sự bởi sử dụng các liệu pháp sulfonylureas hoặc insulin.
Triệu chứng và dấu hiệu: Sự tăng hoạt động tự động để đáp ứng với nồng độ glucose huyết tương thấp gây vã mồ hôi, buồn nôn, ẩm, lo lắng, run rẩy, đánh trống ngực, và có thể đói và dị cảm. Việc cung cấp glucose không đầy đủ cho não gây ra nhức đầu, nhìn mờ hoặc nhìn đôi, lú lẫn, khó nói, co giật và hôn mê.
Trong các thiết lập có kiểm soát, các triệu chứng tự động bắt đầu ở hoặc dưới mức glucose huyết tương khoảng 60 mg/dL (3,3 mmol/L), trong khi các triệu chứng của CNS xảy ra ở hoặc dưới mức glucose khoảng 50 mg/dL (2,8 mmol/L). Tuy nhiên, các triệu chứng gợi ý hạ đường máu là phổ biến hơn nhiều so với tình trạng của chính nó. Hầu hết những người có nồng độ glucose ở những ngưỡng này không có triệu chứng, và hầu hết những người có triệu chứng gợi ý hạ đường huyết đều có nồng độ glucose bình thường.
Những điểm chính đáng lưu ý:
- Hạ đường máu khi đường máu tĩnh mạch giảm thấp (< 50 mg/dL [< 2,8 mmol/L]) và triệu chứng hạ đường máu được dần hết sau khi truyền đường.
- Nguyên nhân hạ đường máu chủ yếu do dùng thuốc điều trị đái tháo đường (kể cả dùng lén); hiếm gặp u tiết insulin.
- Nếu nguyên nhân chưa rõ ràng, làm nghiệm pháp nhịn đói 48 - 72 giờ, đo đường máu tĩnh mạch định kì đến khi xuất hiện triệu chứng hạ đường máu.
- định lượng insulin, C-peptide, and proinsulin ở thời điểm hạ đường máu để phân biệt hạ đường máu nội sinh hay nghoại sinh.
