Sáng nay mình về kiểm tra đột xuất con học trực tuyến thế nào, đúng lúc con bị thoát ra khỏi phòng học Zoom. Con bé lớp 4 loay hoay đăng nhập lại thì thấy báo phòng học đã khóa. Mình đưa điện thoại để con nhắn tin báo cô con bị thoát ra khỏi phòng học chứ không phải con tự ý thoát. Một lát sau cô nhắn lại không phải do mạng của con, mà cô đã cho con ra khỏi phòng vì con ngồi uể oải. Con bé sợ hãi – sợ cô và sợ mẹ. Mình cảm nhận rõ được điều đó! Mình không gặng hỏi vì sao con ngồi uể oải. Vì nếu là mình học cũng chán. Cực chán luôn.
Học online quá lâu khiến học sinh mệt mỏi, chán nản. Ảnh lấy từ Internet Con mình bắt đầu vào phòng học từ 7h30 phút sáng – mặc dù 8h mới chính thức học, nhưng cô mở phòng từ 7h30 phút để các con vào và cô trò chuyện, truy bài trước – đến lúc con bị out ra khỏi phòng là gần 9 giờ sáng. Mình có hỏi con sao thỉnh thoảng không đứng lên đi uống nước, đi vệ sinh, vươn vai, hít thở vài cái. Cô giáo cũng đã dặn trong giờ học ai có việc riêng tự động tắt camera, mic, sau khi xong việc vào học nhưng con bảo con không dám, vì sợ cô mắng. Học trực tuyến, lớp đông học sinh – lớp con mình đến hơn 60 học sinh – phương pháp giảng dạy của cô không khác mấy dạy trực tiếp (có nghĩa cô nói nhiều nhất, thao thao mặc dù việc hỏi bài học sinh và cho học sinh khác nhận xét trả lời của bạn nhiều hơn), ngồi trước màn hình lâu khiến tình trạng mệt mỏi là không thể tránh khỏi. Như mình đây ngồi làm việc trước máy tính thỉnh thoảng vẫn phải đứng lên, đi lại vận động, nói gì đến trẻ con. Mặc dù cô giáo đã nhắc nhở học sinh có thể tự do ra ngoài nhưng giải pháp như vậy là không hiểu tâm lý của học sinh, chúng sẽ không dám đứng lên khi cô vẫn còn giảng bài. Đáng lẽ, một tiết học online chỉ nên kéo dài 30 phút, sau đó cho nghỉ giải lao khoảng 5-10 phút và cho học sinh vào học tiếp. Tất nhiên việc ổn định lại lớp học làm cô mất thời gian hơn, nhưng như vậy để tránh cho trẻ con ngồi quá lâu trước màn hình – điều mà rất nhiều nghiên cứu khoa học cho rằng không nên. Học online chỉ là giải pháp tình thế, tạm thời trong giai đoạn dịch bệnh này. Do đó, mình tin rằng việc dạy học online, đặc biệt với trẻ cấp tiểu học, mục đích trước hết là duy trì cho học sinh nếp học, việc truyền tải kiến thức phải thực hiện dần dần. Trên thực tế, mình cảm giác các cô giáo vẫn theo nếp nhồi nhét kiến thức cho học sinh theo đúng chương trình, gây sức ép đáng kể lên cả học sinh và phụ huynh. Cụ thể, ngay từ đầu năm học, cô giáo đã “lên gân” với phụ huynh nào là chương trình lớp 4 rất khó, kiến thức nhiều, khó nhất trong các năm học tiểu học, lại học trực tuyến nên các con phải tập trung, chỉ sao lãng một chút là hổng kiến thức, sẽ rất khó cho những năm học tiếp theo… Với các con, cô cũng “dọa” tương tự, chưa học cô đã dọa là chương trình học mới sẽ rất khó. Một số phụ huynh có con lớn hơn còn a dua theo cô, nói học khó lắm. Thế là các phụ huynh cuống lên, nháo nhác gom học sinh nhờ cô phụ đạo thêm. Tất nhiên là qua mạng. Không phải riêng nhà mình bị dọa khó vậy. Cô hàng xóm có con vào lớp 1 than thở mới mấy bài học đầu cô đã dạy những chữ cái khó như g, gh, ch, tr… bảo con đã học hết ở mẫu giáo rồi; con chưa biết đọc trơn, về phải luyện thêm, không thì không theo kịp các bạn, không theo kịp chương trình. Kết quả tất yếu dẫn đến là… gom lớp học thêm. Chuyện quái quỷ gì đang xảy ra vậy? Có sự học nào không khó? Không cần rèn luyện chăm chỉ? Lớp bé thì khó với tuổi bé, lớp lớn hơn học sinh phải đương đầu với kiến thức khó hơn. Đó là điều tất yếu, nhưng tại sao giáo viên – và cả một số phụ huynh làm quá lên. Mình không thể hiểu giáo dục bây giờ kiểu gì mà giáo viên (ít nhất là hai trường hợp trực tiếp mình biết đã nói trên) thay vì khuyến khích, động viên để học trò ham học, lại phủ đầu chúng rằng học rất khó? Có thể không theo kịp các bạn? Gia đình mình hôm trước phải bàn bạc có nên cho con học thêm cô giáo hay không và cuối cùng quyết định không. Bởi vì con đã học trực tuyến cả buổi sáng, lại học phụ đạo trực tuyến nữa là quá nhiều. Những gì con học cũng chỉ cần gói gọn trong sách giáo khoa, với điều kiện con hiểu và vận dụng thành thạo. Để làm được điều này, mình tiếp tục được giao nhiệm vụ hằng ngày kiểm tra lại con hiểu bài trên lớp không, nếu con chưa hiểu phải tìm cách giảng lại cho con hiểu. Đây là một công việc khó, vì phải học lại kiến thức lớp 4, nhưng mình đã đồng hành với con từ lớp 1 nên hiểu rằng chỉ có cha mẹ mới biết được con thiếu gì, cần gì nhất, trong cả học hành lẫn cuộc sống.
