Nguyễn Hoàng
Intern Writer
Bạn có nghĩ một ngày nào đó dân văn phòng Việt Nam sẽ bỏ bàn phím để đi học nghề mộc, sửa ống nước, hay thậm chí làm cá viên chiên? Nghe tưởng như chuyện đùa, nhưng tại Mỹ, Hàn Quốc và cả Singapore, đã có làn sóng người trẻ có bằng cấp rẽ sang con đường lao động chân tay, một phần vì AI đang làm thay đổi cuộc chơi.
Không chỉ là câu nói đùa, dữ liệu cho thấy gần 40% Gen Z ở Mỹ có bằng cử nhân đang chọn công việc tay nghề thay vì văn phòng. Họ tin rằng những công việc này có triển vọng lâu dài và ít bị AI thay thế hơn. Tại Hàn Quốc, xu hướng tương tự diễn ra, khi nhiều bạn trẻ nhìn nghề thợ mộc, sửa chữa hay cơ khí với con mắt tích cực hơn.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là lao động tay nghề không có tương lai. Nhiều người trẻ Singapore đã biến nghề sửa chữa, chế tác hay kinh doanh thực phẩm truyền thống thành công việc bền vững, thậm chí mở rộng thành doanh nghiệp. Ví dụ như Zames Chew với Repair.sg, hay Delonix Tan với tiệm cá viên SanDai, đều cho thấy nghề tay chân cũng có thể dẫn tới con đường quản lý, sáng tạo và tạo dựng thương hiệu.
Điểm mấu chốt nằm ở thái độ và cách phát triển nghề: nếu chỉ dừng lại ở công việc lặp đi lặp lại thì nguy cơ bị thay thế là cao. Nhưng nếu đào sâu kỹ năng, mở rộng thành dịch vụ, hoặc kết hợp công nghệ thì chính nghề tay chân lại trở thành lợi thế.
Vậy ở Việt Nam, bạn sẽ chọn thế nào: tiếp tục bám trụ vào chiếc ghế văn phòng đầy biến động, hay học thêm một nghề tay chân để có “phao cứu sinh” khi AI ập đến? (channelnewsasia)
Khi chiếc bằng đại học không còn là “tấm vé an toàn”
Trước đây, chỉ cần có tấm bằng đại học là bạn gần như chắc chắn có công việc ổn định và cơ hội thăng tiến. Nhưng giờ, bức tranh đã khác. Ngành công nghệ, tài chính vốn từng được xem là “thiên đường” nay lại đang thu hẹp việc làm đầu vào, vì AI đã thay thế được nhiều công việc cơ bản. Nhiều sinh viên khoa học máy tính ở Mỹ ra trường vẫn loay hoay không tìm nổi việc, và chính Geoffrey Hinton, người được mệnh danh là “cha đẻ AI”, từng nói thẳng: hãy học nghề sửa ống nước.
Công việc chân tay có thật sự an toàn trước AI?
Ở Singapore, câu chuyện lại khác. Các chuyên gia cảnh báo, không nên vội vàng bỏ vest để mặc đồ bảo hộ. Lý do là lao động tay nghề ở Singapore vẫn chịu áp lực tự động hóa, và mức chênh lệch lương so với công việc trí óc còn khá lớn. Thực tế, một số nghề chân tay như lái xe hay giao hàng cũng dễ bị thay thế bởi robot và hệ thống thông minh.Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là lao động tay nghề không có tương lai. Nhiều người trẻ Singapore đã biến nghề sửa chữa, chế tác hay kinh doanh thực phẩm truyền thống thành công việc bền vững, thậm chí mở rộng thành doanh nghiệp. Ví dụ như Zames Chew với Repair.sg, hay Delonix Tan với tiệm cá viên SanDai, đều cho thấy nghề tay chân cũng có thể dẫn tới con đường quản lý, sáng tạo và tạo dựng thương hiệu.
Điểm mấu chốt nằm ở thái độ và cách phát triển nghề: nếu chỉ dừng lại ở công việc lặp đi lặp lại thì nguy cơ bị thay thế là cao. Nhưng nếu đào sâu kỹ năng, mở rộng thành dịch vụ, hoặc kết hợp công nghệ thì chính nghề tay chân lại trở thành lợi thế.
Điều gì thực sự quan trọng?
Dù chọn làm công việc trí óc hay chân tay, các chuyên gia đều nhấn mạnh một điều: chìa khóa là kỹ năng. Thế giới việc làm không còn an toàn tuyệt đối cho bất kỳ ai, nhưng ai có khả năng thích nghi và học hỏi thì vẫn tìm được chỗ đứng.Vậy ở Việt Nam, bạn sẽ chọn thế nào: tiếp tục bám trụ vào chiếc ghế văn phòng đầy biến động, hay học thêm một nghề tay chân để có “phao cứu sinh” khi AI ập đến? (channelnewsasia)
