Bỉ Ngạn Hoa
Moderator
Cách đây ít ngày, ông Christophe Fouquet, CEO của hãng ASML tin rằng Trung Quốc vẫn còn kém Mỹ một thập kỷ về công nghệ bán dẫn. Mới đây, một báo cáo mới tiếp tục xác nhận lĩnh vực bán dẫn của Trung Quốc còn tụt hậu nhiều năm so với thế giới, nhất là với các thiết kế sản xuất chất bán dẫn.
Theo báo cáo công bố vào ngày 19/8 của Quỹ công nghệ thông tin và đổi mới (ITIF), một nhóm nghiên cứu chính sách khoa học và công nghệ có trụ sở tại Washington, Trung Quốc tụt hậu so với các nước dẫn đầu thế giới 5 năm trong sản xuất thương mại các chip logic tiên tiến và tụt hậu trong thời gian dài hơn ở lĩnh vực thiết bị sản xuất chất bán dẫn.
Trong sản xuất chip logic tiên tiến, các công ty hàng đầu như TSMC có trình độ công nghệ tiên tiến hơn khoảng 5 năm so với Tập đoàn sản xuất chất bán dẫn quốc tế (SMIC), công ty đúc lớn nhất Trung Quốc đại lục hiện nay.
TSMC đã giới thiệu quy trình 3 nanomet vào năm 2022, được sử dụng để sản xuất một số loại chip tinh vi nhất thế giới. Trong khi đó, SMIC năm ngoái đã bắt đầu sản xuất chip ở nút 7 nm cho dòng điện thoại thông minh hàng đầu Mate 60 của Huawei Technologies, bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm giới hạn các công ty Trung Quốc ở mức 14 nm. SMIC gần đây được cho là đang thử nghiệm quy trình 5 nm.
"Trung Quốc đang đầu tư hàng trăm tỷ đô la để trở thành quốc gia dẫn đầu về chất bán dẫn, vì vậy họ đang đạt được những bước tiến ấn tượng, nhưng tiến độ cho đến nay vẫn chỉ giới hạn ở một số khía cạnh nhất định của quá trình phát triển và sản xuất chip", Stephen Ezell, phó chủ tịch đổi mới toàn cầu của ITIF cho biết.
Các công ty Trung Quốc thậm chí còn yếu hơn trong mảng sản xuất thiết bị sản xuất chất bán dẫn, cũng như lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói chất bán dẫn (ATP). Báo cáo của ITIF cho biết bất chấp những nỗ lực đổi mới, các công ty Trung Quốc vẫn "kém hơn nhiều năm so với các công ty dẫn đầu toàn cầu".
Tương lai của bán dẫn Trung Quốc tươi sáng hơn chút trong mảng thiết kế chip logic, nơi các công ty Trung Quốc đã tiến gần hơn đến các công ty dẫn đầu toàn cầu, chỉ chậm hơn hai năm, theo báo cáo của ITIF. Nhu cầu mạnh mẽ ở thị trường trong nước đối với thiết kế chip logic được sử dụng trong các thiết bị di động hoặc ứng dụng trí tuệ nhân tạo đã thúc đẩy quá trình đổi mới nhanh hơn, báo cáo cho biết.
Theo báo cáo của ITIF, sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc, đặc biệt là đối với các loại chip thế hệ cũ, phần lớn là nhờ vào các khoản trợ cấp lớn, khi chính phủ kêu gọi mọi cấp chính quyền hỗ trợ động lực tự chủ về chip của quốc gia.
Theo ITIF, các công ty chip của Trung Quốc không chỉ được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp của nhà nước mà còn được giảm thuế hoặc miễn thuế đối với thiết bị và vật liệu, cũng như được bán đất với giá ưu đãi.
Kể từ năm 2014, các khoản đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn được thực hiện hàng năm bởi mọi cấp chính quyền Trung Quốc có thể tương đương với 52 tỷ USD tiền trợ cấp mà Mỹ dành riêng để khuyến khích sản xuất chất bán dẫn trong nước theo Đạo luật Chip và Khoa học năm 2022, theo báo cáo của ITIF.
Trong khi các nhà phân tích cho rằng trợ cấp của chính phủ rất quan trọng để hỗ trợ các công ty Trung Quốc thua lỗ trong cuộc chơi dài hạn, báo cáo cảnh báo rằng chiến lược "tự thân vận động" của Trung Quốc nhằm tạo ra một ngành công nghiệp chip "khép kín" rất khó khăn, xét đến sự phức tạp của hệ sinh thái chip.
Trợ cấp đáng kể của chính phủ cũng dẫn đến tình trạng dư thừa công suất sản xuất chip cũ của nước này. Thị phần sản xuất chip thế hệ cũ của quốc gia này dự kiến sẽ tăng từ 31% vào năm 2023 lên 39% vào năm 2027.
Diễn biến này đã làm dấy lên lo ngại ở Mỹ rằng Trung Quốc có thể thống trị nguồn cung cấp chip đời cũ trên toàn cầu. Mỹ đã tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế quan đối với hàng nhập khẩu chất bán dẫn từ Trung Quốc lên 50% vào năm tới.
Trung Quốc hiện đặt nhiều kỳ vọng vào kiểm thử và đóng gói chip (ATP), vì thị phần của quốc gia này trong các cơ sở ATP toàn cầu đã tăng lên 38% vào tháng 8 năm 2023 từ 27% vào năm 2021, theo ITIF. Năm công ty kiểm thử và gia công lắp ráp bán dẫn lớn nhất thế giới chẳng hạn như JCET Group và Tongfu Microelectronics đều là công ty Trung Quốc.
Mặc dù hơn một nửa số đơn xin cấp bằng sáng chế bán dẫn toàn cầu được nộp vào năm 2021 và 2022 đến từ các công ty Trung Quốc, gấp đôi so với các công ty Mỹ, song các công ty Trung Quốc vẫn dành ít doanh thu hơn cho nghiên cứu và phát triển (R&D) so với các công ty Mỹ.
Theo báo cáo, vào năm 2022, ngân sách cho R&D trong ngành bán dẫn của Trung Quốc là 7,6% doanh thu so với 18,8% ở Mỹ, 15% ở EU và 11% ở Đài Loan.
Theo báo cáo công bố vào ngày 19/8 của Quỹ công nghệ thông tin và đổi mới (ITIF), một nhóm nghiên cứu chính sách khoa học và công nghệ có trụ sở tại Washington, Trung Quốc tụt hậu so với các nước dẫn đầu thế giới 5 năm trong sản xuất thương mại các chip logic tiên tiến và tụt hậu trong thời gian dài hơn ở lĩnh vực thiết bị sản xuất chất bán dẫn.
Trong sản xuất chip logic tiên tiến, các công ty hàng đầu như TSMC có trình độ công nghệ tiên tiến hơn khoảng 5 năm so với Tập đoàn sản xuất chất bán dẫn quốc tế (SMIC), công ty đúc lớn nhất Trung Quốc đại lục hiện nay.
TSMC đã giới thiệu quy trình 3 nanomet vào năm 2022, được sử dụng để sản xuất một số loại chip tinh vi nhất thế giới. Trong khi đó, SMIC năm ngoái đã bắt đầu sản xuất chip ở nút 7 nm cho dòng điện thoại thông minh hàng đầu Mate 60 của Huawei Technologies, bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm giới hạn các công ty Trung Quốc ở mức 14 nm. SMIC gần đây được cho là đang thử nghiệm quy trình 5 nm.
"Trung Quốc đang đầu tư hàng trăm tỷ đô la để trở thành quốc gia dẫn đầu về chất bán dẫn, vì vậy họ đang đạt được những bước tiến ấn tượng, nhưng tiến độ cho đến nay vẫn chỉ giới hạn ở một số khía cạnh nhất định của quá trình phát triển và sản xuất chip", Stephen Ezell, phó chủ tịch đổi mới toàn cầu của ITIF cho biết.
Các công ty Trung Quốc thậm chí còn yếu hơn trong mảng sản xuất thiết bị sản xuất chất bán dẫn, cũng như lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói chất bán dẫn (ATP). Báo cáo của ITIF cho biết bất chấp những nỗ lực đổi mới, các công ty Trung Quốc vẫn "kém hơn nhiều năm so với các công ty dẫn đầu toàn cầu".
Tương lai của bán dẫn Trung Quốc tươi sáng hơn chút trong mảng thiết kế chip logic, nơi các công ty Trung Quốc đã tiến gần hơn đến các công ty dẫn đầu toàn cầu, chỉ chậm hơn hai năm, theo báo cáo của ITIF. Nhu cầu mạnh mẽ ở thị trường trong nước đối với thiết kế chip logic được sử dụng trong các thiết bị di động hoặc ứng dụng trí tuệ nhân tạo đã thúc đẩy quá trình đổi mới nhanh hơn, báo cáo cho biết.
Theo báo cáo của ITIF, sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc, đặc biệt là đối với các loại chip thế hệ cũ, phần lớn là nhờ vào các khoản trợ cấp lớn, khi chính phủ kêu gọi mọi cấp chính quyền hỗ trợ động lực tự chủ về chip của quốc gia.
Theo ITIF, các công ty chip của Trung Quốc không chỉ được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp của nhà nước mà còn được giảm thuế hoặc miễn thuế đối với thiết bị và vật liệu, cũng như được bán đất với giá ưu đãi.
Kể từ năm 2014, các khoản đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn được thực hiện hàng năm bởi mọi cấp chính quyền Trung Quốc có thể tương đương với 52 tỷ USD tiền trợ cấp mà Mỹ dành riêng để khuyến khích sản xuất chất bán dẫn trong nước theo Đạo luật Chip và Khoa học năm 2022, theo báo cáo của ITIF.
Trong khi các nhà phân tích cho rằng trợ cấp của chính phủ rất quan trọng để hỗ trợ các công ty Trung Quốc thua lỗ trong cuộc chơi dài hạn, báo cáo cảnh báo rằng chiến lược "tự thân vận động" của Trung Quốc nhằm tạo ra một ngành công nghiệp chip "khép kín" rất khó khăn, xét đến sự phức tạp của hệ sinh thái chip.
Trợ cấp đáng kể của chính phủ cũng dẫn đến tình trạng dư thừa công suất sản xuất chip cũ của nước này. Thị phần sản xuất chip thế hệ cũ của quốc gia này dự kiến sẽ tăng từ 31% vào năm 2023 lên 39% vào năm 2027.
Diễn biến này đã làm dấy lên lo ngại ở Mỹ rằng Trung Quốc có thể thống trị nguồn cung cấp chip đời cũ trên toàn cầu. Mỹ đã tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế quan đối với hàng nhập khẩu chất bán dẫn từ Trung Quốc lên 50% vào năm tới.
Trung Quốc hiện đặt nhiều kỳ vọng vào kiểm thử và đóng gói chip (ATP), vì thị phần của quốc gia này trong các cơ sở ATP toàn cầu đã tăng lên 38% vào tháng 8 năm 2023 từ 27% vào năm 2021, theo ITIF. Năm công ty kiểm thử và gia công lắp ráp bán dẫn lớn nhất thế giới chẳng hạn như JCET Group và Tongfu Microelectronics đều là công ty Trung Quốc.
Mặc dù hơn một nửa số đơn xin cấp bằng sáng chế bán dẫn toàn cầu được nộp vào năm 2021 và 2022 đến từ các công ty Trung Quốc, gấp đôi so với các công ty Mỹ, song các công ty Trung Quốc vẫn dành ít doanh thu hơn cho nghiên cứu và phát triển (R&D) so với các công ty Mỹ.
Theo báo cáo, vào năm 2022, ngân sách cho R&D trong ngành bán dẫn của Trung Quốc là 7,6% doanh thu so với 18,8% ở Mỹ, 15% ở EU và 11% ở Đài Loan.
