Sasha
Writer
Thủ tướng Nhật Bản đã lên tiếng báo động vào ngày 27/3 sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu kể từ ngày 2/4 tới.
"Chúng ta cần cân nhắc những phản ứng phù hợp", Shigeru Ishiba nói với các nhà lập pháp trong một phiên họp của quốc hội. "Mọi lựa chọn sẽ được đưa ra xem xét".
Động thái tăng thuế của Mỹ dường như gây bất ngờ cho Nhật Bản, hành động được coi là làm suy yếu thỏa thuận song phương được thực hiện vào tháng 9 năm 2019 giữa ông Trump và Thủ tướng Shinzo Abe khi đó. Thỏa thuận thương mại song phương đó đã mở toang thị trường Nhật Bản cho nhiều hàng nông sản của Mỹ. Thỏa thuận cho biết hai nước sẽ "kiềm chế không thực hiện các biện pháp chống lại tinh thần của các thỏa thuận này".
Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã phản ứng thận trọng với thông báo tăng thuế của ông Trump. Toyota, Subaru, Mazda và Honda đã đưa ra các tuyên bố ngắn gọn, cho biết họ đang đánh giá tác động tiềm tàng.
Phản ứng im lặng của ngành công nghiệp ô tô phản ánh lập trường tế nhị của họ: Các công ty cần đứng về phía công chúng Mỹ với tư cách là những nhà điều hành doanh nghiệp lớn tại Mỹ trong khi vẫn lo ngại về tác động của thuế quan đối với hoạt động kinh doanh.
Thuế quan 2,5% và 25% đã được áp dụng đối với ô tô và xe tải nhập khẩu. Khi mức thuế quan mới của Mỹ có hiệu lực vào ngày 3/4, chúng sẽ tăng lên lần lượt là 27,5% và 50%. Mức thuế quan 25% cũng sẽ áp dụng cho các bộ phận ô tô như động cơ và hộp số và sẽ có hiệu lực chậm nhất là ngày 3/5.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho biết chính phủ Nhật có ý định đàm phán miễn trừ. Các nhà kinh tế cho biết vẫn chưa rõ cách thức miễn trừ có thể được đảm bảo, nhưng có một số lựa chọn.
Theo các nhà kinh tế, trong số các lựa chọn mà Nhật Bản có thể cân nhắc là hạn chế xuất khẩu tự nguyện, cam kết tăng nhập khẩu các mặt hàng như khí đốt tự nhiên, ngũ cốc và thịt, và thay thế khí đốt tự nhiên của Nga bằng khí đốt từ Mỹ. Vào năm 2023, 8,9% lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu của Nhật Bản đến từ Nga so với 7,2% từ Mỹ.
"Nhật Bản có thể sẽ xem xét tất cả các lựa chọn này", Koichi Fujishiro, nhà kinh tế cấp cao tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life cho biết.
Hàn Quốc cũng được kỳ vọng sẽ tìm kiếm các miễn trừ. Các nhà phân tích cho biết vị thế đàm phán của nước này sẽ được hỗ trợ bởi thông báo đầu tư 21 tỷ USD của nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc Hyundai Motor Group vào đầu tuần này, được Trump ca ngợi là "minh chứng rõ ràng rằng thuế quan có hiệu quả rất mạnh mẽ".
"Mỹ đã công bố áp dụng mức thuế 25% đối với tất cả ô tô nhập khẩu", Esther Yim, một nhà phân tích cấp cao tại Samsung Securities cho biết. "Washington có thể đàm phán với từng quốc gia sau đó và tôi nghĩ khoản đầu tư này có thể được sử dụng làm đòn bẩy".
Bộ công nghiệp Hàn Quốc đã hứa sẽ có phản ứng khẩn cấp vào tháng 4 để hỗ trợ các nhà sản xuất ô tô của nước này, những công ty dự kiến sẽ phải đối mặt với "những khó khăn đáng kể" khi thuế quan có hiệu lực.
Trong những năm qua, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu đã chuyển sang sản xuất tại địa phương để tránh xung đột thương mại. Do đó, 60% ô tô Nhật Bản được bán tại Mỹ đã được sản xuất tại Mỹ, theo Viện nghiên cứu Mitsubishi. Tỷ lệ này giảm xuống còn 40% đối với ô tô Hàn Quốc. Tỷ lệ này lên tới 70% đối với các thương hiệu châu Âu.
Mặc dù Thủ tướng Nhật Shigeru Ishiba khẳng định mọi phương án đều có thể được cân nhắc, nhưng ít nhà phân tích nào kỳ vọng Nhật Bản sẽ dùng đến các biện pháp đối trọng, ít nhất là không phải ở thời điểm này. "Nhật Bản sẽ không được hưởng lợi nhiều từ việc trả đũa thuế quan của Mỹ", Fujishiro cho biết.
Trong hội nghị thượng đỉnh với Trump vào tháng 2, Thủ tướng Shigeru Ishiba đã nhấn mạnh rằng Nhật Bản là nhà đầu tư lớn nhất tại Mỹ và là nước tạo ra nhiều việc làm nhất, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực tăng cán cân đầu tư của Nhật Bản lên 1 nghìn tỷ USD từ 783,3 tỷ USD vào năm 2023.
Ô tô là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản sang Mỹ với tổng giá trị là 6 nghìn tỷ yên (40 tỷ đô la) và chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản vào năm 2024. Con số này tương đương với 1% tổng sản phẩm quốc nội của Nhật Bản.
Takahide Kiuchi của Viện nghiên cứu Nomura ước tính rằng mức thuế quan 25% sẽ làm giảm xuất khẩu ô tô của Nhật Bản sang Mỹ từ 15% đến 20%, làm giảm GDP của Nhật Bản 0,2%.
Nếu các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cố gắng phản ứng với điều này bằng cách chuyển sản xuất sang Mỹ, điều đó sẽ làm giảm việc làm trong nước và làm rỗng ruột nền kinh tế của quốc gia này trong dài hạn.
"[Xuất khẩu ô tô] từ Nhật Bản là điều cần thiết để bổ sung cho sản xuất tại địa phương của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và cung cấp một loạt các loại xe hấp dẫn ... để đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng Mỹ thông qua các đại lý ô tô ở mỗi tiểu bang tại Mỹ", Masanori Katayama, chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, cho biết trong một cuộc họp báo tuần trước.
Khi Mỹ áp dụng thuế quan, Katayama cho biết, "dự kiến sẽ có sự điều chỉnh đáng kể về sản xuất.
"Ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản không chỉ bao gồm các nhà sản xuất ô tô mà còn bao gồm các nhà cung cấp phụ tùng và 5,5 triệu người".
Katayama nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp và chính phủ Nhật Bản nên hợp tác để hành động và giữ nguyên vẹn chuỗi cung ứng trong nước.
"Chúng tôi hy vọng rằng chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục xây dựng các chính sách và môi trường kinh doanh cung cấp mức độ dự đoán cao và cho phép các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đầu tư một cách tự tin", ông nói thêm.
Thuế quan dự kiến cũng sẽ gây tổn hại cho các nhà sản xuất ô tô Mỹ vì họ cũng mua sắm phụ tùng và thực hiện sản xuất trên toàn cầu để giữ chi phí thấp và giúp ô tô của họ có sức cạnh tranh trên thị trường.
Nhà phân tích Anindya Das của Nomura cho biết General Motors có thể rơi vào tình trạng thua lỗ do phụ thuộc vào các nhà máy ở Mexico. Ông nói thêm rằng Toyota có thể chứng kiến lợi nhuận hoạt động giảm 30%.
"Thuế quan áp dụng hiện nay sẽ khiến việc sản xuất và bán ô tô tại Mỹ trở nên đắt đỏ hơn, cuối cùng dẫn đến giá cao hơn, ít lựa chọn hơn cho người tiêu dùng và ít việc làm sản xuất hơn tại Mỹ", Jennifer Safavian, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Autos Drive America, một nhóm ngành đại diện cho các nhà sản xuất ô tô quốc tế có hoạt động tại Hoa Kỳ bao gồm Toyota, Honda, Nissan và các hãng khác, cho biết.
"Chúng ta cần cân nhắc những phản ứng phù hợp", Shigeru Ishiba nói với các nhà lập pháp trong một phiên họp của quốc hội. "Mọi lựa chọn sẽ được đưa ra xem xét".
Động thái tăng thuế của Mỹ dường như gây bất ngờ cho Nhật Bản, hành động được coi là làm suy yếu thỏa thuận song phương được thực hiện vào tháng 9 năm 2019 giữa ông Trump và Thủ tướng Shinzo Abe khi đó. Thỏa thuận thương mại song phương đó đã mở toang thị trường Nhật Bản cho nhiều hàng nông sản của Mỹ. Thỏa thuận cho biết hai nước sẽ "kiềm chế không thực hiện các biện pháp chống lại tinh thần của các thỏa thuận này".
Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã phản ứng thận trọng với thông báo tăng thuế của ông Trump. Toyota, Subaru, Mazda và Honda đã đưa ra các tuyên bố ngắn gọn, cho biết họ đang đánh giá tác động tiềm tàng.
Phản ứng im lặng của ngành công nghiệp ô tô phản ánh lập trường tế nhị của họ: Các công ty cần đứng về phía công chúng Mỹ với tư cách là những nhà điều hành doanh nghiệp lớn tại Mỹ trong khi vẫn lo ngại về tác động của thuế quan đối với hoạt động kinh doanh.
Thuế quan 2,5% và 25% đã được áp dụng đối với ô tô và xe tải nhập khẩu. Khi mức thuế quan mới của Mỹ có hiệu lực vào ngày 3/4, chúng sẽ tăng lên lần lượt là 27,5% và 50%. Mức thuế quan 25% cũng sẽ áp dụng cho các bộ phận ô tô như động cơ và hộp số và sẽ có hiệu lực chậm nhất là ngày 3/5.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho biết chính phủ Nhật có ý định đàm phán miễn trừ. Các nhà kinh tế cho biết vẫn chưa rõ cách thức miễn trừ có thể được đảm bảo, nhưng có một số lựa chọn.
Theo các nhà kinh tế, trong số các lựa chọn mà Nhật Bản có thể cân nhắc là hạn chế xuất khẩu tự nguyện, cam kết tăng nhập khẩu các mặt hàng như khí đốt tự nhiên, ngũ cốc và thịt, và thay thế khí đốt tự nhiên của Nga bằng khí đốt từ Mỹ. Vào năm 2023, 8,9% lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu của Nhật Bản đến từ Nga so với 7,2% từ Mỹ.
"Nhật Bản có thể sẽ xem xét tất cả các lựa chọn này", Koichi Fujishiro, nhà kinh tế cấp cao tại Viện nghiên cứu Dai-ichi Life cho biết.
Hàn Quốc cũng được kỳ vọng sẽ tìm kiếm các miễn trừ. Các nhà phân tích cho biết vị thế đàm phán của nước này sẽ được hỗ trợ bởi thông báo đầu tư 21 tỷ USD của nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc Hyundai Motor Group vào đầu tuần này, được Trump ca ngợi là "minh chứng rõ ràng rằng thuế quan có hiệu quả rất mạnh mẽ".
"Mỹ đã công bố áp dụng mức thuế 25% đối với tất cả ô tô nhập khẩu", Esther Yim, một nhà phân tích cấp cao tại Samsung Securities cho biết. "Washington có thể đàm phán với từng quốc gia sau đó và tôi nghĩ khoản đầu tư này có thể được sử dụng làm đòn bẩy".
Bộ công nghiệp Hàn Quốc đã hứa sẽ có phản ứng khẩn cấp vào tháng 4 để hỗ trợ các nhà sản xuất ô tô của nước này, những công ty dự kiến sẽ phải đối mặt với "những khó khăn đáng kể" khi thuế quan có hiệu lực.
Trong những năm qua, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu đã chuyển sang sản xuất tại địa phương để tránh xung đột thương mại. Do đó, 60% ô tô Nhật Bản được bán tại Mỹ đã được sản xuất tại Mỹ, theo Viện nghiên cứu Mitsubishi. Tỷ lệ này giảm xuống còn 40% đối với ô tô Hàn Quốc. Tỷ lệ này lên tới 70% đối với các thương hiệu châu Âu.
Mặc dù Thủ tướng Nhật Shigeru Ishiba khẳng định mọi phương án đều có thể được cân nhắc, nhưng ít nhà phân tích nào kỳ vọng Nhật Bản sẽ dùng đến các biện pháp đối trọng, ít nhất là không phải ở thời điểm này. "Nhật Bản sẽ không được hưởng lợi nhiều từ việc trả đũa thuế quan của Mỹ", Fujishiro cho biết.
Trong hội nghị thượng đỉnh với Trump vào tháng 2, Thủ tướng Shigeru Ishiba đã nhấn mạnh rằng Nhật Bản là nhà đầu tư lớn nhất tại Mỹ và là nước tạo ra nhiều việc làm nhất, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực tăng cán cân đầu tư của Nhật Bản lên 1 nghìn tỷ USD từ 783,3 tỷ USD vào năm 2023.
Ô tô là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản sang Mỹ với tổng giá trị là 6 nghìn tỷ yên (40 tỷ đô la) và chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản vào năm 2024. Con số này tương đương với 1% tổng sản phẩm quốc nội của Nhật Bản.
Takahide Kiuchi của Viện nghiên cứu Nomura ước tính rằng mức thuế quan 25% sẽ làm giảm xuất khẩu ô tô của Nhật Bản sang Mỹ từ 15% đến 20%, làm giảm GDP của Nhật Bản 0,2%.
Nếu các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cố gắng phản ứng với điều này bằng cách chuyển sản xuất sang Mỹ, điều đó sẽ làm giảm việc làm trong nước và làm rỗng ruột nền kinh tế của quốc gia này trong dài hạn.
"[Xuất khẩu ô tô] từ Nhật Bản là điều cần thiết để bổ sung cho sản xuất tại địa phương của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và cung cấp một loạt các loại xe hấp dẫn ... để đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng Mỹ thông qua các đại lý ô tô ở mỗi tiểu bang tại Mỹ", Masanori Katayama, chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, cho biết trong một cuộc họp báo tuần trước.
Khi Mỹ áp dụng thuế quan, Katayama cho biết, "dự kiến sẽ có sự điều chỉnh đáng kể về sản xuất.
"Ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản không chỉ bao gồm các nhà sản xuất ô tô mà còn bao gồm các nhà cung cấp phụ tùng và 5,5 triệu người".
Katayama nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp và chính phủ Nhật Bản nên hợp tác để hành động và giữ nguyên vẹn chuỗi cung ứng trong nước.
"Chúng tôi hy vọng rằng chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục xây dựng các chính sách và môi trường kinh doanh cung cấp mức độ dự đoán cao và cho phép các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đầu tư một cách tự tin", ông nói thêm.
Thuế quan dự kiến cũng sẽ gây tổn hại cho các nhà sản xuất ô tô Mỹ vì họ cũng mua sắm phụ tùng và thực hiện sản xuất trên toàn cầu để giữ chi phí thấp và giúp ô tô của họ có sức cạnh tranh trên thị trường.
Nhà phân tích Anindya Das của Nomura cho biết General Motors có thể rơi vào tình trạng thua lỗ do phụ thuộc vào các nhà máy ở Mexico. Ông nói thêm rằng Toyota có thể chứng kiến lợi nhuận hoạt động giảm 30%.
"Thuế quan áp dụng hiện nay sẽ khiến việc sản xuất và bán ô tô tại Mỹ trở nên đắt đỏ hơn, cuối cùng dẫn đến giá cao hơn, ít lựa chọn hơn cho người tiêu dùng và ít việc làm sản xuất hơn tại Mỹ", Jennifer Safavian, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Autos Drive America, một nhóm ngành đại diện cho các nhà sản xuất ô tô quốc tế có hoạt động tại Hoa Kỳ bao gồm Toyota, Honda, Nissan và các hãng khác, cho biết.
